Ubaydullaeva Zuxra Ibragimovnaning

doktorlik dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

    I. Umumiy ma’lumotlar.

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri: «Donorlikning asosiy parametrlariga bog‘liq doimiy plazmadonorlarda biokimyoviy ko‘rsatkichlar», 14.00.29 – gematologiya va transfuziologiya (tibbiyot fanlari).

Talabgorning ilmiy va ilmiy-pedagogik faoliyat olib borishga layoqati bo‘yicha test sinovidan o‘tgani haqida ma’lumot: Guvohnoma  LA № 0006525.

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: 31.03.2016/B2016.1.Tib497.

Ilmiy maslahatchi: Buglanov Anatoliy Ayushevich, biologiya fanlari doktori, professor.

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent vaksina va zardoblar ilmiy tekshirish instituti.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi 16.07.2013Tib17.02 raqamli ilmiy kengash.

Rasmiy opponentlar: Suleymanova Dilora, tibbiyot fanlari doktori, professor; Aripov Abdumalik Nigmatovich, tibbiyot fanlari doktori, professor; Cabantchik Z.Ioav, tibbiyot doktori, falsafa doktori, professor.

Yetakchi tashkilot: I.M. Sechenov nomli birinchi Moskva universiteti (RF).

Dissertatsiya yo‘nalishi: amaliy ahamiyatga molik.

    II. Tadqiqotning maqsadi doimiy plazmadonorlarda nutrient disbalanslar rivojlanish xavfi omillarini aniqlash va oqsil – mikroelementlarni kuchaytiruvchi preparatlar asosida ushbu disbalanslar profilaktikasini asoslash, temir tanqisligi holatini erta aniqlashning samarali test-diagnostikumini ishlab chiqishdan iborat.

    III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:

asosiy plazmadonorlik parametrlari (jinsi, yoshi, gemoglobin salomatligi, donorlik staji davomiyligi, donorlanayotgan plazma hajmi, mavsumiy o‘zgarishlari) ning faol plazmadonorlarning organizmidagi, gemopoez va jigarning oqsilni sintezlash funksiyasi holatini ifodalovchi, biokimyoviy ko‘rsatkichlarga ta’sir qilishi, o‘z navbatida, ushbu ko‘rsatkichlarning o‘zgarishi donorlarda nutrient disbalanslarning rivojlanishi xavfining o‘sishiga olib kelishi mumkinligi asoslangan;

plazmadonorlar ogranizmining oqsil-mikroelementlar holati va donorlik parametrlari o‘rtasida o‘zaro bog‘liqlik mavjudligi aniqlangan;

doimiy plazmadonorlarda nutrient disbalanslar rivojlanishi xavfi yuzaga kelganida oqsil mikroelementlarni kuchaytiruvchi (Teravit, Ekdisten) preparatlarning samaradorligi aniqlangan;

ilk bor temir tanqisligini erta aniqlash uchun diagnostikum ishlab chiqilgan.

    IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.

Donorlikning asosiy parametrlariga bog‘liq doimiy plazmadonorlarda biokimyoviy ko‘rsatkichlarga oid olingan natijalar sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan, «Qon preparatlari» ilmiy-ishlab chiqarish korxonasi, «O‘zbekiston temir yo‘llari» AJ qon quyish stansiyasi va Toshkent tibbiyot akademiyasining qon quyish stansiyasiga tatbiq etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2015 yil 16 yanvardagi 8N-d/5-son ma’lumotnomasi). Joriy qilingan natijalar donorlar salomatlik holatini muntazam kuzatish, doimiy plazmadonorlarda nutrient tanqisligi rivojlanish xavfining samarali oldini olish, shu bilan birga ularni donorlik maydonida saqlab qolish imkonini yaratdi.