Qodirova Mohidilxon Rustamovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «G.hirsutum L. turining turli genotipli shakllari duragaylarida morfo-xo‘jalik belgilarning irsiylanishi va o‘zgaruvchanligi qonuniyatlari», 03.00.09–Umumiy genetika (biologiya fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.1.PhD/B32.
Ilmiy rahbar: Qahhorov Izzatulla Tilavovich, qishloq xo‘jaligi fanlari doktori.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Genetika va o‘simliklar eksperimental biologiyasi instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasalar nomi, IK raqami: Genetika va o‘simliklar eksperimental biologiyasi instituti, O‘zbekiston Milliy universiteti, DSc.29.08.2017.V.53.01. 
Rasmiy opponentlar: Ibragimov Paridun Shukurovich, qishloq xo‘jaligi fanlari doktori, professor; Amanov Baxtiyar Xushbaktovich, biologiya fanlari doktori. 
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat agrar universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: G.hirsutum L.ning turlicha geneologiyali shakllari duragaylarida morfo-xo‘jalik belgilarning irsiylanishi, o‘zgaruvchanligi asosida genotiplarni boyitish, L-500 liniyasining populyasion tarkibini aniqlash va nav darajasiga etkazishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ilk bor G.hirsutum L. turining turlicha geneologiyali “Kelajak”, “Namangan-77”, “Ko‘paysin”, “O‘zFA-705”, “O‘zFA-713 (L-500)” va “75007-11” navlarining chatishuvchanligi hamda ularning duragaylari asosida morfo-xo‘jalik belgilarning irsiylanish darajasi aniqlangan; 
F2 o‘simliklar populyasiyasida morfo-xo‘jalik belgilarning yuqori ko‘rsatkichlarini o‘zida mujassam qilgan qimmatli rekombinantlarning genotipik va seleksion imkoniyatlari ochib berilgan va qimmatli shakllar ajratib olingan;
F3 populyasiyasidan morfo-xo‘jalik belgilari bo‘yicha ajratib olingan oilalarning genotipik xususiyatlari, seleksion qiymati va imkoniyatlari ochib berilgan;
ajratib olingan oilalarning morfo-xo‘jalik ko‘rsatkichlari bo‘yicha shakllanish darajasi hamda oilalardagi populyasiyalarning genotipik xususiyatlari aniqlangan va yangi liniyalar olingan;
g‘o‘zaning yangi “O‘zFA-713” navining populyasion tarkibi aniqlanib, nav darajasiga etganligi, ya’ni morfo-xo‘jalik belgilari bo‘yicha Davlat andozalari darajasiga mosligi isbotlangan. 
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. 
G.hirsutum L. turining turli genotipli shakllari duragaylarida morfo-xo‘jalik belgilarning irsiylanishi va o‘zgaruvchanligi qonuniyatlarini aniqlash bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
g‘o‘zaning G.hirsutum L. turining turli genotipli shakllarini chatishtirib olingan  yangi liniyalarining  urug‘lik materiallari donor sifatida «G‘o‘za genofondi» noyob ob’ekti kolleksiyasiga kiritilgan (O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining 2019 yil 11 apreldagi 4/1255-1136-son ma’lumotnomasi). Natijada ushbu noyob shakllar g‘o‘zaning dunyoviy genofondini boyitish hamda kolleksion namunalar bo‘yicha elektron bazasini shakllantirish imkonini bergan;
andoza navlarga nisbatan hosildorligi, tuproq sho‘rlanishi va suv tanqisligiga chidamliligi, tolasining sifatli bo‘lgan g‘o‘zaning “O‘zFA-713” navi Jizzax viloyati Zarbdor tumani «Shabboda shamoli» dastlabki elita urug‘ ko‘paytirish xo‘jaligida joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Qishloq xo‘jaligi vazirligining 2019 yil 8 avgustdagi 02/020-1675-son ma’lumotnomasi). Natijada “O‘zFA-713” navining andoza navlarga nisbatan yuqori hosildorligi, tolasi sifati va sug‘orish suvi tejamkorligi hisobiga har bir gektar maydondan qo‘shimcha iqtisodiy samaradorlikka erishish hamda rentabellik darajasini 17–23 foizga oshirish imkonini bergan.