Ходжаева Нилуфар Бекмуратовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Премчанд асарлари ўзбекча таржималарининг лексик-стилистик хусусиятлари”, 10.00.06–Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.PhD/Fil281.
Илмий раҳбар: Усманова Шоира Рустамовна,    филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик институти, Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети, Ўзбекистон Миллий университети, DSc.27.06.2017.Fil.21.01.
Расмий оппонентлар: Муҳибова Улфат Учкуновна, филология фанлари доктори; Очилов Эргаш Закирович, филология фанлари номзоди, доцент. 
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Премчанднинг «Ғабан» («Нажот») ва «Вардан» («Севги инъоми») романларининг Амир Файзулло томонидан амалга оширилган ўзбекча таржималарининг лексик-стилистик хусусиятларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Премчанднинг «Ғабан», «Вардан» романлари ва уларнинг «Нажот», «Севги инъоми» номи остидаги ўзбекча таржимасида берилган фразеологизм, ўхшатиш, метафора, мурожаат лексикаси, жонли нутқ бирликлари, тарихий, миллий-маданий, диний реалияларнинг ўзбек тилидаги лексик, семантик, стилистик, структур хусусиятлари аниқланган;
романларда ҳинд маданиятига хос лексиканинг ўзбек тилига шакл жиҳатдан ўхшаш ва семантик жиҳатдан фарқли қирраларни ифодалашнинг фонетик, морфологик, этнолингвистик ва лексикологик жиҳатлари асосланган;
романларда қўлланган миллий-маданий, тарихий, диний реалиялар, мурожаат бирликларининг транслитерация, трансформация усулларида, ибора, ўхшатиш, метафораларни эса сўзма-сўз, эквиваленти ёки муқобил вариантлари воситасида ўзбек тилига таржима қилиниши далилланган;
ҳинд маданиятига хос миллий, диний, ҳудудий хусусиятлар аниқланиб, ўзбекча таржимасидаги лисоний аналоглари ва ифодасидаги уникалия ва универсалиялар исботлаб берилган;
ҳинд маданиятига хос жест, мимика, рамз, теоним, ранглар символикаси, каби экстралингвистик хусусиятларини аслиятдан ўзбекчага таржима қилишнинг тасвирий-тавсифий усуллари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Премчанд асарларининг ўзбекча таржималаридаги лексик-стилистик хусусиятлар таҳлили юзасидан олинган илмий натижалар ва амалий таклифлар асосида:
бадиий асарда ҳинд маданиятига хос хусусиятлар ва фольклор элементларининг акс этишига доир таклифлардан ОТ-Ф1-67 рақамли «Буюк ипак йўли минтақаси халқлари фольклорининг типологияси, миллий ўзига хослиги ва ёзма адабиёт ривожида тутган ўрни» мавзусидаги лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 26 февралдаги 89-03-822-сон маълумотномаси). Илмий натижалар асосида Премчанд асарларининг миллий-маданий хусусиятлари ва фольклор элементларининг ўзбек тилида ифодаланиши масаласини очиб беришга хизмат қилган; 
ҳинд адабиётининг Ўзбекистонда ўрганилиши, ўзбек тилидан ҳиндийга, ҳиндийдан ўзбек тилига амалга оширилган бадиий таржималар, Премчанд ижодининг Ўзбекистонда ўрганилишига доир тавсиялардан Лал Баҳодур Шастри номидаги Ҳиндистон маданият маркази илмий фаолиятида фойдаланилган (Лал Баҳодур Шастри номидаги Ҳиндистон маданият марказининг 14 мартдаги маълумотномаси). Натижада Премчанд асарларининг ўзбек тилидаги таржималари ва уларнинг лексик-стилистик хусусиятлари  илмий жиҳатдан асослашга хизмат қилган;
Премчанд асарларининг ўзбекча таржималаридаги лексик-стилистик хусусиятларни ёритиш бўйича олинган илмий-назарий хулосалардан А-1-180 рақамли «Таржима ва маданиятлараро мулоқот масалаларига оид ўқув қўлланмалари яратиш» мавзусидаги илмий тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 26 февралдаги 89-03-822-сон маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланиши ҳиндийдан ўзбекчага таржима жараёнида бадиий асарнинг лексик-стилистик хусусиятини аниқлаш, бадиий санъатларнинг эквивалентларини танлаш, таржимани аслият билан ҳамоҳанг тарзда амалга оширишга оид янгича назарий ёндашувлар билан боғлиқ масалаларни аниқлашга кўмак берган;
ҳинд-ўзбек адабий алоқалари ривожида бадиий таржиманинг ўрни, ҳиндча бадиий асарда берилган лексик-семантик, лексик-стилистик хусусиятларининг ўзбекчадаги ифодаси, Премчанд асарларининг ўзбекча таржималарида таржимон маҳорати, ўзбек тилидан ҳиндий тилига таржима жараёнининг мураккаб қирраларини ўрганиш ҳақидаги таклифлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг «Тошкент» телеканалида эфига узатилган «Ёнимиздаги одамлар» ва «Тoshkent vaqti» саҳифасида туркум кўрсатувлари сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг «Тошкент телеканали» давлат унитар корхонасининг 2017 йил 18 декабрдаги 02-17/1024-сон маълумотномаси). Натижада, тайёрланган материаллар теледастур мазмунини бойитиб, телетомошабинлар, хусусан Премчанд асарларининг ўзбекча таржималарида таржимон маҳорати, ўзбек тилидан ҳиндий тилига таржима жараёнининг мураккаб қирралари бўйича тасаввур ҳосил қилишга хизмат қилган;
ўзбек тилидан ҳиндий тилига қилинган бадиий таржиманинг амалий хусусиятларига доир натижалардан Ўзбекистон Республикаси Олий таълим вазирлигининг фундаментал тадқиқотлар бўйича ЁА1-13 рақамли «Шарқ тиллари икки тилли луғатларининг лексикографик тадқиқотлари» (2013–2014 йиллар) номли лойиҳада ҳиндча-ўзбекча, ўзбекча-ҳиндча фразеологик луғатни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 26 февралдаги 89-03-822-сон маълумотномаси). Натижада луғат  асосидаги терминология бўйича олинган назарий ва амалий тавсиялардан халқаро даражадаги мутахассислар фойдаланиш имкониятига эга бўлган.