Турабова Севара Каттақуловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Илмий баҳснинг мантқий-эпистемик таҳлили”, 09.00.01–Онтология, гносеология ва мантиқ (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Fаl16.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.27.06.2017.F.02.02.
Илмий раҳбар: Шарипов Маматхон Шарипович, фалсафа фанлари номзоди, доцент.
Расмий оппонентлар: Қўшоқов Шуҳрат Солиевич, фалсафа фанлари доктори, профессор; Бозоров Дилмурод Мирзарасулович, фалсафа фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: илмий баҳснинг фан тараққиёти ва ижтимоий ривожланишдаги конструктив ролини мантиқий-эпистемологик  нуқтаи назардан очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Шарқ ва Ғарб тафаккур тарзига хос бўлган баҳс юритишнинг диалектик, риторик ва софистик моделларининг қиёсий таҳлили асосида миллий менталитетимиз ва минтақавий ўзига хослигига мос бўлган баҳснинг конструктив танқид, руҳий муътадиллик, умумий консенсус (муросаи мадора), ахлоқий меъёр, фалсафий муроқаба сингари хусусиятлари аниқланган;
янги илмий билимлар шаклланишида баҳс-мунозараларнинг ижодий фикрлаш жараёнини рағбатлантиришнинг самарали ва ишончли усули бўлган жамловчи, қўзғатувчи ва сараловчи аҳамияти Шарқона мантиқий хусусиятлар сифатида асослаб берилган;
илмий баҳснинг демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини ривожлантиришга доир вазифаларни муваффақиятли ҳал этишда муҳим мантиқий восита сифатидаги методологик, прогностик аҳамияти ва ундан конструктив фойдаланишнинг муросавий имкониятлари Ўзбекистонда барқарор ривожланиш жараёнларини модернизациялаштириш тажрибаси мисолида очиб берилган;
илмий баҳснинг мантиқий-эпистемик жиҳатлари аргументланганлик, муқобиллик, ҳамкорлик, креативлик, ночизиқлилик каби тамойиллар доирасида чин ва ишончли билим ҳосил қилиш воситаси эканлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Илмий баҳснинг мантиқий-эпистемик таҳлили бўйича ишлаб чиқилган таклиф ва тавсияларни тадқиқ қилиш асосида:
илмий баҳсларнинг ривожланиш тарихини ўрганиш асосида илмий баҳс механизмининг муҳим хусусиятларининг қўлланиши, илмий баҳс жараёнида диалектик қарама-қаршиликларни ҳал қилишнинг асосий тамойиллари ва уларнинг ўзига хос жиҳатларига оид назарий ва амалий хулосаларидан Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университетида 2016-2019 йилларда бажарилган А-1-69 рақамли “Фалсафа (қўллаш сохаси) мутахасислиги магистрантларини юксалтиришнинг ўқув-методик базасини такомиллаштириш” мавзусидаги фундаментал лойиҳа ижросида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 16 майдаги 89-03-2018-сон маълумотномаси). Натижада илмий баҳснинг ижодий фикрлашни рағбатлантиришнинг инновацион усул сифатидаги аҳамияти билиш жараёнида амалий муҳокама юритиш, илмий муаммоларни қўйиш ва ҳал этиш жиҳатларини аниқлашга хизмат қилган;
герменевтикада жараённи ифодаловчи тушунчалар таҳлили, тушунтириш, талқин, деструкция, деконструкция, маъно ва мазмун, герменевтик тафаккур, тил ва илмий баҳс, эристика, аргументлаш назарияси, инновацион тафаккурнинг илмий билимларнинг шаклланишида баҳс-мунозараларнинг аҳамиятига оид хулосаларидан “Герменевтика” номли ўқув қўлланмасини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 16 майдаги 89-03-2018-сон маълумотномаси). Натижада илмий билимларнинг шаклланишида баҳс-мунозараларнинг аҳамиятига оид таҳлил ва изоҳланишда асос бўлиб хизмат қилган;
янги илмий билимлар шаклланишида баҳс-мунозараларнинг муқобил, айниқса қарама-қарши нуқтаи назарларни таққослаш воситаси, ижодий фикрлашни рағбатлантиришнинг инновацион аҳамиятига оид хулоса ва тавсияларидан Сурхондарё вилояти телерадиокомпаниясининг “Муносабат” ток шоуси сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Сурхондарё вилояти телерадиокомпаниясининг 2019 йил 23 майдаги 01-01/201-сон маълумотномаси). Натижада сўз эркинлигини таъминлаш ва бу соҳадаги янгиланишлар, баҳс-мунозаралар орқали таҳлилий телерадио материаллар тайёрлашда ва уларнинг аҳамити ошишига хизмат қилган;
баҳс юритишнинг мантиқий-эпистемик мақомини ўрганишга концептуал-методологик ёндашиш, илмий баҳс юритишнинг мантиқий-эпистемик воситалари, баҳснинг билиш жараёни ва ижтимоий ҳаёт муаммоларини ҳал этишдаги ролини очиб беришга қаратилган методологик таклиф ва тавсиялардан Республика маънавият ва маърифат марказининг “2018 йилда Маънавий-маърифий  ишлар самарадорлигини ошириш ва соҳани ривожлантиришни янги босқичга кўтаришга доир қўшимча чора-тадбирлар дастури”нинг VII боб “Маънавий-маърифий тарғибот ишлари самарадорлигини оширишга қаратилган илмий тадқиқот ишлари” 51-банди “Жамиятдаги, айниқса, ёшларда фуқаролик позицияси ва уларнинг ҳуқуқий маданиятини оширишнинг ғоявий-мафкуравий механизмларини такомиллаштириш” мавзусида фойдаланилган (Республика маънавият ва маърифат марказининг 2019 йил 29 майдаги 02/09-648-19-сон маълумотномаси). Илгари сурилган илмий хулоса ва амалий тавсияларнинг қўлланилиши Республика маънавият ва маърифат маркази томонидан ўтказилаётган тадбирларнинг маънавий-маърифий самарадорлигининг ошишига хизмат қилган.