Маннанова Нилуфар Ходжакбаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистонда педагог кадрлар малакасини ошириш тизимида масофавий таълимнинг шаклланиши ва ривожланиши», 22.00.03–Ижтимоий онг ва ижтимоий жараёнлар социологияси (социология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Sots12.
Илмий раҳбар: Бекмуродов Мансур Бобомуродович, социология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси ҳузуридаги, Dsc.29.12.2018.S.23.04 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Ганиева Маърифат Хабибовна, социология фанлари доктори, профессор; Исроилов Бектош Эркинович, фалсафа фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент ахборот технологиялари университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистонда педагог кадрлар малакасини оширишда масофавий таълимнинг ривожланиши ва ижтимоий самарадорлигини таъминлаш имкониятларини социологик тадқиқ қилишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
масофавий таълим жараёнлари тизими қаторига функционал ва мотивацион элементларнинг уйғунлаштирилиши виртуал таълим самарадорлигининг ошишига ва жамоатчилик фикри таъсирчанлигига ижобий таъсир кўрсатиши асосланган;
педагог кадрлар малакасини масофадан ошириш тизимини “техник” – “технологик” – “мазмун” мезонлари асосида баҳолаш ва сифатини аниқлаш ҳамда масофавий таълимни ривожлантириш бўйича социологик сўровноманинг модификациялаштирилган ижтимоий шакли (манбалар, дизайн, етказилиши, ўзаро таъсир, ўқув муҳити) ишлаб чиқилган.
тингловчиларнинг таълимга ижтимоий тайёргарлиги (оилавий шароити, турмуш тарзи, ишхона, таълим муассасаларидаги шарт-шароитлар) ва социал мослашуви (мавжуд вазиятда ўз имкониятларини баҳолай олиши, ўз хулқ-атворини мақсадга мослаштира олиш) имкониятларини ўз ичига олган ижобий диспозициянинг шаклланганлиги масофавий таълим сифатини ошириши аниқланган;
Ҳаракатлар стратегиясининг устувор йўналишларини амалга ошириш натижасида юзага келаётган ижтимоий ўзгаришлар динамикасига негатив таъсир кўрсатувчи ижтимоий индикаторларнинг Ўзбекистонда масофавий таълимни жорий қилишга кўрсатаётган салбий таъсири эксперт сўрови орқали очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
“Ўзбекистонда педагог кадрлар малакасини ошириш тизимида масофавий таълимнинг шаклланиши ва ривожланиши бўйича олинган илмий натижалар асосида:
масофавий таълим жараёнлари тизими қаторига функционал ва мотивацион элементларнинг уйғунлаштирилиши жамоатчилик фикри таъсирчанлигига ижобий таъсир кўрсатишига доир таклиф ва тавсияларидан Фуқаролик жамияти шаклланишини мониторинг қилиш мустақил институти томонидан 2018 йилда “Таълим соҳасида коррупция ҳолатини социологик ўрганиш” мавзусида ўтказилган тадқиқотда назарий-методик асос сифатида фойдаланилган (Фуқаролик жамияти шаклланишини мониторинг қилиш мустақил институтининг 2018 йил 3 майдаги 11/224-сон маълумотномаси). Ушбу таклифлар таълим тизимидаги ижтимоий муносабатларни тизим ясовчи элементлар ўртасидаги алоқалар сифатида ўрганишга қаратилган тадқиқот натижаларини ҳар томонлама мукаммал ва чуқур таҳлил қилиш имконини берган;
педагог кадрлар малакасини масофадан ошириш тизимини “техник” – “технологик” – “мазмун” мезонлари асосида баҳолаш ва сифатини аниқлаш ҳамда масофавий таълимни ривожлантириш бўйича социологик сўровноманинг модификациялаштирилган ижтимоий шакли “Ижтимоий фикр” жамоатчилик фикрини ўрганиш маркази томонидан “Ўзбекистон ёшлари: ҳаётий қадриятлари, маънавияти, ижтимоий йўналишлари” мавзусидаги социологик тадқиқот саволномасини такомиллаштиришда фойдаланилган (“Ижтимоий фикр” жамоатчилик фикрини ўрганиш марказининг 2018 йил 23 майдаги 01-16/186-сон маълумотномаси). Бу педагог кадрлар малакасини масофадан ошириш тизимидаги субъектларнинг (эксперт-мутахассислар, масофадан таълим берувчи педагоглар ва масофадан таълим олувчи тингловчилар) муносабатларини илмий асосда ўрганишга хизмат қилган;
тингловчиларнинг таълимга ижтимоий тайёргарлиги (оилавий шароити, турмуш тарзи, ишхона, таълим муассасаларидаги шарт-шароитлар) ва социал мослашуви (мавжуд вазиятда ўз имкониятларини баҳолай олиши, ўз хулқ-атворини мақсадга мослаштира олиш) имкониятларидан “Ижтимоий фикр” жамоатчилик фикрини ўрганиш марказининг “Ўзбекистон ёшлари: ҳаётий қадриятлари, маънавияти, ижтимоий йўналишлари” мавзусидаги социологик тадқиқот саволномасини такомиллаштиришда фойдаланилган (“Ижтимоий фикр” жамоатчилик фикрини ўрганиш марказининг 2018 йил 23 майдаги 01-16/186-сон маълумотномаси). Бу таклифларнинг амалиётга жорий этилиши мамлакатимизда таълим соҳаси ислоҳотларида масофавий таълимни ривожлантиришни экспериментал тарзда ўрганишга, социологик сўровлар ижтимоий моҳиятининг бойишига, объективлиги ва ҳаққонийлигини таъминлашга хизмат қилган;
Ҳаракатлар стратегиясининг устувор йўналишларини амалга ошириш натижасида юзага келаётган ижтимоий ўзгаришлар динамикасига негатив таъсир кўрсатувчи ижтимоий индикаторларнинг Ўзбекистонда масофавий таълимни жорий қилишга кўрсатаётган салбий таъсирига доир таклиф ва тавсияларидан Фуқаролик жамияти шаклланишини мониторинг қилиш мустақил институти томонидан 2018 йилда ўтказилган “Ёшларнинг муаммо ва эҳтиёжларини аниқлаш, уларни касбга йўналтириш, ишга жойлаштириш ва хусусий тадбиркорликка кенг жалб қилиш” мавзусида ўтказилган социологик тадқиқотда ахборот-таҳлилий маълумот тайёрлашда ҳамда географик, ҳудудий хусусиятлари ва имкониятларини аниқлашда фойдаланилган (Фуқаролик жамияти шаклланишини мониторинг қилиш мустақил институтининг 2018 йил 3 майдаги 11/224-сон маълумотномаси). Бу ижтимоий жараёнларга масофавий таъсир этиш технологиясини ҳамда фуқаролик жамиятининг турли институтларини комплекс ўрганишга хизмат қилган.