Юсупов Аброр Багибековичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолаш тизимини такомиллаштириш», 23.00.02–Сиёсий институтлар, жараёнлар ва технологиялар (сиёсий фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Ss87.
Илмий раҳбар: Бердиқулов Сирожжон Насипқулович, фалсафа фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.29.08.2017. Ss.01.08.
Расмий оппонентлар: Улуғбек Идиров сиёсий фанлар доктори, профессор; Ибодулла Эргашев сиёсий фанлар доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистонда давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолаш тизимини такомиллаштиришга оид масалаларни тадқиқ этиш ва шунинг асосида тегишли таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолашда муайян давр талаби ҳамда шарт-шароитлардан келиб чиққан ҳолда баҳолаш индикаторларининг ўзгариб бориши тенденцияси (хусусан, давлат бошқаруви идоралари фаолияти самарадорлигини баҳолаш кўрсаткичлари мамлакат тараққиёт босқичи билан ҳамоҳанг бўлиши) очиб берилган;
давлат бошқаруви идоралари томонидан амалга оширилаётган ишлар, хусусан қабул қилинаётган қарорлар самарадорлигини баҳолашда давлат бошқаруви сифатини баҳоловчи халқаро ташкилотлар методологиясига таяниш (ушбу йўналишда халқаро ташкилотлар томонидан ишлаб чиқиладиган турли рейтингларда юқори ўринни эгаллаш нуқтаи назаридан) лозимлиги асослаб берилган ҳамда мамлакатимиздаги давлат ҳокимияти идораларидан ахборот тўплаш тизими ишлаб чиқилган;
давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолашда унинг аҳоли фаровонлик даражаси ўзгариб бориши динамикаси билан ўзаро мутаносиблиги ва бунда жамоатчилик назоратининг аҳамияти хусусан, давлат бошқаруви идоралари фаолияти самарадорлигини баҳолашда нодавлат нотижорат ташкилотларининг ўрни ва роли асослаб берилган (бунда давлат бошқаруви идоралари фаолияти самарадорлиги баҳолашда анъанавий ўз-ўзини баҳолаш амалиёти ҳар доим ҳам натижа бермаслигига урғу берилган);
давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолаш тизимини такомиллаштириш ушбу тизимга замонавий технологияларни кенг жорий қилишни тақозо этиши, бунинг учун эса аввало концептуал асосларни яратиш зарурати асосланган шунингдек, бунга давлат бошқаруви идораларида фаолият кўрсатаётган раҳбар ходимлар малакасини ушбу йўналишда мунтазам тарзда ошириб бориш орқали эришиш лозимлиги очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистонда давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолаш тизимини такомиллаштириш юзасидан ишлаб чиқилган илмий-назарий хулоса ва таклифлар асосида:
давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолашда муайян давр талаби ҳамда шарт-шароитлардан келиб чиққан ҳолда баҳолаш индикаторларининг ўзгариб бориши тенденцияси тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги тизимини тубдан такомиллаштириш ҳамда ташқи сиёсий ва ташқи иқтисодий фаолиятнинг устувор йўналишларини амалга оширишда унинг масъулиятини кучайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармони (ПФ-5400-сон 05.04.2018 й.) лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институтининг 2018 йил 27 ноябрдаги 02/2417-сон маълумотномаси). Бу Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги ва мамлакатимизнинг хориждаги дипломатик муассасалари фаолияти самарадорлигини баҳолаш мезонларини давр талабидан келиб чиқиб қайта шакллантиришга хизмат қилган;
давлат бошқаруви идоралари томонидан қабул қилинаётган қарорлар самарадорлигини баҳолашда давлат бошқаруви сифатини баҳоловчи халқаро ташкилотлар методологиясига таяниш лозимлиги тўғрисидаги таклиф амалиётга татбиқ қилинган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 23 августдаги 07/07-34-01-32-1295-сон маълумотномаси). Бунда Жаҳон банкининг “Давлат бошқаруви сифати” рейтингида Ўзбекистоннинг ўрнини яхшилаш бўйича давлат бошқаруви идораларидан ахборот тўплаш тизими ишлаб чиқилган. Бу ўз навбатида юқорида кўрсатилган халқаро рейтингда мамлакатимизнинг ўрнини яхшилаш, хусусан тегишли давлат бошқаруви идораларидан ахборот тўплаш жараёнини соддалаштириш ва унинг самарадорлиги ошишига хизмат қилган;
давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолашда жамоатчилик назоратининг аҳамиятини ошириш, жумладан ушбу жараёнга нодавлат нотижорат ташкилотларини фаол жалб қилиш тўғрисидаги таклиф амалиётга жорий қилинган (Юксалиш Умуммиллий ҳаракатининг 2019 йил 14 октябрдаги 1714/19-сон маълумотномаси). Ушбу таклифлар асосида тегишли қўлланма ишлаб чиқилган бўлиб, у давлат бошқаруви самарадорлигига таъсир қилувчи омилларни таснифлашга хизмат қилган;
давлат бошқаруви самарадорлигини баҳолаш тизимига замонавий технологияларни татбиқ этишга қаратилган илмий хулоса ва таклифлар Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академиясининг ўқув фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академиясининг 2019 йил 21 октябрдаги 1591-сон маълумотномаси). Бу маъруза матнлари, ўқув-услубий комплекс материаллари, машғулот сценарийлари, назорат саволларини тайёрлашда назарий асос бўлиб ҳамда Давлат бошқаруви академияси тингловчилари/раҳбар ходимлар малакасини оширишга хазмат қилган.