Мамутов Бахрам Хожаниязовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси  ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон тоғларида илдиз тизмаси ёпиқ кўчатлардан ўрмон барпо этишнинг самарали усуллари», 06.03.01–Ўрмон экинлари, селекция, уруғчилик ва шаҳарларни кўкаламзорлаштириш. Ўрмонлар агромелиорацияси ва ҳимоя ўрмонлари барпо этиш (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.2.PhD/Qх118.
Илмий раҳбар: Бутков Евгений Александрович, биология фанлари номзоди.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўрмон хўжалиги илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети, DSc.27.06.2017.Qx.13.01.
Расмий оппонентлар: Бердиев Эркин Турдалиевич, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор; Толипов Ҳожимурод Миразимович, биология фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Академик М.Мирзаев номидаги Боғдорчилик, узумчилик ва виночилик илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистоннинг лалмикор тоғ ва тоғ олди ерларида ҳимоя ўрмонларини барпо этиш учун ўрмон кўчатларини ёпиқ илдизли контейнерларда етиштириш технологияларини ҳамда улар ёрдамида улардан ўрмон барпо этишнинг самарали усулларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк маротаба ўрмон кўчатларини етиштиришда контейнерларнинг оптимал ҳажми (15х20 см) ва тупроқ субстрат (55% ўрмон тупроғи, 35% қуй гўнги, 15% дарё қуми) тури аниқланган;
контейнерларда кўчатларни суғориш усуллари ва суғориш давомийлиги аниқланган ва уларни кўчат ўсиши ҳамда яшовчанлигига таъсири асосланган;
тупроқларда нам сақловчи гидрогел “КМЦ”нинг оптимал меъёри (0,2%) ва уларнинг кўчат яшовчанлиги, ўсиши ва ривожланишига таъсири аниқланган;
контейнерларда етиштирилган ўрмон кўчатларини тоғ қияликларида экишнинг самалари усуллари, бир ва икки ёшдаги кўчатларни экиш муддатлари ишлаб чиқилган ва уларнинг кўчат яшовчанлиги ҳамда ўсишига таъсири асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Лалмикор тоғ ва тоғ олди ерларида ҳимоя ўрмонларини барпо этиш учун ўрмон кўчатларини ёпиқ илдизли контейнерларда етиштириш технологияларини ҳамда улар ёрдамида улардан ўрмон барпо этишнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш бўйича олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
игна ва япроқ баргли ўрмон кўчатларини контейнерларда етиштириш технологияси Тошкент вилояти “Бурчмулло” ўрмон хўжалигида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2019 йил 16 майдаги 02/21-1594-сон маълумотномаси). Натижада, бирлик майдондан кўчатларини етиштириш миқдори анъанавий усулга нисбатан  1,5-2 баробарга ошган;
контейнерларда етиштирилган ўрмон кўчатларидан ўрмон барпо этиш усули Тошкент вилояти “Бурчмулло” ўрмон хўжалигида 20,0 га майдонида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2019 йил 16 майдаги 02/21-1594-сон маълумотномаси). Натижада игна ва япроқ баргли кўчатларнинг яшовчанлигини анъанавий усулга нисбатан 2,0 баробарга оширишга эришилган;
контейнерларда етиштирилган  4 хил турдаги ўрмон кўчатларини экиш усуллари Тошкент вилояти “Саксанота” ўрмон хўжалигининг 18,0 га майдонида ўрмон барпо этиш ишларида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2019 йил 16 майдаги  02/21-1594-сон маълумотномаси). Натижада, қрим қарағайи, бандли эман ва дўлана кўчатларининг яшовчанлиги ўртача 80%, Сиверси олмасида эса 90%ни ташкил этган.