Муминова Зиёда Аброровнанинг
фан доктори (DSс) диссертацияси ҳимояси ҳақидаги эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўткир респиратор инфекцияларда ҳомиладор аёлларда акушерлик ва перинатал асоратларни прогнозлаш ва профилактикаси», 14.00.01–Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.DSc/Тib186.
Илмий маслаҳатчи: Саиджалилова Дилноза Джавдатовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSс.27.06.2017.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Султанов Саидазим Насырович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Каримова Феруза Джавдатовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Мусабаев Эркин Исакович, тиббиёт фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: Н.И.Пирогов номидаги Миллий тадқиқот тиббиёт университети (Россия).
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ҳомиланинг перинатал патологиясида ва гестациянинг кечиш асоратлари ривожланишида ўткир респиратор инфекцияларнинг патогенетик ўрни ва уларнинг олдини олиш чора-тадбирларини такомиллаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҳомиладор аёлларда ўткир респиратор инфекциянинг оғир кечиши грипп А1(H1N1) ҳамда А2 (H3N2) ва респиратор-синцитиал вирусларининг юқори фаоллигига ва ўта юқумлилигига илк бор боғлиқлиги аниқланган; 
ЎРИнинг оғир кечиши ҳомиладор аёлларда 56,9% да вирус-вирусли уюшмалар туфайли, булардан энг кўп кузатиладиган бирлашмалар А1 ва РС грипплари ҳамда А1 гриппи билан А2 грипплиги аниқланган; 
ҳомиладор аёлларда оғир ЎРИ шаклланиши механизмида биокимёвий жараёнларнинг бузилиши муҳим роль ўйнаши аниқланиб, бу эса йўлдош дисфункцияси натижасида перинатал патология ривожланишига олиб келиши асосланган;
ЛДГ ва КФК даражасидаги патологик ўзгаришлар аниқланган ҳолда оғир ўткир респиратор инфекцияни эрта ташҳислаш ва прогнозлаш асосланган;
ҳомиладорлик даврида перинатал асоратлар ривожланишида ҳар бир вируснинг ва улар комбинациясининг аҳамиятини тасдиқловчи ҳамда ҳомила патологияси ривожланишига вирусли инфекциянинг юқори хавфи аниқланган;
ҳомиладор аёлларда ўткир респиратор инфекциядан сўнг ривожланган акушерлик ва перинатал асоратлар (плацентар дисфункция, ҳомила тўғма нуқсонлари, оғир преэклампсия ва муддатдан олдинги туғруқ) ва уларнинг қон зардобидаги фетал ДНК кўрсаткичининг ўзгариш даражаси ўртасида тўғри корреляцион алоқа аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўткир респиратор инфекция ўтказган ҳомиладорларда акушерлик ва перинатал асоратларни прогнозлаш ва олдини олиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Ўткир респиратор инфекция ўтқазган ҳомиладорларда перинатал асоратларни башорат қилиш ва хавф омиллари» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 26 декабрдаги 8н-д/279-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома беморларда ўткир респиратор инфекциялар натижасида юзага келадиган турли касалликлар ва ҳомиладорлик асоратларни эрта ташхислаш имконини берган; 
ўткир респиратор инфекцияларда ҳомиладорларда акушерлик ва перинатал асоратларни прогнозлаш ва олдини олиш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика перинатал маркази, Хоразм вилояти перинатал маркази ва Тошкент шаҳридаги 9-туғруқ комплекси клиник амалиётига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 23 октябрдаги 8н-з/167-сон маълумотномаси). Амалиётга жорий қилинган натижалар ЎРИ ўтказган ҳомиладорларда акушерлик асоратларни ва перинатал йўқотишлар сонини камайтирган, бу эса иқтисодий зарарларни қисқартириш ва перинатал асоратлар ва оналар ўлимини камайтириш имконини берган.