Усмонов Кахрамонжон Акбаралиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Давлат бюджети даромадларини прогнозлаштириш тизимини такомиллаштириш», 08.00.07–Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Iqt424.
Илмий раҳбар: Пўлатов Дилшод Ҳақбердиевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тoшкeнт мoлия институти ҳузуридaги илмий дaрaжaлaр бeрувчи DSc.27.06.2017.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Қўзиева Наргиза Рамазоновна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Рахмонов Дилшод Алижонович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон Республикасида давлат бюджети даромадларини прогнозлаштириш тизими ва методологиясини такомиллаштириш юзасидан илмий асосланган таклифлар ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
давлат бюджети солиқли даромадларини тармоқлар бўйича солиқ солиш базасидаги аниқ ҳисобланган ўзгаришлардан келиб чиқиб прогнозлаштириш таклиф қилинган;
«қўшилган қиймат солиғи занжирини тиклаш» йўли билан қўшилган қиймат солиғи тушумларини прогнозлаштириш тизимини такомиллаштириш таклиф қилинган;
жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи базаси ҳисобланган меҳнатга ҳақ тўлаш жамғармасининг келгуси йилдаги миқдорини, хўжалик юритувчи субъектларда бошқа солиқ ставкаларининг камайиши натижасида солиқ тўлашдан бўшаган маблағлар ҳисобига, шунингдек норасмий секторда ишловчилар фаолиятини қонунийлаштириш самараларини ҳисобга олган прогнозлаштириш зарурлиги асосланган;
жисмоний шахслардан олинадиган мулк солиғи ва ер солиғини, ҳар бир объект бўйича солиқ суммасининг энг кам қийматларини белгилаш орқали прогнозлаштириш зарурлиги асосланган;
давлат бюджети солиқсиз даромадларини, охирги уч йилдаги ўртача ўсиш суръатларидан келиб чиқиб прогнозлаштириш ўрнига, ундирувчи идоралар маълумотларига кўра амалга оширилган юридик ҳаракатлар сони динамикаси ва таркиби ўзгаришидан келиб келиб чиқиб прогнозлаштириш таклиф қилинган;
давлат бюджети даромадлари прогнозини иқтисодий таснифдан ташқари ташкилий тасниф – тўловчилар кесимида белгилаш натижасида давлат бюджети даромадлари прогнозини бажаришда маҳаллий ҳокимият идоралари ва тармоқлар ролини такомиллаштириш мумкинлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Давлат бюджети даромадларини прогнозлаштириш тизимини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
давлат бюджети даромадларини прогнозлаштириш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 26 декабрдаги ПҚ-4086-сонли «Ўзбекистон Республикасининг 2019 йилги асосий макроиқтисодий кўрсаткичлари прогнози ва давлат бюджети параметрлари ҳамда 2020-2021 йилларга бюджет мўлжаллари тўғрисида» қарорида кўрсатиб ўтилган параметрларни ишлаб чиқишда Молия вазирлиги томонидан фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги ДС/03-02-32/4635-сон маълумотномаси). Натижада давлат бюджети даромадлари прогнозини ошириш орқали Давлат бюджети дефицитини камайтириш имкони яратилган;
қўшилган қиймат солиғи ставкасини 20 фоиздан 15 фоизгача камайтириш ва мавжуд имтиёзларни бекор қилиш орқали «қўшилган қиймат солиғи занжири» тиклаш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 26 сентябрдаги ПФ-5837-сон «Ўзбекистон Республикасининг солиқ сиёсатини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида» Фармонида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги ДС/03-02-32/4635-сон маълумотномаси). Натижада солиқ солиш базаси кенгайиши ҳисобига давлат бюджети даромадларини прогнози оширишга имкон яратилган;
меҳнатга ҳақ тўлаш жамғармасининг келгуси йилдаги миқдорини, хўжалик юритувчи субъектларда бошқа солиқ ставкаларининг камайиши натижасида солиқ тўлашдан бўшаган маблағлар ҳисобига, шунингдек норасмий секторда ишловчилар фаолиятини қонунийлаштириш самараларини ҳисобга олган прогнозлаштириш таклифи Молия вазирлиги томонидан 2019 йилги Давлат бюджети даромадлари параметрларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги ДС/03-02-32/4635-сон маълумотномаси). Натижада жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи бўйича даромадлар прогнозини ошириш имкони яратилган;
жисмоний шахслардан олинадиган мулк солиғи ва ер солиғини, ҳар бир объект бўйича солиқ суммасининг энг кам қийматларини белгилаш орқали прогнозлаштириш таклифи Молия вазирлиги томонидан 2019 йилги Давлат бюджети даромадлари параметрларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги ДС/03-02-32/4635-сон маълумотномаси). Натижада маҳаллий бюджетларга қўшимча даромадлар прогнозини белгилашга имкон яратилган;
давлат бюджети солиқсиз даромадларини ундирувчи идоралар маълумотларига кўра амалга оширилган юридик ҳаракатлар сони динамикаси ва таркиби ўзгаришидан келиб келиб чиқиб прогнозлаштириш тўғрисидаги таклиф Молия вазирлиги томонидан 2019 йилги Давлат бюджети даромадлари параметрларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги ДС/03-02-32/4635-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалда қўлланилиши солиқсиз тўловлар бўйича тушумларни ўтказилаётган ислоҳотларга мос равишда прогноз белгиланишига асос бўлган;
давлат бюджети даромадлари прогнозини ташкилий тасниф асосида –тўловчилар кесимида белгилаш тўғрисидаги таклиф Молия вазирлиги томонидан 2019 йилги давлат бюджети даромадлари прогнозини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги ДС/03-02-32/4635-сон маълумотномаси). Натижада маҳаллий ҳокимликларнинг солиқ ва тўловларни йиғишда масъулияти ошиб, давлат бюджетига қўшимча маблағлар туширишга эришилган.