Хомитов Равшан Хомитовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон ва Болтиқбўйи давлатларининг ўзаро ҳамкорлик алоқалари (1991 – 2015 йй.)”, 07.00.05 – Халқаро муносабатлар ва ташқи сиёсат тарихи, 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.1.PhD/Tar80.
Илмий раҳбар: Муртазаева Раҳбархон Ҳамидовна, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети, DSc.11/30.12.2019. Tar/Yu/I/S/24.01.
Расмий оппонентлар: Шадманова Санавар Базарбоевна, тарих фанлари доктори, профессор; Қирғизбоев Абдуғаппор Каримжонович, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон ва Болтиқбўйи давлатлари ўзаро ҳамкорлик алоқаларининг шаклланиши, ривожланиш жараёнлари ҳамда асосий йўналишларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотининг илмий янгилиги:
Ўзбекистон ўз ташқи сиёсатида Болтиқбўйи давлатлари билан ҳамкорликни янгича “1+3” ташаббуси асосида ривожлантириш жараёнида дастлаб ҳамкорликнинг ташкилий-ҳуқуқий асослари шакллантирилгани, сўнгра сиёсий мулоқотлар фаоллаштирилиб, ўзаро манфаатли алоқаларнинг мустаҳкамланишига ижобий таъсир кўрсатганлиги очиб берилган;
давлатлар ўртасидаги амалий муносабатлар асосини савдо-иқтисодий, транспорт ва сармоявий лойиҳалар ташкил этиб, мазкур жараёнда икки томонлама солиққа йўл қўймасликка оид келишув, ўзаро товар ва хизматларнинг такрорланмаслиги, ҳудудларда қўшма корхоналарни ташкил этиш ва сармоявий имкониятлардан кенг фойдаланиш имкониятини яратганлиги аниқланган;
давлатлар ўртасида маданий-гуманитар соҳалардаги ўзаро манфаатли келишувлар халқларнинг миллий маданиятларини бойиши ва юксалишига имкон яратиб, пировардида илм-фан, таълим, театр ва санъат соҳаларидаги алоқалар ривожланишида муҳим аҳамият касб этаётганлиги исботланган;
Ўзбекистондаги Литва маданияти маркази ва Латвия, Литва, Эстонияда яшовчи ўзбеклар диаспораси, мамлакатларнинг ўзаро муносабатларида “халқ дипломатияси”нинг муҳим омили сифатида хизмат қилиши асослаб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон ва Болтиқбўйи давлатларининг ўзаро ҳамкорлик алоқаларига оид тадқиқотлар бўйича ишлаб чиқилган хулоса ва таклифлар асосида:
давлатлар ўртасидаги ўзаро ҳамкорлик муносабатлари янги қиёфада ўрнатилиб, фаол сиёсий мулоқотлар йўлга қўйилганлиги, томонларнинг келишуви билан ўзаро амалга оширилган расмий ташрифлар ва уларда муҳокама қилинган масалаларнинг асосий йўналишлари, ҳамкорликка оид ҳуқуқий ҳужжатларнинг имзоланиши, уларнинг муносабатлардаги ўрни ҳамда истиқболда ушбу жараёнларни янада мустаҳкамлаш бўйича савдо-иқтисодий, гуманитар соҳадаги имкониятлар, илм-фан ва таълим соҳаларида амалга оширилган ҳамкорликдаги лойиҳаларга тегишли илмий хулосалар, таклифлар, мамлакатлардаги халқларнинг диаспораларига оид маълумотлардан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг Европа Иттифоқи мамлакатлари ва НАТО билан ҳамкорлик қилиш бошқармаси фаолиятида таҳлилий маълумотлар тайёрланган ҳамда чора-тадбирлар ишлаб чиқишда кенг фойдаланилган. Бу жиҳатлар давлатларнинг келгусида ҳам сиёсий мулоқотларни янада фаоллаштириш, савдо-иқтисодий ва сармоявий ҳамкорликни кенгайтириш бўйича таклифлар тайёрлаш, маданий-гуманитар соҳадаги муносабатларга доир тавсиялар ишлаб чиқиш имконини берган (Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг 2018 йил 29 мартдаги 10/13389-сонли маълумотномаси). Ушбу таклиф ва тавсиялар мамлакат ташқи ишлар вазирлиги фаолиятида, Ўзбекистон Республикасининг Латвиядаги элчихонаси ишида Болтиқбўйи давлатлари билан сиёсий, савдо-иқтисодий ва маданий-гуманитар ҳамкорликни янада мустаҳкамлашга йўналтирилган;
Ўзбекистоннинг Болтиқбўйи минтақасидаги давлатлар билан ҳамкорлигини мустаҳкамлашда ўзаро тенглик ва манфаатдорликка асосланган сиёсатни амалга ошириш имкониятлари, олиб борилаётган иқтисодий, инвестициявий ҳамкорлик ва маданий алоқаларни ривожлантириш механизмлари; давлатларнинг ўзаро ҳамкорлик алоқалари ва халқлар ўртасида йиллар давомида шаклланган дўстлик муносабатларининг мустаҳкамланиши бўйича маълумотлари, илмий янгиликларидан қўмита қошидаги дўстлик жамиятларининг истиқболли “Йўл харитаси”ни шакллантиришда ва ўтказилаётган тадбирларда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги “Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари” қўмитасининг 2018 йил 29 июлдаги 01-12-1143-сонли маълумотномаси). Тадқиқот ишидаги илмий хулосалардан қўмита фаолиятида таҳлилий маълумотлар тайёрлаш, маданий тадбирлар ўтказиш ва мамлакатдаги болтиқбўйиликлар билан ишлашда кенг фойдаланилган;
Ўзбекистоннинг ташқи сиёсатида Болтиқбўйи давлатлари билан ўзаро ҳамкорлик алоқалари, минтақаларда ҳамкорлик учун яратилган шароитлар борасидаги илмий хулосалардан Ўзбекистон Миллий телерадио компаниясининг “Ўзбекистон” телеканалидаги “Муносабат” телекўрсатувини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадио компаниясининг 2018 йил 10 апрелдаги 01-35/535-сонли маълумотномаси). Кўрсатув Ўзбекистон ва Болтиқбўйи давлатлари ҳамкорлигининг тенг ҳуқуқли ҳамда ўзаро манфаатлилик асосида дўстона кўринишда ривожланиб бораётгани, мамлакатлардаги халқларнинг шаклланган диаспоралари халқ дипломатияси асосида ўзаро муносабатларни мустаҳкамлашдаги ўрни ҳақида телеклуб аъзолари ҳамда аҳолига батафсил маълумотлар етказилган.