Амонов Бахтиёр Ахтамовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Жамиятни модернизациялаш концептуал моделларининг сиёсий-фалсафий таҳлили», 23.00.01–Сиёсат назарияси ва фалсафаси. Сиёсий таълимотлар тарихи ва методологияси (сиёсий фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.DSc/Ss28.
Илмий раҳбар: Отамуратов Садулла Отамуратович, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент кимё-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.29.08.2017.S.01.08.
Расмий оппонентлар: Ғойибназаров Шуҳрат Ғойибназарович, сиёсий фанлар доктори, профессор; Қодиров Анвар Қаҳҳорович, фалсафа фанлари доктори, профессор; Идиров Улуғбек Юсупович, сиёсий фанлар доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: жамиятни модернизациялашнинг назарий-методологик асосларини намоён бўлиш хусусиятларини илмий-назарий тизимлаштириш ва такомиллаштириш юзасидан илмий-концептуал хулосалар, таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ўзбекистонда давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари фаолияти очиқлигини жамоатчилик муҳокамаси асосида таъминлаш механизмлари (методика, баҳолаш индикаторлари) ишлаб чиқилган;
жамиятнинг ижтимоий, иқтисодий, сиёсий ва маънавий ўзгаришлар жараёнида «анъанавий жамият» ва «замонавий модернизациялашган жамият» тушунчалари сиёсий мазмунида хусусий мулк, билим ва инновация омилининг устуворлик касб этиши асослаб берилган;
Ўзбекистонда давлат+ННТ, давлат ва сиёсий партия, фуқаро+электрон ҳукумат каби ижтимоий ҳамкорлик муносабатларини давр талаби асосида такомиллаштириб бориш муҳим ўрин тутиши асосланган;
глобаллашув шароитида давлат ва фуқаролик жамияти институтларининг модернизациялаш жараёнини ривожлантириш вазифалари (эмпирик, стратегик, тизимлилик) трансформацион чақириқлар объектив ҳолати таъсирида амалга ошиши ишлаб чиқилган;
давлат ва нодавлат ташкилотларининг жамият сиёсий бошқарув тизимини мувофиқлаштирувчи конструктив институт сифатидаги самарали ижтимоий фаолиятини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Жамиятни модернизациялашнинг концептуал моделларининг сиёсий-фалсафий таҳлили бўйича ишлаб чиқилган амалий таклиф ва асосланган хулосалар асосида:
Ўзбекистонда давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари фаолияти очиқлигини жамоатчилик муҳокамаси асосида таъминлаш механизмлари бўйича таклиф ва тавсиялардан Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Тараққиёт дастури (ПРООН) лойиҳаси томонидан «Маҳаллий бошқарув тизимини модернизациялаш» концепциясини ишлаб чиқишда фойдаланилган (БМТ Тараққиёт Дастури «Маҳаллий бошқарув тизимини қўллаб-қувватлаш» лойиҳасининг 2017 йил 23 ноябрдаги 25-11/2017-сон маълумотномаси). Натижада «Маҳаллий бошқарув тизимини модернизация қилиш: халқаро тажриба ва Ўзбекистондаги ислоҳотлар» номли тўплам (2017), тадқиқотчининг “Давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари фаолияти очиқлигини таъминлаш механизмлари” (2017) номли услубий қўлланма ишлаб чиқилиб, чоп этилган. Мазкур концепция ва услубий қўлланма давлат бошқарувида легаллик, легитимлик, очиқлик, шаффофлик каби тамойилларга амал қилиш концептуал аҳамият касб этишига хизмат қилган;
жамиятнинг ижтимоий, иқтисодий, сиёсий ва маънавий ўзгаришлар жараёнида «анъанавий жамият» ва «замонавий модернизациялашган жамият» тушунчалари сиёсий мазмунида хусусий мулк, билим ва инновация омилининг устуворлик касб этиши асослаб берилган таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон ёшлар иттифоқининг 2018 йил иш режасидаги ижтимоий-сиёсий тадбирларда фойдаланилган (Ўзбекистон ёшлар иттифоқи Марказий Кенгашининг 2019 йил 17 апрелдаги 04-13/1798-сон маълумотномаси). Ушбу таклифлар шахсга йўналганлик, алоҳида мулоқотни кучайтириш, тадбиркорликни ривожлантиришга хизмат қилган;
Ўзбекистонда давлат+ННТ, давлат ва сиёсий партия, фуқаро+электрон ҳукумат каби ижтимоий ҳамкорлик муносабатларини давр талаби асосида такомиллаштириб бориш муҳим ўрин тутиши илмий асосланган таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Фан, таълим, маданият ва спорт масалалари қўмитаси томонидан 2014 йилда «Давлат ҳокимияти бошқарув органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисида»ги қонун лойиҳасини жамоат ташкилотларида муҳокама қилиш жараёнида фойдаланилган (Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Фан, таълим, маданият ва спорт масалалари қўмитасининг 2017 йил 1 ноябрдаги 04/5-06-250-сон маълумотномаси). Мазкур қонун давлат ва фуқаролик жамияти институтлари фаолиятида самарадорликка эришишга хизмат қилган;
глобаллашув шароитида давлат ва фуқаролик жамияти институтларининг модернизациялаш жараёнини ривожлантириш вазифалари трансформацион чақириқлар объектив ҳолати таъсирида амалга ошишига оид таклиф ва тавсиялардан 2018 йил учун ишлаб чиқилган иш дастурининг «7. Миллий, диний қадриятлар, уларнинг жамият ҳаётига таъсири ва ёшларимизнинг онгини заҳарлаб, маънавий жиҳатдан қарам этишга қаратилган мафкуравий ҳаракатларга қарши самарали кураш олиб бориш усуллари»; «53. Мустақиллик йилларида Ўзбекистонда ижтимоий-сиёсий барқарорлик ва миллатлараро тотувликни таъминлаш борасида эришган ютуқларни тарғиб қилиш механизмларини ишлаб чиқиш» бандларини тайёрлашда фойдаланилган (Республика маънавият ва маърифат марказининг 2019 йил 23 апрелдаги 02/09-406-сон маълумотномаси). Бу таклифлар ёшлар онгига сиёсий маданият ва диний бағрикенглик ғоясини сингдириш, ижтимоий фаол бўлиш кўникмасини орттиришга хизмат қилган;
давлат ва нодавлат ташкилотларининг жамиятни сиёсий бошқарув тизимини мувофиқлаштирувчи конструктив институт сифатидаги самарали ижтимоий фаолиятини такомиллаштириш юзасидан илгари сурилган таклифлар Электрон ҳукумат тизими ва давлат интерактив хизматларини такомиллаштиришда фойдаланилган (Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети қошидаги «Электрон ҳукумат» ўқув марказининг 2019 йил 4 мартдаги 1241/01-01-сон маълумотномаси). Мазкур таклифлар узоқ йилларга мўлжалланган миллий ривожланиш концепциясини такомиллаштиришга хизмат қилган.