Рузиева Нодира Хакимовнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Эрта туғруқ хавфи юқори бўлган ҳомиладорларда диагностика, даволаш ва профилактика чора-тадбирларини оптималлаштириш», 14.00.01–Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.DSc/Tib267.
Илмий маслаҳатчи: Пахомова Жанна Евгеньевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSc.27.06.2017.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Каттаходжаева Махмуда Хамдамовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Арипов Абдумалик Нигматович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Алиева Дильфуза Абдуллаевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Н.И.Пирогов номидаги Миллий тадқиқот тиббиёт университети (Россия).
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: эрта туғруқ хавфи юқори бўлган ҳомиладорларда ташхислаш, даволаш ва профилактика чора-тадбирларини оптималлаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор муддатдан аввал туғруқ хавфи бор ҳомиладорлар ичак микробиотасидаги  Lactobacterium ва Вifidobacterium миқдорининг камайиши ҳамда Enterococcus ва Klebsiella миқдорининг ортиши қиндаги лакто-, бифидобактериялар миқдори камайиши ҳамда шартли патоген флораси (Еbacteria ва Prevotella, Peptostreptococcus) ортишига боғлиқлиги исботланган;
илк бор муддатдан аввал туғруқ хавфи бор ҳомиладорларда эндотелиал дисфункция ривожланиши эрувчан адгезия молекулалари (sVCAM-1,  sP-селектин, неоптерин) миқдорининг ортиши билан пропорционал  равишда эндотелий апоптози омили (аннексин  А-5) миқдорининг ортишига боғлиқлиги аниқланган;
мудатдан аввал туғруқ хавфи бор ҳомиладорларда тромбофилик ҳолатлар ва тромботик асоратлар ривожланишига қондаги табиий антикоагулянтлар (АТ-III) миқдори камайиши билан D-димер миқдорининг кескин ортиши сабаб бўлиши аниқланган;
илк бор муддатдан аввал туғруқ хавфи бор ҳомиладорларда тизимли эндотоксемиянинг ривожланиши қондаги липополисахаридлар ва церуллоплазмин миқдорининг ортиши, қин ва ичак микробиотасининг бузилиши ҳамда гистаминоз ва диаминооксидаза фаоллигининг пасайишига боғлиқлиги исботланган;
ҳомиладор аёлларда жинсий прогестерон гормонининг эстрадиол гармонига нисбати қонда ва сўлакда бир хил кўрсаткичга эга бўлиши ҳамда бу нисбатнинг меъёрга нисбатан пасайиши муддатдан аввал туғруқ хавфи ортишига сабаб бўлиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Эрта туғруқ хавфи юқори бўлган ҳомиладорларда ташхислаш, даволаш ва профилактика чора-тадбирларини оптималлаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Гипергомоцистеинемиядаги муддатдан аввал туғруқ профилактикаси» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 15 апрелдаги 8н-р/134-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ташхислашда умумклиник ўзгаришларни аниқлаш, касаллик кечишини башорат қилиш ва ўз вақтида даволаш чора-тадбирларини қўллашга хизмат қилган;
«Муддатдан аввал туғруқ ҳавфининг янги биокимёвий ва иммунологик маркерлари» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 15 апрелдаги 8н-р/140-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома эрта туғруқ хавфи ривожланишига олиб келувчи янги маркерларни аниқлаш, юзага келиши мумкин  асоратларни башорат қилиш, хавф гуруҳини аниқлаш ва профилактика чора-тадбирларини қўллашга хизмат қилган;
«Гистидинсиз парҳез билан муддатдан аввал туғруқнинг  профилактикаси» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 15 апрелдаги 8н-р/141-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома эрта туғруқ хавфи бор гуруҳларда ошқозон-ичак касалликларини аниқлаш, уларда гистидинсиз парҳезни қўллаш ва ушбу ҳолатлар  клиникасида келиб чиқадиган асоратларининг олдини олиш  чора-тадбирларини ўз вақтида амалга оширишга хизмат қилган;
эрта туғруқ хавфи  юқори бўлган ҳомиладорларда ташхислаш, даволаш ва профилактика чора-тадбирларини оптималлаштириш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш тизимига, жумладан, Республика перинатал маркази, Хоразм ва Андижон вилоят перинатал марказлари амалиётига жорий этилган  (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 10 октябрдаги 8н-р/141-сон маълумотномаси). Жорий қилинган натижалар ташхислаш ва даволашнинг янги услубларни қўллаш орқали муддатидан жуда эрта ва спонтан бошланиши мумкин бўлган туғруқлар ривожланиши хавфини  камайтириш, ҳомиладорлик даврини узайтириш ва олиб бориш тактикасини такомиллаштириш ва касалхонада ётиш муддатини қисқартириш ҳисобига иқтисодий самарадорликка эришишга имконият  яратган.