Умаралиева Мухайё Абдугапаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Умумий ўрта таълим муассасалари ўқитувчилари касбий компетентлигини ривожлантириш”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогика таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация  мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/Ped1868.  
Илмий раҳбар: Турғунов Собитхон Тошпўлатович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти
ИК  фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSс.03/30.01.2020.Ped.26.01
Расмий оппонентлар: Ибрагимов Холбой Ибрагимович, педагогика фанлари доктори, профессор; Мирсолиева Мухаббат Тўхтасиновна, педагогика  фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат  университети.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади:  умумий ўрта таълим муассасалари ўқитувчилари касбий компетентлигини ривожлантириш механизмларини такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:   
умумий ўрта таълим мактаблари ўқитувчилари касбий компетентлигини ривожлантириш жараёнлари ўқувчининг тайёргарлик сифатига қўйилган компетенциявий талабларни буюртмачилар талаблари билан интеграциялашиш асосида такомиллаштирилган;
«устоз-шогирд» каскад йўналишдаги мактабларда ўқитувчилар узлуксиз малака оширишнинг инновацион модели ўқитувчининг касбий сифатларини қисқа муддатли сайёр (эҳтиёжга асосланган кўчма) курслар жараёнида ривожлантиришга устиворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
 умумий ўрта таълим мактаблари ўқитувчиларининг касбий компетентлигини ривожлантириш рефлексив технологиялари педагогларнинг фасилитацион ҳаракатлари (мотивацион, тюторлик, менторлик)ни  педагогик   амалиётда ўзаро трансформациялашуви асосида такомиллаштирилган;
ўқитувчиларнинг касбий компетентлигини баҳолаш кўрсаткич ва мезонлари изчиллик, мунтазамлилик тамойиллари асосида педагогик квалиметриянинг индивидуал фаолият траекторияси талаблари ҳамда ўқитишга доир халқаро тадқиқотлар алгоритми (процессуал, прогностик, диагностик, натижавий) педагогик жараёнга ўзаро уйғунлашуви асосида такомиллаштирилган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши 
Умумий ўрта таълим муассасалари ўқитувчилари касбий компетентлигини ривожлантириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ўқитувчилар касбий компетентлигини ривожлантириш жараёнларини ташкил этиш йўналишида олиб борилган тадқиқот натижалари асосида: Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 28 декабрдаги 1026-сон қарори билан тасдиқланган «Мактабгача, умумий ўрта ва мактабдан ташқари таълим муассасаларининг педагог ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тўғрисида»ги Низом доирасида умумий ўрта таълим мактаби ўқитувчилари касбий компетентлигини баҳолаш кўрсаткичлари ва мезонлари, индикаторларини аниқлаштиришга доир таклифлардан ХТ-ИД-1-002 “Ўқитувчиларнинг касбий маҳорат ва компетентлигини ривожлантириш механизмини такомиллаштириш” номли инновацион лойиҳа доирасида белгиланган вазифларни бажаришда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2018 йил 6 апрелдаги 01-02/2-2-107-сон маълумотномаси). Натижада давлат талабларига мувофиқ, умумий ўрта таълим мактаблари ўқитувчиларининг узлуксиз малака ошириш жараёнларини ташкил этиш тузилмаси ва шакллари такомиллаштирилган;
умумий ўрта таълим мактаблари ўқитувчиларининг узлуксиз малака ошириш жараёнларини ташкил этиш тузилмаси инновацион мактабларда узлуксиз ташкил этиш технологияларидан Халқ таълими вазирининг 2017 йил 10 августдаги «Халқ таълими тизимида узлуксиз малака ошириш жараёнларини ташкил этиш ва илмий-методик хизматни такомиллаштириш тўғрисида»ги 258-сон ҳамда 2018 йил 7 февралдаги «Методик хизмат кўрсатиш сифатини яхшилаш, методистлар фаолияти самарадорлигини ўрганиш ва уларнинг малакасини ошириш бўйича амалий ўқув семинарларини ташкил этиш тўғрисида»ги 35-сон буйруқлари асосида ишлаб чиқишда ҳамда ПЗ-2014-0906164153 рақамли “Илмий-педагогик ва ўқув-методик нашрлар орқали ўқитувчиларда информацион таҳдидларга қарши курашиш механизми” номли амалий лойиҳа бўйиа белгинланган вазифларни бажаришда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2018 йил 6 апрелдаги 01-02/2-2-107-сон маълумотномаси). Натижада ўқитувчиларнинг педагогик мониторинг қилиш ва амалий машғулотларни олиб боришга оид компетенциялари такомиллашган. 
ўқитувчиларини касбий компетентлилигини аниқлаш ва баҳолашни такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялардан А1-ҲТ-1-33147 рақамли “Узлуксиз таълим тизимида педагогик жараёнларни ташкил этишни бошқариш сифати ва самарадорлигини ошириш технологиялари” номли амалий лойиҳа режасида белгиланган вазфаларни бажаришда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 24 мартдаги 89-03-1199-cон маълумотномаси). Натижада ўқитувчиларни касбий компетентлигини ривожлантириш ҳамда таълим-тарбия жараёнларини ташкил этиш ва бошқариш, умумий ўрта таълим мактаблари ўқитувчиларини инновацион фаолиятга тайёрлаш ҳамда педагогик жараёнларни такил этиш ва бошқариш, сифат ва самарадорлигини ошириш механизмлари такомиллаштирилган.