Sayt test rejimida ishlamoqda

Насруллаев Элмурод Жумабоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «ХХ аср ўзбек навоийшунослигида улуғ шоир шахсияти талқинлари тадқиқи (Ойбек, Иззат Султон, В. Зоҳидов ва М. Орипов илмий асарлари асосида)», 10.00.02–Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.3.PhD/Fil533.
Илмий раҳбар: Салоҳий Дилором Исомиддин қизи, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жиззах давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSс.27.06.2017.Fil.02.03.
Расмий оппонентлар: Йўлдошев Бойназар, филология фанлари доктори, профессор; Сулаймонов Мўминжон Юсуфжонович, филология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II Тадқиқотнинг мақсади: ХХ аср навоийшунослигида Навоий адабий-бадиий меросининг илмий-назарий жиҳатдан тадқиқ этиш тамойилларини ўрганиш, навоийшунос олимлар томонидан қўлланилган концептуал ёндашув ва методларни илмий асослаб бериш ҳамда навоийшуносликнинг истиқболдаги тадқиқот йўналишларини белгилаб олиш асосларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ХХ аср навоийшунослигида шу давр сиёсий мафкураси талаблари назарда тутилган ҳолда яратилган Алишер Навоий шахсияти талқинига доир адабий-эстетик тамойиллар очиб берилган;
Ойбек ва Иззат Султон илмий асарларида Алишер Навоий шахсияти ва илмий-маърифий дунёқарашини ёритишда қўлланган янги таҳлил ва талқин усуллари аниқланган;
ХХ аср навоийшунослигида яратилган Навоий шахсияти  ва ижодий мероси тадқиқларига нисбатан илмий-концептуал ёндашув ва бу давр олимлари томонидан қўлланилган илмий таҳлилий ва тарихий-биографик методлар асосланган;
адабиётшунос олимлар  Ойбек, Иззат Султонов, Воҳид Зоҳидов, Малик Орипов  Алишер Навоий ҳазратларининг умуминсоний ғояларини ҳукмрон мафкура ҳужумидан сақлаш учун “пардага ўраб” тасвирлаш усулидан фойдаланганлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
ХХ аср навоийшунослигида Алишер Навоий даҳоси талқинини тадқиқ этиш ҳамда унинг илмий-назарий асосларини ишлаб чиқиш асосида:
давр сиёсий мафкураси талаблари назарда тутилган ҳолда яратилган Алишер Навоий мероси талқинига доир адабий-эстетик тамойиллар хусусидаги илмий хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтида 2012–2016 йиллар бажарилган “Алишер Навоий (2 жилдлик) ва Абдулла Қодирий  қомусларини яратиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 16 майдаги 3/1255-1464-сон маълумотномаси). Натижада Алишер Навоий қомусларининг илмийлиги ҳамда мукаммаллигига эришилган;
ХХ аср етакчи навоийшунос олимларининг илмий-бадиий асарларида Навоий даҳосининг энг муҳим қирраси бўлмиш эътиқод масаласига материалист замондошлари эътиборини тортганликлари ҳақидаги хулосалардан Республика маънавият ва маърифат марказининг “Миллий ғоя ва мафкуравий тадқиқотларни ташкил қилиш” бўлимида 2017-2018 йилларда амалга оширилган ФЗ-2016-0915132102 рақамли “Шарқ ренессанси даври алломалари ва мутафаккирлари асарларининг илмий-фалсафий ва бадиий-лингвистик тадқиқи” мавзусидаги давлат грантида фойдаланилган (Республика маънавият ва маърифат марказининг 2019 йил 14 майдаги 02/09-519-19-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа доирасидаги буюк алломаларимиз машҳур асарларининг қисқача шарҳи ва мазмунини очиб берувчи мобил илова яратишда Алишер Навоийга тегишли қисми янги илмий ахборотлар билан тўлдирилган;
ХX аср адабиётшунос ва файласуф олимларининг Навоий феномени талқинига бағишланган тадқиқотларида ёритилган масалаларни ўрганиш натижасидаги хулосалардан Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси Жиззах вилоят бўлимида ташкил этилган «Маҳорат мактаби» ижодий тўгарагида фойдаланилган (Ўзбекистон ёзувчилар уюшмасининг 2019 йил 27 мартдаги 01-03-12/306-сон маълумотномаси). Натижада ижодкор ёшларга Алишер Навоий даҳоси умуминсоний моҳиятини англатишнинг илмий-бадиий усулларини  кўрсатиб беришга эришилган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish