Хамидов Хусрав Садуллоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Жалолиддин Румийнинг «Маснавийи маънавий» асаридаги ҳикоятларнинг генезиси, мазмуни ва композицион қурилишининг қиёсий таҳлили», 10.00.05–Осиё ва Африка халқлари тили ва адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.3.PhD/Fil562.
Илмий раҳбар: Қуронбеков Ахмадқул, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик институти, Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети, Ўзбекистон Миллий университети, DSc.27.06.2017.Fil.21.01.
Расмий оппонентлар: Иномхўжаев Раҳмонхўжа, филология фанлари доктори, профессор; Очилов Эргаш Зокирович, филология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: «Маснавий»даги ҳикоятларнинг генезиси ва манбаларини аниқлаш, уларнинг мазмуни асосида Румийнинг ирфоний тимсоллар яратиш маҳоратини қиёсий таҳлил қилиш ҳамда ҳикоятлар композициясининг ўзига хос хусусиятларини ёритиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
«Маснавий»даги ҳикоятларнинг генезис ва манбалари аниқланган ҳамда муаллифнинг диний-тасаввуфий қарашларини кенг кўламда ифодалаш мақсадида турли мавзудаги ҳикоятлардан унумли фойдалангани исботланган;
ХI асргача яратилган халқона, аллегорик ҳикоятларнинг мазмуни асосида Румийнинг «Маснавий»да қабр, амир, шер сурати, сичқон, қурбақа каби  ирфоний тимсоллар яратгани асослаб берилган;
«Мусо ва Хизр», “Сабаъ аҳли», “Зарвон аҳли» каби қуръоний  қиссалар  «Маснавий»даги «Шайх Дақуқий», «Қишлоқлиқ ва шаҳарлик» каби ҳикоятларнинг ғоявий мазмунини кучайтиришда тутган ўрни, асар шаклланишида ҳамда Румийнинг тасаввуфий ғояларини рўёбга чиқаришдаги таъсири аниқланган;
«Маснавий» ҳикоятларининг жанрий хусусиятлари, композицион қурилиши, Румийнинг ҳикоятлардан фойдаланиш усуллари, монтаж усулида қурама ҳикоят ҳосил қилиш ва ҳикоят ичида ҳикоят услубини қўллаш асослари далилланган;
Румий ҳикоятларини ўзидан олдинги шоирлар ижодидаги ҳикоятлар билан қиёсий ўрганиш натижасида шоир уларни бадиий мақсадига хизмат қилдириш учун ўзига хослиги кўрсатилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Жалолиддин Румийнинг «Маснавийи маънавий» асаридаги ҳикоятларнинг генезиси, мазмуни ва композицияси тадқиқи бўйича олинган натижалар асосида:
«Маснавийи маънавий»даги ҳикоят ичида ҳикоят услубига доир илмий-назарий натижалар ОТ-А1-36 рақамли «Алишер Навоийнинг «Хамса» достонлари асосида частотали луғатлар тузиш» мавзусидаги фундаментал тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 25 мартдаги  89-03/1129-сон маълумотномаси). Натижада адабий таъсир ва қиёсий-типологик таҳлил доираси кенгайган,  лойиҳа материаллари янги манба ва қарашлар билан мукаммаллашган;
«Маснавий»нинг тасаввуф шеърияти таъсирига бағишланган таҳлилий фикрлар ва назарий хулосалардан филология  ва тилларни ўқитиш (Шарқ тиллари бўйича) бакалавриат таълим йўналиши талабалари учун тавсия этилган «Турк адабиёти (1-қисм)» номли дарсликда «Тасаввуф адабиёти ҳақида тушунча. Мавлоно Жалолиддин Румий – мутасаввиф шоир» мавзусини ёритишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 16 майдаги 89-03/2012-сон маълумотномаси). Натижада Румийнинг «Маснавий» асарининг мазмун-мундарижаси бўйича берилган маълумотлар ҳамда таҳлилий фикрлар дарсликнинг мазмунини бойитишга хизмат қилган;
Румийнинг «Маснавий»ида келтирилган ҳикоятларнинг композицияси борасидаги новаторлиги бўйича натижалар Эрон Ислом Республикасининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси томонидан илмий-маданий соҳада амалга оширилаётган фаолиятлар доирасида муҳим манба сифатида фойдаланилган (Эрон Ислом Республикасининг Ўзбекистондаги элчихонаси ҳузуридаги Маданият ишлари бўлимининг 2019 йил 8 апрелдаги маълумотномаси). Илмий тадқиқот натижасининг амалиётга жорий қилиниши «Маснавий» ҳикоятлари борасидаги фикрларни янада бойитишда муҳим асос бўлган;
тадқиқотга тортилган ҳикоятларнинг композицион қурилиши, мазмун-мундарижасидан олинган натижалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг «Mahalla» радиоканалида эфирга узатиладиган «Меҳрангез», «Гулшани адаб» дастурлари доирасидаги туркум эшиттиришларни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси «Mahalla» телерадиоканалининг 2019 йил 5 мартдаги 04-96-сон маълумотномаси). Натижада радиоэшиттириш учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукаммаллашган, «Маснавий» ҳикоятларининг талқини шахс камолотида тарбиявий-ахлоқий аҳамияти ҳамда бу йўналишда Румийнинг ўрнини идрок этиш кучайган.