Тураев Илхомжон Эсановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон Республикаси пенитенциар муассаларида овқатланиш меъёрларини гигиеник асослаш», 14.00.07–Гигиена (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2PhD/Tib202.
Илмий раҳбар: Худайберганов Анатолий Сагатбаевич, тиббиёт фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент врачлар малакасини ошириш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/29.12. 2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар:Азизова Феруза Лютпиллаевна, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Бахритдинов Шахоб Самарович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: маҳкумлар ва тергов ихтиёрида бўлган шахслар овқатланишини ҳақиқий энергетик сарфи, озиқ-овқат маҳсулотлари ва энергияга эҳтиёжининг физиологик даражаси, овқатланишнинг иқлимий ва миллий хусусиятларини инобатга олиб гигиеник меъёрларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
пенитенциар муассасаларидаги маҳкумлар ва тергов ихтиёрида бўлган шахсларнинг ўртача кунлик энергия сарфи баҳоланган;
жиноятчиликка оид актларни таснифлаш натижасида жисмоний фаоллиги ва меҳнат турларига қараб маҳкумлар ва тергов ихтиёрида бўлган шахсларни гуруҳлаш имкони очиб берилган; 
тарбия-меҳнат калонияларидаги вояга етмаганларнинг учун кунлик бюджетнинг динамик кампонентининг қиймат кўрсаткичи, кун тартибининг тарбия-меҳнат йўналиши учун мезон сифатида хизмат қилиши мумкинлиги исботланган;
биринчи марта маҳкумлар ва тергов ихтиёрида бўлган шахсларнинг кунлик озуқа моддалари ва энергияга бўлган эҳтиёжи таъминлашнинг қонуний меъёрий даражаси ишлаб чиқилган;
биринчи марта пенитенциар муассасаларда миллий таомларни қўшиш ҳисобига овқатланиш рационининг биологик қийматининг ошириш тартиби исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ўзбекистон Республикаси пенитенциар муассасаларида овқатланиш меъёрларини гигиеник асослашбўйича олинган илмий натижалар асосида: 
«Озиқ-овқат қўшимчаларини ишлаб чиқиш, ишлатиш ва меъёрлаштиришнинг гигиеник талаблари» 0296-2015-сон санитария меъёр ва қоидаси ишлаб чиқилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 25 майдаги 8н-д/118-сон маълумотномаси). Мазкур санитария меъёр ва қоида асосида аҳолини турли қатламлари орасида озиқ-овқат қўшимчаларини ишлаб чиқиш ва уларнинг хавфсизлигини таъминлаш ва ишлатишга қаратилган меъёрий кўрсаткичлари ишлаб чиқилган;
«Ўзбекистон Республикаси аҳолисининг жинс-ёш ва касбий гуруҳлари бўйича озиқ-овқат маҳсулотлари ва энергияга бўлган эҳтиёжларининг физиологик меъёрлари» 0347-17-сон санитария меъёр ва қоидаси ишлаб чиқилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 25 майдаги 8н-д/118-сон маълумотномаси). Мазкур санитария меъёр ва қоида мамлакатимиз аҳолисининг жинс-ёш ва касбий гуруҳлари бўйича озиқ-овқат маҳсулотлари ва энергияга бўлган эҳтиёжининг физиологик меъёри ишлаб чиқилган;
Соғлиқни сақлаш вазири ўринбосари томонидан 2018 йил 4 июлда тасдиқланган №012-3/326 - сон «Ўзбекистон Республикаси пенитенциар муассасаларида овқатланиш ҳолатини баҳолаш бўйича услубий тавсиялар» услубий тавсияномаси (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 25 майдаги 8н-д/118-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома пенитенциар муассасаларидаги маҳбусларнинг овқатланиш ҳолатини баҳолаш имконини берган;
Ўзбекистон Республикаси пенитенциар муассасаларида овқатланиш меъёрларини гигиеник асослаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги санитария эпидемиология назорати маркази, Ўзбекистон Республикаси ички ишлар вазирлиги жазони ижро этиш бош бошқармасини озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлаш хизматининг амалиётига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 31 январдаги 8н-д/15-сон маълумотномаси). Олинган тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий қилиниши Ўзбекистон Республикаси вақтинча сақлаш ҳибсхоналари ва жазони ижро этиш муассасалари учун ўртача кунлик овқатланиш меъёрлари ишлаб чиқилган. Пенитенциар муассасаларда маҳкумларнинг кунлик овқатланиш тартибини яхшилаш, алиментар боғлиқ касалликларни камайтириш, ёш ва жинсга мансуб мос келадиган кунлик рационини бойитиш, овқатланиш билан боғлиқ моддий таъминотини яхшилашга қаратилган гигиеник чора-тадбирлар ишлаб чиқиш имконини берган.