Sayt test rejimida ishlamoqda

Ходжиев Алишер Кулдашевичнинг
фалсафа доктори  (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сув омбори гидрологик режимининг ўзан жараёнларига таъсири (Туямўйин гидроузели мисолида)», 05.09.07–Гидравлика ва муҳандислик гидрологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.4.PhD/Т964.
Илмий раҳбар: Икрамова Малика Рахимбердиевна, техника фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти, DSс.27.06.2017.Т.10.02.
Расмий оппонентлар: Олег Яковлевич Гловацкий, техника фанлари доктори; Алишер Мирзатиллоевич Фатхуллоев, техника фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент архитектура қурилиш институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: текислик дарёларидаги сув омбори гидрологик режимининг юқори бъеф ўзан жараёнларига таъсирини инобатга олиб, сув омборларининг иш режимини янги информацион технологияларни қўллаган ҳолда такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
сув омборлари гидрологик режим маълумотлар базаси онлайн ахборот алмашинувини таъминловчи дастур асосида ишлаб чиқилган;
сув омбори фойдали ҳажмининг ўзгаришини ҳисоблаш усули йилнинг сув билан таъминланганлиги ва сув омбори сатҳининг ўзгарувчанлигини ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган;
сув омборини лойқа босган ҳажмини ҳисоблаш усули сув сатҳининг ўзгарувчанлигини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
сув омбори иш режимини ҳисоблаш компьютер дастури ва ГАТ модели йилнинг сувлилик даражаси ва сув омбори ўзанидаги жараёнларини инобатга олиб ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сув омборлари иш режимини такомиллаштириш, сув омборининг сув ҳажмини олдиндан башоратлаш ва уларнинг эксплуатация қилишда энг оптимал режимини танлайдиган компьютер дастуридан фойдаланиб олинган натижалар асосида:
сув омбори фойдали ҳажмининг ўзгаришини ҳисоблаш усули Сув хўжалиги вазирлиги тасарруфидаги Туямўйин гидроузелидан фойдаланиш бошқармасига жорий этилган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 03/25-1512-сон маълумотномаси). Натижада сув ҳажми W=f(H) ва юза F=f(H) эгри чизиқлар графиги қурилган ва сув омборларининг фойдали ҳажмининг аниқ миқдорини аниқлаш имкони яратилган;
сув омбори иш режимини ҳисоблаш компьютер дастури Сув хўжалиги вазирлиги тасарруфидаги Туямўйин гидроузелидан фойдаланиш бошқармасига жорий этилган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 03/25-1512-сон маълумотномаси). Натижада йилига Ўзан сув омборини лойқа босиш жараёнини 1,0–1,5 млн м3 га камайтириш, пастки бъефга ўтаётган сув лойқалигини 0,1 кг/м3 га ошириш, сув омбори косасидан бесамар йўқолаётган сув миқдорини кўп сувли йилларда 7%, ўртача сувли йилларда 13% га камайтириш ва сув кам йилларда сув билан таъминланганликни 2–2,3 км3 (36%)га, ўртача сувлиликда 0,5–0,67 км3 (5–6%)га кўтариш имкони яратилган;
сув омборлари гидрологик режим маълумотлар базаси ва ГАТ модели Сув хўжалиги вазирлиги тасарруфидаги Туямўйин гидроузелидан фойдаланиш бошқармасига жорий этилган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 03/25-1512-сон маълумотномаси). Натижада сув ресурсларини тўғри тақсимлаш, сув балансини ҳисоблашда сув омбори косасида фойдасиз сув ҳажмини аниқлаш ҳамда сув йўқотишларни камайтириш эвазига 320–400 млн м3 сувни тежаш, 35–48 минг гектар майдоннинг сув таъминотини яхшилаш имкони яратилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish