Бакаев Жасурбек Нажмидиновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Болаларда оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликлари ривожланиши хавф омилларини аниқлаш, эрта ташхислаш ва олдини олишга мажмуавий ёндашув», 14.00.21 – Стоматология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3. PhD /Tib1047.
Илмий раҳбар: Гаффоров Суннатулло Амруллоевич, тиббиёт фанлари доктори., профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти ва Тошкент врачлар малакасини ошириш институтида бажарилган.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, DSC/PhD.04/30.12.2019.Tib.93.01.
Расмий оппонентлар: Алдашева Майа Ахметовна тиббиёт фанлари доктори, профессор., Муртазаев Саидмуродхон Сайдиалоевич тиббиёт фанлари доктори., доцент.
Етакчи ташкилот: Абуали ибни Сино номидаги Тожикистон Давлат Тиббиёт университети
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади. Иссиқ иқлим шароитида яшовчи болаларда оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликларининг келиб чиқишини, ривожланиш xавф омилларини аниқлаш, эрта ташxислаш ва олдини олишга мажмуавий ёндашувдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
катта мактаб ёшидаги болаларда оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликларининг ривожланишида ва уларнинг оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликларига боғлиқлик асосий хавф омиллари аниқланган (Буxоро вилояти мисолида);
текширилган болаларнинг ёши ва оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касаллигини инобатга олган ҳолда, оғиз бўшлиғининг клиник-функционал ҳолатини баҳолаш қиёсий аниқланган;
оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватининг касалликларини шартли ва патоген микроорганизмлар дисбиози томонидан келтириб чиқариш натижасини аниқлаш учун қўшимча диагностик ва прогностик мезонлар сифатида фойдаланиш тавсия этилиши белгиланган;
болаларда оғиз бўшлиғининг ҳужайравий носпецифик дисбаланси оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватида патологик жараённинг ривожланиши натижаси бўлиб, бу ҳолатни эрта ташхислашнинг қўшимча мезони сифатида фойдаланиши аниқланган;
катта мактаб ёшидаги болаларининг оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликлари, стоматологик муаммоларни инобатга олиб болаларнинг ҳиссий, ижтимоий ҳолат ва оилавий фаровонлиги ҳаёт сифатига салбий таъсир қилиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Болаларда оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликлари ривожланишининг xавф омилларини аниқлаш, эрта ташxислаш ва профилактикасига мажмуавий ёндашув бўйича олиб борилган илмий натижалар асосида:
«Болаларда стоматологик касалликларни скренингли текшириш усуллари» услубий тавсияномаси ишлаб чиқилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 19 июндаги 8н-р/362-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома мактаб ўқувчилари орасида стоматологик ксалликларининг ривожланиш истиқболини белгилаш, касалликни олдини олиш ва тарқалишини камайтириш имконини берган;
«Болаларда оғиз бўшлиғи шиллиқ қавати касалликларини текшириш алгоритми» услубий тавсиянома ишлаб чиқилган(Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 19 июндаги 8н-р/363-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома турли ёш гуруҳларидаги болаларда оғиз бўшлиғи ҳолатини қиёсий баҳолаш, оғиз бўшлиғи касалликлари, уларнинг асоратларни олдини олиш, замонавий ёндошув истиқболини белгилаш ва касалликлар тарқалишини камайтириш имконини берган;
Болаларда оғиз бўшлиғи касалликларини эрта ташхислаш, клиник асослаш ва профилактикаси бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Вобкент, Ғиждувон стоматологик поликлиникаларда, Когон шаҳар стоматологик касалликлар поликлиникаси ва Бухоро вилоят стоматология поликлиникасида амалий фаолиятига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 8 октябрдаги 8н-д/216-сон маълумотномаси). Олинган илмий натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши мактаб ўқувчилари орасида оғиз бўшлиғи касалликларининг келиб чиқиш истиқболини белгилаш, касалликнинг олдини олишни истиқболини белгилаш ҳамда оғиз бўшлиғи касалликларининг тарқалишини камайтириш имконини берган.