Ярматов Бахром Хайдаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Инсон қони транспорт оқсили боғловчилик қобилиятини баҳолашнинг радиокимёвий усулини ишлаб чиқиш», 01.04.01 – Экспериментал физиканинг асбоблари ва усуллари (техника фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.4.PhD/T1391.
Илмий раҳбар: Ким Андрей Алексеевич, биология фанлари номзоди, катта илмий ҳодим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: ЎзР ФА Ядро физикаси институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ядро физикаси институти, DSc.02/30.12.2019.FM/T.33.01.
Расмий оппонетлар: Бозоров Эркин Хожиевич, физика-математика фанлари доктори, профессор; Нишонов Шерзоджон Жуманазарович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот:Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: термик активланган тритий билан нишонланган изониазид, этамбутол, преднизолон, дротаверин ва фуросемид фармакологик препаратлардан фойдаланиб, инсон қон оқсилининг боғловчилик қобилиятини баҳолашнинг радиокимёвий усулини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
изониазид, этамбутол ва преднизолон фармакологик препаратларини термик активланган тритий билан нишонлаш ва юпқа қатламли хроматография усулида препаратларни тозалаш услублари ишлаб чиқилган;
тритий билан нишонланган изониазид, этамбутол, преднизолон дротаверин ва фуросемид фармакологик препаратларидан фойдаланиб, инсон қони оқсилининг боғловчилик қобилиятини аниқлаш учун радиокимёвий аналитик усул ишлаб чиқилган; 
гипертония, подагра ва юрак касаллиги билан оғриган беморларнинг қон оқсилларини боғловчилик қобилиятини индивидуал баҳолаш шароитлари аниқланган;
“in vitro” усулида қон зардоби оқсилининг боғловчилик қобилиятига эпииссиқ нейтронлар оқими билан нурлатиш таъсир даражаси аниқланган;
биринчи маротаба инсон қон зардоби оқсилининг реактор каналида эпииссиқ нейтронлар оқими билан 0,133 Гр дан 9,436 Гр гача ютилиш дозаси билан нурлатилганда транспорт оқсилининг боғловчилик қобилиятига ҳалокатли таъсир кўрсатмаслиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Инсон қони оқсилининг боғловчилик қобилиятини баҳолашнинг радиокимёвий усулини ишлаб чиқиш бўйича олинган натижалар асосида:
изониазид, этамбутол ва преднизолон фармакологик препаратларини термик активланган тритий билан нишонлаш ва юпқа қатламли хроматография усулида препаратларни тозалаш услублари, нишонланган изониазид, этамбутол, преднизолон, дротаверин ва фуросемид фармакалогик бирикмалар ёрдамида қон зардоби оқсилини боғловчилик қобилиятини аниқлаш учун ишлаб чиқилган радиокимёвий аналитик усуллари ФА-А14-Ф068 ракамли “ЎзР ФА Ядро физикаси институтининг ВВР-СМ реакторида нейтрон қамраш терапиясини ривожлантириш учун илмий техник баъзани яратиш” (2009-2011) амалий лойиҳа доирасида турли касалликка чалинган қон зардоби оқсилининг боғловчилик қобилиятини аниқлаш учун ўтказилган тажрибаларда фойдаланилган (ЎзР Фанлар академиясининг 2020 йил 20 февралдаги 2/1255-546-сон хати). Илмий натижаларнинг қўлланилиши гипертония, юрак қон томир ва подагра билан оғриган беморларнинг қон зардобидаги оқсилларни боғловчилик қобилиятини индивидуал баҳолаш шартларини танлаш имконини берган;
in vitro усулидан фойдаланиб, қон зардоби оқсилини боғловчилик қобилятига эпииссиқ нейтронлар оқими билан нурлатишнинг таъсир даражасини аниқлаш натижалари ФА-А14-Ф068 ракамли “ЎзР ФА Ядро физикаси институтининг ВВР-СМ реакторида нейтрон қамраш терапиясини ривожлантириш учун илмий техник баъзани яратиш” (2009-2011) амалий лойиҳа доирасида олинган фармакологик препаратлар қон зардоби оқсили билан боғланиш даражасини аниқлаш учун ўзида бор тутган ва борат буфери қўшиб нейтронлар билан нурлатилганда ишлатилган (ЎзР Фанлар академиясининг 2020 йил 20 февралдаги 2/1255-546-сон хати). Илмий натижаларнинг қўлланилиши эпииссиқ нейтронлар ва бор нейтрон қамраш реакцияси заррачалари билан нурлантирилганда инсон қон зардоби оқсилининг боғловчилик қобилятига халокатли таъсир кўрсатмаслигини аниқлаш имконини берган.