Sayt test rejimida ishlamoqda

Тоғаев Дилшод Хидирназаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Юрак ишемик касаллиги билан симптомсиз гиперурикемия биргаликда келган беморларда эндотелий дисфункцияси ва уни коррекция қилиш йўллари», 14.00.05–Ички касалликлар (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.2.PhD/Tib163.
Илмий раҳбар: Ташкенбаева Элеонора Негматовна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.27.06.2017.Tib.30.02.
Расмий оппонентлар: Хамраев Аброр Асрорович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Алиахунова Мавжуда Юсуповна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат педиатрия институти.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: симптомсиз гиперурикемия билан бирга келган ЮИКги патогенезида метаболик, генетик, яллиғланиш жараёнлари ўзгаришларининг ўзига хослигини ўрганиш асосида β-АБ ва АРА қўллашнинг самарадорлигини ошириш ва хавфсизлигини таъминлаш концепциясини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
симптомсиз гиперурикемия негизида ривожланган ЮИК бўлган беморлар қон зардобида касалликнинг оғирлик даражасига боғлиқ TNF-α ва IL-6 миқдорининг ошганлиги ва улар мутаносиблиги исботланган;
ЮИК келиб чиқиш хавфи ва касалликнинг кечиши билан URAT1 (rs3825016) GLUT9 (rs52448471) ва TNF-α (rs1799724) генлар полиформизми мувофиқлиги асосланган;
илк бор ЮИКни симптомсиз гиперурикемия билан биргаликда кечувчи беморларда URAT1 (rs3825016), GLUT9 (rs52448471) ва TNF-α (rs1799724) генларнинг Т/T, Т/T ва А/А гомозигота ҳолатда юқори даражада учраши касалликни келтириб чиқаришда қўшимча маркерлар деб ҳисоблашга имкон яратган;
илк бор симптомсиз гиперурикемия билан кечувчи ЮИК ассоциациялашган беморларда GLUT9 (rs52448471) ва TNF-α (rs1799724)  генларини T/T ва А/А гомозигота ҳолатида бўлиши касалликнинг ностабил кечиши билан боғлиқлиги, URAT1 (rs3825016) генининг T/T вариантида касалликнинг стабил кечиши исботланган;
илк бор ЮИК бўлган беморларда яллиғланиш цитокинлари ҳамда умумий холестерин миқдорининг кескин ошиши GLUT9 (rs52448471) генининг T/T гомозигота ва TNF-α (rs1799724) А/А гомозигота холатида кузатилди, сийдик кислотасининг кескин ошиши URAT1 (rs3825016) генининг T/T гомозигота ҳолатда келиши асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Симптомсиз гиперурикемия билан боғлиқ бўлган ЮИКда эндотелиал дисфункцияни коррекция усулларини ишлаб чиқишда олинган натижалар асосида:
«Эндотелиал дисфункциянинг коррекция усуллари» бўйича Интеллектуал мулк агентлигидан ихтиро патенти олинган (№IAP 05346). Мазкур усул сийдик кислотаси шаклланишидаги бузилишларнинг NO синтез механизмини коррекцияловчи комбинирлашган дори воситалари ёрдамида эндотелиал дисфункцияга таъсири исботланган;
“Юрак ишемик касаллиги билан симптомсиз гиперурикемия бирга келган беморларда эндотелий дисфункция ва уни коррекция қилиш йўллари” услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 13 июлдаги 8н-р/187-сон маълумотномаси) Ушбу услубий тавсиянома симптомсиз гиперурикемияси бўлган юрак ишемик касаллиги билан оғриган беморларда эндотелиал дисфункцияни персоналлаштирилган даволаш учун имкон берган;
“Юрак ишемик касаллигида симптомсиз гиперурикемия бўлган беморларни даволашни оптимизацияси” мавзусидаги услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2012 йил 12 октябрдаги 8н-р/256-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиянома касалликнинг клиник хусусиятларини инобатга олган ҳолда ЮИК ва симптомсиз гиперурикемия билан касалланган беморларни аниқлаш бўйича чора-тадбирларни оптималлаштириш ва янги патофизиологик позициялардан урикозурик дори воситаларини қўллаш билан анъанавий даволаш усулини бирлаштиришга имкон берган;
симптомсиз гиперурикемияси бўлган юрак ишемик касаллиги билан оғриган беморларда эндотелиал дисфункцияни тузатиш учун персоналлаштирилган ёндашувни оптималлаштирган GLUT9 (rs52448471), TNF-α (rs1799724), URAT1 (rs3825016) ген полиморфизмини ўрганишга ҳамда Небиволол ва Кандесартаннинг гомозигот ва гетерозигот генотипларда ҳар хил дозаларида қўллаш Самарқанд вилоят кардиология диспансери ва Самарқанд вилояти Оқдарё туман тиббиёт бирлашмасининг клиник амалиётига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 25 октябрдаги 8н-з/170-сон маълумотномаси). Олинган илмий натижаларни соғлиқни сақлаш амалиётида қўллаш юрак ишемик касаллигининг ностабил вариантларини даволаш самарадорлигини ошириш, асоратлар сонини ва касалхонада даволаниш муддатини камайтириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish