Хасанов Жасурбек Маматқодировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ҳ.М. Абдуллаевнинг Ўзбекистон фани ривожидаги ўрни ва илмий мероси», 07.00.01–Ўзбекистон тарихи, 07.00.02–Фан ва технологиялар тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Tar101.
Илмий раҳбар: Шамсутдинов Рустамбек Темирович, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон давлат университети, PhD.31.01.2019.Тар.60.01.
Расмий оппонентлар: Аҳмедов Ашраф, тарих фанлари доктори; Исҳоқов Мирсодиқ Мирсултонович, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ҳ.М.Абдуллаевнинг кенг кўламдаги ва бой илмий мероси, ҳаёти, фаолияти, унинг юқори малакали илмий кадрлар тайёрлашдаги ташкилотчилиги, ташаббускорлигини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ҳабиб Абдуллаевнинг ҳукумат аъзоси ва геолог олим сифатида фронт ва фронт ичкарисини зарур ресурслар билан таъминлаш ва стратегик аҳамиятдаги қазилма бойликларни қидириш ва ишга солишдаги иштироки Бекобод металлургия комбинатининг ишга туширилишига, Иккинчи жаҳон уруши ва урушдан кейинги йилларда Ўзбекистон халқ хўжалиги ривожланишига муҳим ҳисса бўлганлиги кўрсатиб берилган;
ХХ асрнинг 40–50-йилларида Ўзбекистонга Марказдан таклиф этилган илмий мутахассислар маҳаллий илмий кадрлар тайёрлашда кутилган натижани бермаганлиги боис, Ҳабиб Абдуллаев ташаббуси билан 1957–1962 йилларда ўзбекистонлик ёш олимларни собиқ иттифоқнинг етакчи илмий марказлари аспирантура ва докторантурасига юбориш орқали миллий илмий кадрлар тайёрлаш муаммоси ечимини топганлиги очиб берилган;
олимнинг саъй-ҳаракати билан Ўзбекистон Фанлар академиясида 1956–1962 йилларда “металлургия”, “машинасозлик”, “тоғ ишлари”, “автоматика”, “рангли ва нодир металлар технологияси ва кимёси”, “ўсимликлар биокимёси ва физиологияси”, “тупроқшунослик”, “мелиорация” каби янги ихтисосликлар очилганлиги аниқланган;
1956–1962 йилларда Ўзбекистон Фанлар академияси аспирантурасига қабул қилинганларнинг 50% ини маҳаллий миллат вакиллари ташкил этганлиги ва Я.Ғуломов, О.Эшонов, Х.Иноятов, Ш.Шомағдиев, Х.Пўлатов, Ғ.Рашидовларни қобилиятига қараб иш билан таъминлаш ёки лавозимга қўйишдаги Ҳабиб Абдуллаевнинг фаолияти марказ томонидан миллатчиликда, таниш-билишчиликда асоссиз айблангани ҳамда танқид-тазйиққа учрагани очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ҳ.М. Абдуллаевнинг Ўзбекистон фани ривожидаги ўрни ва илмий мероси асосида:
Ҳабиб Абдуллаевнинг геология соҳасидаги илмий тадқиқотлари, Ўзбекистон саноатини ривожлантиришга қўшган ҳиссаси, хусусан, Андижонда нефть конининг очилиши, Бекобод металлургия комбинатини ташкил этишдаги иштироки, Иккинчи жаҳон уруши йилларида ҳукумат раиси ўринбосари лавозимидаги ташкилотчилик фаолияти тўғрисидаги маълумотлардан Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги Андижон вилояти тарихи ва маданияти давлат музейининг “Совет ҳокимиятининг Ўзбекистонда амалга оширган мустамлакачилик сиёсати (1940–1960 йиллар)” мавзусидаги экспозицион режаларини тузишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2018 йил 20 июлдаги 01-11-08-5061-сон маълумотномаси). Тақдим этилган материаллар Ўзбекистонда халқ хўжалигини ривожлантиришга муносиб ҳисса қўшган Ҳ.М.Абдуллаев фаолиятининг мураккаб жараёнлари тарихини ёритишга хизмат қилган;
Ҳабиб Абдуллаевнинг 1956–1962 йилларда Ўзбекистон халқ хўжалиги учун маҳаллий илмий кадрлар тайёрлашдаги ташаббуси ва ташкилотчилиги, Ўзбекистон Фанлар академияси таркибида ўнга яқин янги илмий-тадқиқот муассасаларини ташкил этиш орқали маҳаллий илмий кадрлар тайёрлаш тизимли йўлга қўйилишига оид материаллардан “Мерос” халқаро илмий-амалий экспедиция жамоат фонди томонидан эълон қилинган илмий нашрларда фойдаланилган (“Мерос” халқаро илмий-амалий экспедиция жамоат фондининг 2018 йил 27 ноябрдаги 0/53-сон маълумотномаси). Бу материаллар Ҳ.М.Абдуллаевнинг Ўзбекистонда фан ва таълим ривожига қўшган беқиёс ҳиссасини ҳар тарафлама ўрганиш ва бу бўйича янги тарихий тафаккурни ривожлантиришга хизмат қилган.