Каримқулов Жасур Имомбоевичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Эркин иқтисодий ҳудудларга хорижий инвестицияларни жалб қилишни ривожлантириш йўналишлари”, 08.00.07–Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.DSc/Iqt129.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тoшкeнт мoлия институти, DSc.27.06.2017.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Ғуломов Саидахрор Саидахмедович, иқтисодиёт фанлари доктори, академик; Жумаев Нодир Хосиятович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Кузиева Наргиза Рамазановна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: эркин иқтисодий ҳудудларга хорижий инвестицияларни жалб қилишни ривожлантириш йўналишлари бўйича илмий, услубий ва амалий таклифлар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эркин иқтисодий зоналарнинг иштирокчиларига бериладиган кредитлар бўйича гаров таъминотини суғурталаниш услубияти суғурта мукофотини ундиришни киритиш асосида такомиллаштирилган;
эркин иқтисодий зоналарда қатнашчиларга солиқ ва божхона имтиёзларини бериш асосида инвестицион фаолликнинг оширилиши асосланган;
ҳудудларга хорижий инвестицияларни янада фаол жалб этиш мақсадида эркин иқтисодий зоналарда, муҳандислик-коммуникация, йўл-транспорт инфратузилмасини ривожлантиришни давлат бюджети ҳисобидан амалга ошириш амалиёти таклиф этилган;
эркин иқтисодий зоналарга тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларни юқори қўшилган қиймат яратадиган соҳаларга устуворлик асосда жалб қилиш асосланган;
эркин иқтисодий зоналарнинг такомиллашган маъмурий-бошқарув тузилмаси ишлаб чиқилган ва инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш, самарадорлигини таъминлашда ер майдонларини ажратиш тартиби соддалаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Эркин иқтисодий ҳудудларга хорижий инвестицияларни жалб қилишни ривожлантириш йўналишлари бўйичa олинган илмий натижалар aсосидa:
эркин иқтисодий зоналарнинг иштирокчилари – тадбиркорлик субъектлари томонидан тузиладиган импорт шартномаларини экспертизадан ўтказиш жараёнини соддалаштириш ва эркин иқтисодий зоналарнинг иштирокчиларига бериладиган кредитлар бўйича гаров таъминоти суғурталанишини расмийлаштиришда 0,5 фоиздан ортиқ бўлмаган миқдорда суғурта мукофоти ундирилишини йўлга қўйиш тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 25 октябрдаги ПҚ-3356-сон қарорининг 8 ва 10-бандларида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2906-сон ҳамда Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлигининг 2019 йил 12 июлдаги 06-18-6408-сон маълумотномалари). Унга кўра, эркин иқтисодий зоналарнинг иштирокчиларига бериладиган кредитлар бўйича гаров таъминоти суғурталанишини расмийлаштиришда 0,5 фоиздан ортиқ бўлмаган миқдорда суғурта мукофоти ундирилиши белгиланган;
эркин иқтисодий зоналарнинг қатнашувчиларига солиқ ва божхона имтиёзларини бериш тартибини ҳуқуқий жиҳатдан мустаҳкамлаш тўғрисидаги таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 10 апрелдаги 196-сонли қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2905-сон, ДС/03-32/2906-сон ҳамда Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлигининг 2019 йил 12 июлдаги 06-18-6408-сон маълумотномалари). Ушбу таклифлар асосида ЭИЗ иштирокчилари ер солиғи, фойда солиғи, юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ, микрофирмалар ва кичик корхоналар учун ягона солиқ, ўз ишлаб чиқариш эҳтиёжлари учун олиб келинган асбоб-ускуналар, хомашё, материаллар ва бутловчи қисмлар учун божхона тўловлари (божхона расмийлаштируви йиғимларидан ташқари) ҳамда республикада ишлаб чиқарилмайдиган ва лойиҳаларни амалга ошириш доирасида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан тасдиқланган рўйхат бўйича четдан олиб келинадиган қурилиш материаллари учун божхона тўловлари тўлашдан озод этилган;
эркин иқтисодий зоналарда инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш учун ер майдонлари ажратишни янада соддалаштиришга оид таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 21 декабрдаги ПФ-5600-сонли Фармонининг 1-бандида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2906-сон, Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлигининг 2019 йил 12 июлдаги 06-18-6408-сон маълумотномалари). Унга кўра, инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш учун ер майдонлари ажратиш, туман (шаҳар) ҳокимининг ер майдонларини ажратиш тўғрисидаги алоҳида қарорисиз, маъмурий кенгашларнинг инвестиция лойиҳаларини танлаш ва амалга ошириш учун эркин иқтисодий зоналар ҳудудида жойлаштириш тўғрисидаги баённомалари билан расмийлаштирилиши мазкур фармонда ўз аксини топган;
маҳсулот таннархини қисқартириш мақсадида эркин иқтисодий зоналарда муҳандислик-коммуникацияларини давлат бюджети ҳисобидан қуриб бериш тўғрисидаги таклифи Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил 29 декабрдаги 418-сонли қарори билан тасдиқланган “Эркин иқтисодий зоналарнинг фаолиятини такомиллаштириш чоралар режаси”нинг 3-бандида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2905-сон маълумотномаси). Натижада 2018 йил якунларига кўра республикада ушбу соҳага 40 млрд. сўм маблағ давлат бюджетидан ажратилган;
эркин иқтисодий зоналарга тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларни юқори қўшилган қиймат яратадиган соҳаларга устуворлик билан жалб қилиш тўғрисидаги таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 3 майдаги ПФ-5032-сонли Фармонининг 2-бандида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2906-сон ҳамда Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлигининг 2019 йил 12 июлдаги 06-18-6408-сон маълумотномалари). Ушбу таклифга асосан “Нукус-фарм” ЭИЗ, “Зомин-фарм” ЭИЗ, “Косонсой-фарм” ЭИЗ, “Сирдарё-фарм” ЭИЗ, “Бойсун-фарм” ЭИЗ, “Бўстонлиқ-фарм” ЭИЗ, “Паркент-фарм” ЭИЗлар фаолиятининг асосий йўналишларидан бири этиб, фармацевтика соҳасида хорижий инвестициялари жалб қилиш белгиланган.