Аюбова Индирахон Хамидовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Техника олий таълим муассасалари талабаларида экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимлари”, 13.00.01–Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Ped131.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
Илмий раҳбар: Маҳкамов Улфат Илҳомович, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент вилояти Чирчиқ давлат педагогика институти,  PhD.28.03.2019.Ped.82.01.
Расмий оппонентлар: Эшчанов Рузумбой Абдуллаевич, биология фанлари доктори, доцент; Авазов Шериммат, педагогика фанлари номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: техника олий таълим муассасалари талабаларида экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
педагогик жараён лойиҳасини ишлаб чиқиш  (ихтирочилик, моделлаштириш ва эксперимент), унинг дидактик мазмунини белгилаш (фасилитацион, контакт, контекст, ситуацион, адаптацион) ва кадрлар тайёрлаш самарадорлигини таъминлаш (касбий компетентликка устуворлик бериш ва ҳиссий интеллект) асосида экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимлари такомиллаштирилган;
талабаларда экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимлари имкониятлари таълим жараёнининг дидактик, акмеологик, аксиологик омиллари интеграцияси (табиий, техник, ижтимоий-гуманитар фанлараро; назария ва амалиёт узвийлиги; таълим ва фуқаролик институтлари таълим функцияларини мувофиқлаштириш) асосида кенгайтирилган;
дарс ва дарсдан ташқари машғулотларни ўзаро уйғунлаштириб экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш модели экологияда  атроф-муҳит ва инсон ҳимоясига таянган икки томонлама хавфсизликка ўтиш зарурияти, экологик мутахассисликлар реестрини кенгайтириш, экоинспекторлар компетенцияси экогуманитар қадриятларга йўналтирилган;
экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимининг инновацион-методик стратегияси, унинг экспериментал даражаси, мезонлари, техник мутахассис компетенцияси, квалиметрик хусусиятларини экотизим + экогуманизация + экоэтика + квалиметрик индикаторлар = инсон хавфсизлиги интеграцияси асосида таълим самарадорлигини таъминлаш учун тавсия ва таклифлар белгиланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Техника олий таълим муассасалари талабаларида экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимлари ривожлантириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
педагогик жараён лойиҳасини ишлаб чиқиш,  унинг дидактик мазмунини белгилаш ва кадрлар тайёрлаш самарадорлигини таъминлаш  асосида экологик хавфсизлик маданиятини шакллантиришга оид таклифлар асосида “Атроф-муҳит сифат анализи ва мониторинги” номли дарслиги ишлаб чиқилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2010 йил 17 июндаги 234-сон буйруғи,  234-102 рақамли гувоҳномаси). Ушбу таклифлар  талабаларининг атроф-муҳит ҳақида фундаментал билимларга эга бўлишларига, олий малакали техник мутахассиснинг экологик мотивациясини таъминлашга хизмат қилган;
талабаларда экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимлари имкониятлари таълим жараёнининг дидактик, акмеологик, аксиологик омиллари интеграцияси асосида берилган таклифлардан  атроф-муҳит муҳофазаси – 630 000; таълим йўналиши: экология ва атроф-муҳит муҳофазаси – 5630100 бакалавриат таълим йўналишининг ДТС мазмунини такомиллаштиришда фойдаланилган (“Ўзстандарт агентлигининг 2017 йил 14 сентябрдаги 01/57852-сон маълумотномаси). Натижада, экологик хавфсизлик маданиятига доир мутахассислик ва ижтимоий-гуманитар фанларни ўқитиш сифати оширилган, педагог кадрларнинг экологик компетенциясини замонавий талаблар асосида шакллантиришга эришилган ва таълим самарадорлиги таъминлашга хизмат қилган;
экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш модели экологияда  атроф-муҳит ва инсон ҳимоясига таянган икки томонлама хавфсизликка ўтиш зарурияти, экологик мутахассисликлар реестрини кенгайтиришга оид таклифлар асосида  “Токсикология” номли ўқув қўлланма ишлаб чиқилган  (Олий ва ўр та махсус таълим вазирлигининг 2013 йил 20 декабрдаги 484-сон буйруғи,  484-029 рақам гувоҳномаси). Натижада, бўлажак техник муҳандисларда касбий компетентликни шакллантириш самарадорлиги оширилган, квалиметрик талаблар такомиллаштирилган;
экологик хавфсизлик маданиятини шакллантириш тизимининг инновацион-методик стратегияси, унинг экспериментал даражаси, мезонлари, техник мутахассис компетенцияси, квалиметрик хусусиятларини интеграцияси асосида таълим самарадорлигини таъминлашга оид таклифлар асосида “Атроф-муҳит сифат анализи ва мониторинги” дарслик ишлаб чиқилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2010 йил 17 июндаги 234-сон буйруғи,  234-102 рақамли гувоҳномаси). Натижада техника олий таълим муассасалари талабаларда замонавий вариатив тафаккурнинг шаклланишига эришилган.