Исоқова Зубайда Хабибуллаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ғўза қатор ораларида сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органи параметрларини асослаш», 05.07.01–Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.PhD/T372.
Илмий раҳбар: Байметов Рустам Исаевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қишлоқ хўжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти, DSс.27.06.2017.Т.10.01.
Расмий оппонентлар: Худаяров Бердирасул Мирзаевич, техника фанлари доктори, профессор; Насриддинов Аҳмаджон Абдулхамидович, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: “BMKB-Agromash” АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: қатор орасининг кенглиги 60 см бўлган ғўзаларни суғоришда меҳнат ва моддий харажатларни камайтиришни таъминлайдиган тупроқ остидан суғориш технологияси учун сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органининг параметрларини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ғўза қатор оралари эгатлари ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органининг конструктив схемаси ишлаб чиқилган;
ишлаб чиқилган иш органи исканасининг эни у тупроқни юмшатмасдан деворлари зичланган эгат ҳосил қилиш шартидан аниқланган;
иш органи қувур ҳосил қилгичининг параметрлари унинг диаметри ва цилиндрик қисми узунлигига боғлиқ ҳолда аниқланган;
ғўза қатор оралари эгатлари ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органининг параметрлари уларнинг кўп омилли тажрибаларда олинган регрессия тенгламаларини ечиш орқали аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Эгатлар ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органининг параметрларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
эгатлар ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қилишнинг технологик жараёнлар бажарилишининг сифат кўрсаткичларини баҳолашга дастлабки талаблар ишлаб чиқилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 7 августдаги 02/023-1627-сон маълумотномаси). Натижада сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органининг конструкциясини ишлаб чиқиш имкони яратилган;
қатор ораси кенглиги 60 см бўлган ғўзаларни суғориш учун эгатлар ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қилиб суғориш технологияси ва уни амалга оширадиган иш органи 2010–2017 йиллар давомида Тўрақўрғон туманидаги фермер хўжаликларда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 7 августдаги 02/023-1627-сон маълумотномаси). Натижада ғўза ва бошқа қишлоқ хўжалиги экинларини суғоришда суғориш сувини тежаган ҳолда эксплуатацион харажатларни 20,4 фоизга камайтиришга эришилган;
эгатлар ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органини ишлаб чиқиш учун лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари (техникавий шартлар ва чизмалар) «BMKB-Agromash» АЖда лойиҳалаш жараёнига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 7 августдаги 02/023-1627-сон маълумотномаси). Натижада қатор ораси 60 см бўлган ғўза ва бошқа қишлоқ хўжалиги экинларини суғориш учун эгатлар ўртасида тупроқ остида сунъий қувур ҳосил қиладиган иш органини ишлаб чиқиш имкони яратилган.