Юнусова Гуландом Самиевнанинг
фан доктори (DSс) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Абдулқодир Гийлоний маънавий меросида инсон моҳиятининг фалсафий таҳлили”, 09.00.03–Фалсафа тарихи (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.4.DSc/Fаl55.
Илмий маслаҳатчи: Сафарова Нигора Олимовна, фалсафа фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.27.06.2017.F.02.02.
Расмий оппонентлар: Шодиев Рустам Тоҳирович, фалсафа фанлари доктори, профессор; Шодмонов Қурбон Бадриддинович, фалсафа фанлари доктори, профессор; Уватов Убайдулла Муродович, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Абдулқодир Гийлоний асарларида инсон муаммосининг ҳар томонлама таҳлили, фалсафа тарихидаги аҳамиятини ва бошқа тасаввуфий таълимотлар билан ўхшаш ҳамда фарқли томонларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Абдулқодир Гийлоний маънавий меросининг XI–XII асрлар диний-фалсафий фикрлар ривожидаги етакчилик ўрни Қодирия таълимоти илмий манбалари асосида аниқлаштирилган;
Абдулқодир Гийлонийнинг “Сиррул асрор” асаридаги инсон фалсафасининг генезиси хусусидаги илмий мероси “комил инсон” тушунчасининг дастлабки илмий лойиҳавий асоси эканлиги ишончли аргументлар асосида исботланган;
Абдулқодир Гийлоний “Сиррул асрор” асаридаги “хос инсон”, “асл инсон”, “ҳақиқий инсон” каби категориал тушунчаларининг илмни эгаллаш ва унга амал қилиш, касб-ҳунар эгаллаш тушунчалари билан диалектик боғлиқлиги мантиқий аргументлаш воситасида асослаб берилган;
Абдулқодир Гийлонийнинг “Футуҳ ал ғайб” асарида илгари сурилган “фаросат илми” концепцияси комил инсонни тарбиялашда муҳим омил эканлиги атрибутив категориялар (зоҳирий ва ботиний илмлар зарурияти) воситасида асосланган;
диний ақидапарастлик, экстремизм ғояларига қарши курашиш зарурияти Абдулқодир Гийлонийнинг “Раббонийликни англаш” ва “Девони Муҳйи” (Девони Ғавсул Аъзам) асарларида илмли бўлишга ундовчи инсон комиллиги мезонлари (нафс тарбияси, ахлоқий поклик ва илоҳий ишқ) асосида очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Абдулқодир Гийлоний маънавий меросида инсон моҳиятининг фалсафий таҳлилини тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Абдулқодир Гийлоний маънавий меросининг XI–XII асрлар диний-фалсафий фикрлар ривожидаги етакчилик ўрнининг хронологик таснифи ва қодирия таълимоти тарихининг тадқиқига оид хулоса ва тавсияларидан Алишер Навоий номидаги Давлат адабиёт музейининг “IX–XII асрлар адабий ёзма ёдгорликлари ва илмий адабиётшунослик асарлари” ва “XIII–XIV аср биринчи ярми адабиёти” номли экспозиция тақдимотида ҳамда музейнинг электрон каталогини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 18 ноябрдаги 5/1255-3051-сон маълумотномаси). Натижада музей ашёлари-экспонатлар орқали ёш авлодга миллий-маънавий қадриятларни етказиб беришда муҳим материаллардан бири бўлиб хизмат қилган;
Абдулқодир Гийлонийнинг “Сиррул асрор” асаридаги инсон фалсафасининг генезиси хусусидаги илмий-меросига оид  илмий-назарий хулосалардан Ўзбекистон Миллий университетида 2015–2017 йилларда бажарилган А-1-163 рақамли «Демократик ислоҳотларда ўзбек моделининг концептуал масалалари таҳлили ва изчил ривожланишнинг назарий-методологик асослари»  мавзусидаги амалий лойиҳа ижросида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 30 июлдаги 89-03-2730-сон маълумотномаси). Натижада мамлакатимиз ёшларининг интеллектуал ва илмий салоҳиятини шакллантиришга қаратилган тарғибот-ташвиқот ишларига ижобий таъсир кўрсатган;
“Сиррул асрор” асаридаги “хос инсон”, “асл инсон”, “ҳақиқий инсон” категорияларининг эволюцион такомилига оид илмий-назарий таклиф ва тавсиялардан  Ўзбекистон Миллий университетида 2015–2017 йилларда бажарилган А-1-163 рақамли «Демократик ислоҳотларда ўзбек моделининг концептуал масалалари таҳлили ва изчил ривожланишнинг назарий-методологик асослари»  мавзусидаги амалий лойиҳа ижросида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 30 июлдаги 89-03-2730-сон маълумотномаси). Натижада амалий лойиҳанинг самарали бўлишига хизмат қилган;
Абдулқодир Гийлонийнинг “Футуҳ ал ғайб” асарида фаросат илмининг комил инсонни тарбиялашдаги фалсафий моҳиятига оид хулоса ва таклифларидан Жиззах вилояти “Истиқбол” минтақавий тадқиқот марказидаги 46-11/50 рақамли “Жойларда ижтимоий муаммоларни ҳал этишда жамоатчилик назоратини кучайтириш” мавзуидаги грант лойиҳасининг “Ижтимоий, иқтисодий ва маънавий муҳит барқарорлигига салбий таъсир кўрсатувчи омилларни тизимли таҳлил этиш мақсадида тадқиқотлар ўтказиш” деб номланган 2-бандида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Ўзбекистон нодавлат нотижорат ташкилотлари Миллий ассоциациясининг 2019 йил 11 сентябрдаги 04-06/261-01-сон маълумотномаси). Бу эса “2017–2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегияси”да ҳамда “Халқ билан мулоқот ва инсон манфаатлари йили” Давлат дастурида белгиланган вазифаларни амалга оширишда давлат ва жамоатчилик назоратини олиб боришнинг самарали механизмларини ва амалиётини ривожлантиришга хизмат қилган;
мутасаввифнинг “Раббонийликни англаш” ва “Девони Муҳйи” асарлари таҳлили асосида инсон комиллиги мезонлари асосланганлигига оид  хулосаларидан Алишер Навоий номидаги Давлат адабиёт музейининг “IX–XII асрлар адабий ёзма ёдгорликлари ва илмий адабиётшунослик асарлари” ва “XIII–XIV аср биринчи ярми адабиёти” номли экспозиция тақдимотида ҳамда музейнинг электрон каталогини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 18 ноябрдаги 5/1255-3051-сон маълумотномаси). Бу эса ўз навбатида музейга ташриф буюраётган ёшлар маънавий дунёқарашининг шаклланишида, музей экспонатларининг янада бойишига хизмат қилган.