Шокирова Садоқатхон Мухамматсолиевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланишида келиб чиқадиган асоратларни аниқлаш ва прогноз қилишни такомиллаштириш», 14.00.01–Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib824.
Илмий раҳбар: Аюпова Фарида Мирзаевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSc.27.06.2017.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Зуфарова Шахноза Алимджановна, тиббиёт фанлари доктори; Ниязметов Рахматулло Эрматович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Республика ихтисослаштирилган акушерлик ва гинекология илмий-амалий маркази.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланишида ҳомиладорлик асоратларини ташхислаш ва прогноз қилишни такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланиши хавфи юқори бўлган ҳомиладор аёлларда ангиоген ўсиш омиллари (ҚТЭЎО ва ҚТЭЎО-Р) кўрсаткичлари миқдорининг кескин камайиши йўлдошдаги спиральсимон артерияларнинг тўла шаклланмаганлиги ва гемодинамиканинг бузилишига боғлиқ ҳолда йўлдош етишмовчилиги келиб чиқиши исботланган;
ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланиши хавфи юқори бўлган ҳомиладор аёллар қон зардобида лактоферрин юқори даражасига пропорционал равишда IL-10 ва IL-4 миқдорларининг ортиши билан кечувчи фаоллашган иммун яллиғланиш жараёни аниқланган;
ҳомила ичи инфекцияланишида қин ва йўлдошнинг она қисмидан ажратилган Streptococcus faecalis, Staphylococcus epidermidis ва E.Coli қўзғатувчилари миқдорининг ўзаро бир-бирига мос келиши ҳамда йўлдошда маҳаллий яллиғланиш жараёни ривожланишининг кучайиши исботланган;
«она-йўлдош-ҳомила» тизими шаклланишида қон томир ўсиш омиллари миқдорининг кескин камайиши ва жинсий йўллар микробиоценози таркибининг ўзгариши ҳомила ривожланишига салбий таъсир этиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланишида ҳомиладорлик асоратларини ташхислаш ва прогноз қилишни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Бачадон ичи инфекцияланиш даражаси юқори бўлган ҳомиладорларда «она-йўлдош-ҳомила» тизими функционал ҳолатини комплекс баҳолаш» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2014 йил 24 декабрдаги 8н-д/37-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ҳомиладорларда ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланишида клиник-биокимёвий ўзгаришларни аниқлаш, ташхислаш, касаллик кечишини башорат қилиш ва ўз вақтида даволаш чора-тадбирларини қўллашга хизмат қилган;
ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланишида келиб чиқадиган асоратларни аниқлаш ва прогноз қилишни такомиллаштириш юзасидан олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Андижон вилояти перинатал маркази, Андижон шаҳар 2-сонли туғруқ комплекси ва Андижон тумани тиббиёт бирлашмаси амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 16 снтябрдаги 8н-з/148-сон маълумотномаси). Жорий қилинган натижалар, яъни ишлаб чиқилган «Прогнозлаш харитаси» ҳомилани инфекцияланиш эҳтимолини унга турли хавф омиллари қўшилганда балларда миқдорий баҳолаш ҳамда соғлом ва бемор болалар туғилиши башоратлаш, ҳомиланинг бачадон ичи инфекцияланиши юқори хавфи мавжуд ҳомиладорларнинг 1, 2 ва 3-триместрларида касаллик билан туғиладиган чақалоқлар сонини камайтириш ва касалхонада даволаниш муддатини қисқартириш билан даволаш харажатларини камайтириш ҳисобига иқтисодий самарадорликка имконият яратган.