Турсунова Ранохон Юсубжановнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Марказий Осиё давлатларининг ташқи сиёсий идентификациясида ўзликни англаш ва маънавий-тариxий мерос омиллари», 07.00.05–Халқаро муносабатлар ва ташқи сиёсат тарихи (тарих фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.2.DSc/Tar58.
Илмий маслаҳатчи: Рахимов Мирзохид Акрамович, тарих фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети.  
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети, DSc.11/30.12.2019.Tar/Yu/I/S/24.01. 
Расмий оппонентлар: Кобзева Ольга Петровна, тарих фанлар доктори, Нуриддинов Эркин Зуҳриддинович тарих фанлари доктори, профессор, Бабаходжаева Лола Маратовна, тарих фанлар доктори.   
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: Марказий Осиё давлатлари ташқи сиёсий идентификациясида миллий ўзликни англаш ва тарихий-маданий мероснинг ўрнини комплекс тадқиқ этиш.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
Марказий Осиё республикаларида ижтимоий барқарорликни таъминлашда таълим тизими ва фуқаролик жамияти институтларининг аҳамияти ҳамда минтақа давлатлари ташқи сиёсий идентификацияга тарихий-маданий мерос (археология, архитектура, санъат) таъсир этувчи фактор сифатида очиб берилган; 
Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистон республикалари ташқи сиёсат концепцияларида Марказий Осиё минтақаси устувор йўналиш эканлиги ҳамда минтақа халқларига хос умумий жиҳатлар (кўпмиллатлилик, симбиотик тарих ва маданият) мавжудлиги қиёсий таҳлил асосида далилланган;
Марказий Осиё мамлакатларида ёшлар сиёсатининг амалга оширилишда ҳуқуқий ва институционал механизмлар, ёшларда тарихий билим ва миллатлараро тотувликни мустаҳкамлаш ҳамда бу борада оммавий ахборот воситалари муҳим таъсир этувчи куч сифатида кўрсатиб берилган; 
Ўзбекистон ташаббуси билан “Марказий Осиё: ягона ўтмиш, умумий келажак, барқа¬рор тараққиёт ва фаровонлик йўлидаги ҳамкорлик” шиоридаги умумий қарашларнинг шаклланганлиги ва шу асосида минтақада ўзаро алоқаларни барча соҳаларда кенгайтиришга қаратилган янги ижтимоий-маданий муҳит вужудга келганлиги далилланган;
Минтақада тарихий, археологик, зиёрат туризми индустрияси шаклларини ривожлантириш-нинг ҳолати ва истиқболли йўналишлари, шунингдек, туризм тараққиёти учун биргаликда амалга оширилиши мақсадга мувофиқ бўлган амалий тадбирлар (транспорт коммуникациялари, хавфсиз туризм, ягона виза тартибларини жорий этиш) асослаб берилган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Марказий Осиё давлатларида ташқи сиёсий идентификациянинг шаклланишида миллий ўзини ўзи англаш ва маънавий-тарихий меросни тарихий контекстда тадқиқ этиш жараёнида олинган илмий натижалар асосида: 
Ўзбекистонда мустақилликнинг қўлга киритилиши арафасидаги маънавий жараёнлар, тарихий-маданий мерос, жамиятнинг турли соҳаларидаги ислоҳотларнинг устувор йўналишлари, шунингдек, мураккаб халқаро жараёнлар шароитида Ўзбекистон Республикаси ташқи сиёсати ва халқаро алоқалари йўлга қўйилишида миллий индентификация масалалари таҳлили ФА-Ф8-042-сонли “Ўзбекистоннинг мустақилликка эришиш тарихи (1985–1991 йй.)” (2007–2011) номли фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 30 апрелдаги № 3/1255-1305-сонли далолатномаси). 
Илмий натижаларнинг қўлланилиши Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллигининг қўлга киритилиши ва ташқи алоқаларининг йўлга қўйилиши, Марказий Осиё минтақасидаги маданий-гуманитар муносабатлар, минтақа мамлакатларида тарихий-маданий мероснинг ташқи сиёсий фаолиятдаги ўрни масалаларини ўрганиш ва таҳлил қилиш имконини берган. 
Ўзбекистонда илм-фан ва инновациялар, миллий ўзликни англаш, тарихий-маданий мерос омили, шунингдек, мустақиллик йилларида мазкур соҳаларда амалга оширилган ислоҳотларнинг минтақавий маданий-гуманитар ҳамкорлик ва ташқи сиёсий идентификация жараёнларидаги ўрни масалалари диссертант иштирокида тайёрланган олий таълим муассасалари учун мўлжалланган “Новейшая история Узбекистана” (2018 й.) дарслигига жорий этилган (№603-127, 24.08.2017). 
Илмий натижаларнинг жорий этилиши Ўзбекистонда фан, таълим, спорт, ёшлар сиёсати соҳасидаги ўзгаришлар, минтақавий гуманитар ҳамкорлик масалалари ҳамда ушбу жараёнларда республиканинг тутган ўрни, ташшаббуслари, шунингдек, Марказий Осиё давлатларининг ташқи сиёсатида маънавий-тариxий мерос омили масалаларни ўрганиш ва таҳлил қилиш имконини берган. 
Маънавият ва тарихий-маданий мерос тадқиқотларининг назарий аспектлари, Марказий Осиё мамлакатларида маданий ҳаёт трансформацияси, минтақада маданият соҳасидаги халқаро муносабатлар Германия Федератив Республикасининг Конрад Аденауэр фонди томонидан молиялаштирилган ЎзР ФА Тарих институти ва Россия Фанлар академияси Шарқшунослик институти ҳамкорлигида амалга оширилган FTK-03-2014.11.03 – “Энг янги тарих – умумжаҳон тарихий жараёнларининг бир қисми сифатида” номли халқаро лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар акаде¬мия¬сининг 2019 йил 30 апрелдаги № 3/1255-1305-сонли далолатномаси). 
Халқаро лойиҳага жорий этилган фанлараро ёндашувлар асосида билдирилган таҳлилий фикрлар маданият соҳасидаги тадқиқотларнинг назарий-методологик жиҳатлари, Марказий Осиё мамлакатлари маданияти тарихи, замонавий ҳолати, муаммолари, истиқболлари ва унинг ташқи сиёсий муносабатлардаги ўрни масалаларини минтақавий аспектда ўрганиш ва таҳлил қилишга ёрдам берган ҳамда тадқиқот натижалари асосида “Новейшая история Централной Азии: проблемы теории и мето¬доло¬гии” (Москва, ИВ РАН, 2018, -302 с.) халқаро жамоавий монографияси нашр этилган.  
Марказий Осиё мамлакатлари хусусан, Ўзбекистон Республикасининг замонавий ташқи сиёсати ва халқаро маданий-гуманитар алоқаларининг устувор йўналишлари ва асосий тенденциялари ЎзР ФА Тарих институтида бажарилган ФА-Ф8-042 “Ўзбекистон мустақиллигининг қўлга киритилиши (1985-1991 йй.)” фундаментал ва И1-ФА-014334 “Ўзбекистоннинг энг янги тарихи очерклари” инновацион лойиҳаларини амалга оширишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 30 апрел¬даги № 3/1255-1305-сонли далолатномаси).
Илмий натижаларнинг қўлланилиши Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий фаолиятининг шаклланиши, Марказий Осиё мамлакатлари билан ўзаро маданий-гуманитар муносабатлар, минтақада йирик акторларнинг ўрни масалаларини таҳлил қилиш ҳамда минтақа мамлакатларининг ташқи сиёсатини ўзаро қиёсий тадқиқ этиш имконини берган. Шунингдек, тадқиқот натижасида олинган асосий натижалар “Insights and Commentaries: South and Central Asia” (Kolkata, India. 2016, 396 p) халқаро монографиясини тайёрлашда фойдаланилган.