Алламбергенова Нодира Гулмурзаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Алпомиш» достонининг ўзбек ва қорақалпоқ версиялари қиёсий типологияси», 10.00.08–Фольклоршунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.PhD/Fil316.
Илмий раҳбар: Тўхлиев Боқижон, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёт ва фольклори институти, DSc.30.08.2018.Fil.46.02.
Расмий оппонентлар: Эшонқулов Жоппар Солиевич, филология фанлари доктори; Қўшмоқов Муҳаммадали, филология фанлари номзоди. 
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети. 
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ўзбек ва қорақалпоқ халқлари бадиий тафаккурининг дурдоналари ҳисобланган «Алпомиш» ва «Алпамыс» достонларининг муштарак ва ўзига хос жиҳатларини ўрганиш асосида уларнинг қиёсий-типологик тадқиқини амалга оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
Ўзбекларда «Алпомиш», қорақалпоқларда «Алпамыс», қозоқларда «Алпамыс батир», олтойликларда «Алп Манаш», қозон татарларида «Алпамша», бошқирдларда «Алпамша ва Барсин Ҳиллу» номлари билан машҳур бўлган мазкур асарлардаги сюжет яқинлиги ягона бобосюжет асосида яратилганлиги билан боғлиқлиги исботланган;
«Алпомиш»нинг ўзбек ва қорақалпоқ версияларидаги тарихий-генетик муштараклик икки қардош халқнинг ижтимоий-тарихий, иқтисодий-маданий, диний-маърифий ҳаёти ҳамда бадиий тафаккур тарзидаги яқинлик тарихий тараққиётдаги маданий ҳамкорлик билан изоҳланиши асосланган; 
«Алпомиш» ва «Алпамыс» достонларининг келиб чиқиши ягона сюжетга бориб тақалса ҳам, кейинчалик бахши ва жировлар мансуб макон ва замон билан боғлиқ ҳолда ҳар бир асар ўзи мансуб халққагина тегишли маънавий-эстетик обидага айланиб улгургани далилланган;
қорақалпоқ вариантларидаги архаик ҳамда нисбатан кейинги даврларга хос ва бадиий қатламларнинг ўзига хослигини исботлаш учун хизмат қиладиган янги факт ва далиллар аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
«Алпомиш» достонининг ўзбек ва қорақалпоқ версиялари қиёсий типологияси халқ оғзаки поэтик ижоди хазинасидаги ўрни, эпоснинг генезиси, бадиияти, қиёсий-тарихий ҳамда қиёсий-типологик тадқиқи, ўзаро таъсир масалалари бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
«Алпомиш» ҳамда «Алпамыс» эпосларининг генезиси, жаҳон эпик жанрлар тизимидаги ўрни, типологияси, поэтик хусусиятлари ва бадиий-эстетик вазифалари ҳақидаги қарашлардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар институтида олиб борилаётган Ф1-ФА-0-43429, ФА-Ф1, ГОО2 рақамли «Қорақалпоқ фольклори ва адабиёти жанрларининг назарий масалаларини тадқиқ этиш» (2012–2016) фундаментал лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлимининг 2019 йил 12 июндаги 17.01/80-сон маълумотномаси). Натижада, фольклоршуносликда мавжуд адабий таъсир, эпос версиялари қиёсий типологияси билан боғлиқ қарашлар «Алпомиш» ҳамда «Алпамыс» эпосларининг муштараклиги ва ўзига хослиги, мавзу кўлами, бадиияти, сюжети ва композицияси тўғрисидаги илмий-назарий маълумотлар билан бойитилган;
 «Алпомиш» ҳамда «Алпамыс» эпосларининг ўзбек ва қорақалпоқ версиялари қиёсий типологияси: генезиси, поэтик хусусиятлари, образлар олами, композицияси адабий таъсир масалалари ҳақидаги илмий-назарий ва илмий-методик тавсиялардан Қорақалпоқ давлат университети қошидаги Бердақ Миллий музейи экспозициясида фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2019 йил 20 июндаги 2-04/1252-сон маълумотномаси). Натижада, музей экспозициясининг «Алпомиш» ҳамда «Алпамыс» эпосларининг ўзбек ва қорақалпоқ версияларига уйғун келадиган жиҳатлари бўйича кўргазма ва экскурс дарслари ташкил этилиб, илмий анжуманларда бакалавр йўналиши ва магистуратура мутахассисликларида таҳсил олаётган талабаларга маъруза шаклида татбиқ этилган ва ижобий натижаларга эришилган;
эпос версиялари қиёсий таҳлиллари орқали аниқланган достонларнинг муштараклик ва ўзига хослик жиҳатларига оид илмий-назарий қарашлари  Қорақалпоғистон Республикаси телерадиокомпаниясининг «Адабиёт ва давр», «Мерос», «Ассалом, Қорақалпоғистон», «Халқ дурдонасидан» каби телекўрсатув ва эшиттиришлари сценарийларини шакллантириш жараёнида фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси телерадиокомпаниясининг 2019 йил 31 майдаги 01-02/213-сон маълумотномаси). Натижада, тадқиқот манбалари адабий-бадиий мавзудаги телерадиодастурларнинг халқчил ва қизиқарли бўлиши, оммабоплиги ва сифатини оширишга ёрдам берган. Радиотингловчи ва телетомошабинларни иккала қардош халққа хос эпос намуналари билан яқиндан таништиришда муҳим аҳамият касб этган.