Умаров Одилжон Маҳмудовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Юз ва жағларнинг қўшма жароҳатларида шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишни такомиллаштириш», 14.00.21–Стоматология ва 14.00.33–Жамият саломатлиги. Соғлиқни сақлашда менежмент (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.2.PhD/Tib220.
Илмий раҳбарлар: Жилонов Абдубори Астанаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Исоқов Эркин Зияевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Тошкент давлат стоматология институти, Тошкент тиббиёт академияси Фарғона филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат стоматология институти ва Тошкент тиббиёт академияси, DSc.28.12.2017.Tib.59.01.
Расмий оппонентлар: Хасанов Радмир Анварович, тиббиёт фанлари доктори (Россия Федерацияси); Искандарова Шахноза Тўлқиновна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қозон давлат тиббиёт университети (Россия Федерацияси).
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: тез тиббий ёрдам шароитида юз ва жағлар соҳасининг қўшма жароҳатлари диагностикаси ва даволаш тактикасининг оптимал усули ва йўлини аниқлаш ва уни такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Илк бор шошилинч тиббий ёрдам амалиётида ишлаб чиқилган “EXTERNET” компьютер дастурини қўллаш орқали юз-жағ соҳаси қўшма жароҳатларида жароҳатнинг доминант белгисини аниқлаш билан шошилинч тиббий ёрдам ҳажми ва кўлами тасдиқланган;
шикастланишнинг оғирлик даражасини объектив баҳоловчи шкала асосида шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишнинг кўлами ва ҳажми аниқланиб, улар даволашнинг оптимал усули эканлиги исботланган;
юз-жағ соҳаси суяклари синишларини даволашда кам инвазив усул сифатида минипластинка ва имплантларни қўллаш, юз ва жағларнинг қўшма жароҳатларини даволашдаги юқори самараси йирингли-яллиғланиш асоратларни келтириб чиқарувчи эндотоксикоз манбаларини бартараф этиши билан исботланган.
юз-жағ соҳаси қўшма жароҳатларини минипластинка ва имплантларни қўллаш самарадорлиги асосланиб, у юз соҳасидаги тўқималарни ташқи кесимларисиз, атравматик, косметик нуқсонларсиз тиклаш имкони исботланган.
юз ва жағлар соҳаси қўшма жароҳатларининг даволаш натижалари остеосинтезни бажариш муддатига, шикастланиш оғирлигига ва остеосинтез кунидаги жароҳатланувчининг ҳолатига боғлиқлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Юз суякларини синиши диагностикаси ва энг қулай даволаш усулини танлаш ва тактикасини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
“Юз ва жағларнинг қўшма жароҳатларида шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишни такомиллаштириш” номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 4 майдаги 8н-р/112-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиянома оғир қўшма жароҳатларда шикастланганларни шошилинч тез ёрдам бўлимига тушиши, реанимация ва интенсив терапия бўлимларида бўлиши пайтида оғирлик ҳолатини объектив баҳоловчи мезонларга (шикастланганларнинг тушган пайтидаги ҳолат – ШТПҲ, шикастланганларнинг 1 суткадаги ҳолати – ШБСҲ шкалалари) асосланиб, шикастланиш мониторингини олиб бориш, компенсация даражаларини оқилона аниқлаш ва даволаш тактикасини танлаш имконини берган;
“Шошилинч тиббий ёрдам шароитида юз ва жағларнинг қўшма жароҳатларини даволаш тактикасини оптималлаштириш усуллари” номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 4 мартдаги 8н-р/70-сон маълумотномаси). Ушбу тавсиянома оғир юз-жағ соҳаси қўшма жароҳатлари билан шикастланганларга юқори даражадаги ихтисослашган шошилинч тез тиббий ёрдамни ташкил этишни янада такомиллаштириш, шунингдек, диагностика ва даволаш ишларида юқори самарага эришиш учун республикамизда фаолият кўрсатаётган барча Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази филиаллари ва субфилиалларини ҳозирги замон диагностик ва даволаш асбоб ускуналари (нур диагностика воситалари, эндовидеожарроҳлик аппаратлари, ўчоқли ташқи кам инвазив синишларини фиксациялаш воситалари) билан таъминлаш учун кенг йўл очиб берган.