Сабиров Мирза Қиличбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Даромадларни солиққа тортиш механизмини такомиллаштириш”, 08.00.07¬¬–Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Iqt977.
Илмий раҳбар: Жўраев Абдуғаффор Сафарович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тoшкeнт мoлия институти, DSc.27.06.2017.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Олимжонов Одил Олимович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Якуббоев Одил Обиджонович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: даромадларни солиққа тортиш механизмини такомиллаштиришга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
солиққа тортишдаги ижтимоий адолатлиликни таъминлашдан келиб чиққан ҳолда фуқароларнинг айрим тоифаларига берилган солиқ имтиёзларини бекор қилиш лозимлиги асосланган;
тадбиркорлик субъектлари даромадларини асоссиз солиқдан озод этиш амалиётига чек қўйиш мақсадида концерт-томоша фаолияти билан шуғулланувчи шахсларни даромад солиғидан тўлиқ озод этиш имтиёзини бекор қилиш таклиф этилган;
индивидуал тадбиркорликдан даромадларга солиқ юки мувофиқлигини таъминлашда якка тартибдаги тадбиркорлар учун қатъий белгиланган солиқ ёки ягона солиқ тўлови қўлланадиган реализация тушумининг аниқ чегараларини белгилаш мезонлари ишлаб чиқилган;
йирик ҳажмдаги даромадларга эга бўлган якка тартибдаги тадбиркорларни юридик шахслар учун назарда тутилган умумбелгиланган тартибда солиқ тўлаш тартибига ўтказиш таклиф этилган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Даромадларни солиққа тортиш механизмини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
жисмоний шахслар даромад солиғи бўйича имтиёзларни қайта кўриб чиқиш ва даромадларини солиққа тортишда адолатлиликни таъминлаш нуқтаи назаридан берилган таклиф Ўзбекистон Республикасининг 2018 йил 24 декабрдаги ЎРҚ-508-сонли Қонунида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2904-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга татбиқ этилиши натижасида жисмоний шахслар даромад солиғи бўйича 12 фоизлик ягона ставка белгиланган шароитда давлат бюджети даромадларига 950 млрд. сўмдан ортиқ қўшимча тушум таъминланган;
концерт-томоша фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензияси бўлган шахсларни ушбу фаолиятдан олинган даромадлари бўйича даромад солиғидан тўлиқ озод этиш имтиёзини бекор қилиш бўйича таклифи янги таҳрирдаги Солиқ кодекси лойиҳасини ишлаб чиқишда қабул қилинган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2904-сон маълумотномаси). Бундай тартибнинг жорий этилиши натижасида даромадларга солиқ солишнинг адолатлилик принципига мослашуви таъминланган;
солиқ сиёсатини такомиллаштириш концепциясини амалиётга жорий этиш мақсадида календарь йилида товарларни (ишларни, хизматларни) реализация қилишдан олинган тушуми 100 миллион сўмдан ошган, бироқ бир миллиард сўмдан ошмаган якка тартибдаги тадбиркорлар ягона солиқ тўловини 4 фоиз ставкада тўлашга ўтказиш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 26 декабрдаги ПҚ-4086-сонли қарорида инобатга олинган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2904-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида давлат бюджетига қўшимча 150 млрд. сўм атрофида маблағ тўплаш имконияти яратилган;
календарь йилида товарларни (ишларни, хизматларни) реализация қилишдан олинган тушуми бир миллиард сўмдан ошган якка тартибдаги тадбиркорлар солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни юридик шахслар учун назарда тутилган тартибда тўлаш тартибини жорий этиш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 26 декабрдаги ПҚ-4086-сонли қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 майдаги ДС/03-32/2904-сон маълумотномаси). Таклиф асосида якка тартибдаги тадбиркорларни уларнинг ҳақиқий солиқ салоҳиятидан келиб чиқиб, солиққа тортиш тартиби йўлга қўйилган ва бу орқали даромадларга солиқ солишдаги адолат таъминланган ҳамда давлат бюджети даромадлари базаси ўсишига эришилган.