Sayt test rejimida ishlamoqda

Кадиров Махамадзариф Анваржоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «3d-металларнинг N-алмашган ҳосилали α-аминокислоталар билан комплексларини синтези ва сертификатлаш», 02.00.09–Товарлар кимёси; 15.00.02–Фармацевтик кимё ва фармакогнозия (кимё фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.3.PhD/K238. 
Илмий раҳбарлар: Юнусходжаев Ахматходжа Нигманович, фармацевтика фанлари доктори, профессор; Қирғизов Шахабиддин Мирзарахимович, кимё фанлари номзоди.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Тошкент фармацевтика институти, Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети ҳузуридаги PhD.27.06.2017.K.05.01 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш. 
Расмий оппонентлар: Дехқонов Рахматилла Султанович, кимё фанлари номзоди, доцент; Абдуллабекова Вилоятхон Нуруллабековна, фармацевтика фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: икки ва уч валентли биоген 3d-ионларининг Шифф асослари билан янги координацион бирикмаларини яратиш ва фармакологик фаол дори воситаларини синтез қилишнинг оптимал усулларини ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Co(II), Cu(II) ва Ni(II) аралаш лигандли комплексларни токсиклигини Co(II), Ni(II), Cu(II), Fe(III) ва Zn биометалларнинг салицил альдегиди, пиридоксал, аспарагин ва глутамин кислоталари ҳамда U витамини асосида ҳосил қилинган моно- ва икки ядро табиатли Шифф асослари билан координацион бирикмаларини синтез қилиш шароитлари аниқланган;
илк бор таркибида табиатига кўра фарқланувчи металл марказлари бўлган комплекс ичидаги-молекуляр турдаги аминокислоталарнинг N-ўрин алмашган ҳосилаларининг икки ядроли комплекслари олинган;
лигандларнинг рақобатли координацияси, комплекслардаги металл марказларининг конфигурациялари аниқланган;
ички координацион сфера табиатининг электрон ўтишлар энергиясига таъсир этиши асосланган ва уларнинг қийматлари бўйича бир қатор спектр-кимёвий кўрсаткичлари исботланган; 
марказий атом табиати, лигандлар рақобатли координациясига боғлиқ омиллари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
3d-металларнинг N-алмашган ҳосилали α-аминокислоталар билан комплексларини синтези ва сертификатлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
қон ҳосил қилиш ва антидот хусусиятларга эга бўлган кобальт(II)нинг  α-кетоглутар ва глутамин кислоталари билан бирикмаси олиш усулига Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлиги томонидан ихтирога патент олинган (№IAP05669, 2018 й.). Натижада қон ҳосил қилувчи ҳамда антидот хусусиятларга эга бўлган дори воситаларини олиш имконини берган;
қон ҳосил қилиш ва антидот хусусиятларга эга бўлган кобальт(II)нинг  метилметионинсульфоний хлорид ва глутамин кислота билан бирикмаси олиш усулига Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлиги томонидан ихтирога патент олинган (№IAP05671, 2018 й.). Натижада биоген металларнинг лигандли комплексларини синтези орқали  дори воситаларини олиш имконини берган;
ташқи иқтисодий фаолият товарлар номенклатураси бўйича камқонликка қарши «Глутафер» (трисакво трисгидроксид ди(м-гидроксо) моноўрин алмашган глутаминат-О,N) ди-темир(III)) препарати учун 3004 90 000 3 халқаро код рақами давлат божхона амалиётига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитасининг 2019 йил 16 августдаги 1/16-414-сон маълумотномаси). Натижада антианемик дори воситаларини кимёвий таркиби асосида синфлаш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish