Sayt test rejimida ishlamoqda

Исматуллаева Дилорам Адиловнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Bombyx mori L тут ипак қуртининг ядро полиэдрози ва нозематоз касалликларини олдини олиш ва кураш чоралари тизимини илмий асослаш», 06.02.04–Ипакчилик. (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.DSc/Qx91.
Илмий маслаҳатчи: Умаров Шавкат Рамазанович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ипакчилик илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети, DSc.30.08.2018.Qх.13.02.
Расмий оппонентлар: Насириллаев Бахтияр Убайдуллаевич, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, катта илмий ходим; Рўзибаев Нураддин Рахимович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори; Анорбаев Азим Раимкулович , қишлоқ хўжалиги фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: тут ипак қуртининг ядро полиэдрози ва нозематоз касалликларига қарши табиий, кимёвий воситалар таъсирини ҳамда янги профилактик чора-тадбирлар тизимини илмий асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор тут ипак қуртини янги қўйилган тухумининг 8 кунлик даврида тухумда паразитнинг вегетатив шакллари планонтлар ва меронтлар кўпроқ мавжуд бўлганлиги сабабли, тухумнинг ривожланишида антисептик препаратлардан фойдаланиш учун қулай бўлган даври аниқланган;
«Септаксин» ва «Химикс» воситаларини Nosema bombycis спорасининг ҳаётчанлигини пасайтириши исботланган;
ядро полиэдрози қўзғатувчиси полиэдрларининг оқсил қобиғини тўлиқ  эритиш, инфекцион хусусиятини йўқотишда «Септаксин» ва «Химикс» препаратларининг  юқори вирулент хусусияти аниқланган;
комплекс аминобирикмалар (аминокислоталар каби) эритмасидан ташкил топган «Фитобакс» препарати билан соғлом тухумларга ишлов бериш, ноқулай харорат омиллари сабабли юзага келган ядро полиэдроз касаллиги билан нобуд бўлган қуртларни сонини камайтиришда қўллаш мумкинлиги исботланган;
тут ипак қуртини чидамли зот ва партеноклонлари аниқланган;
тут ипак қуртининг қуртлик босқичида ўсимликлардан тайёрланган биостимуляторлардан фойдаланиш қуртларнинг иммун реакциясини кучайтириш мумкинлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Тут ипак қуртининг ядро полиэдрози ва нозематоз касалликларини олдини олиш ва кураш чоралари тизимининг илмий асосларини яратиш бўйича тадқиқот натижалари асосида:
«Тут ипак қуртининг ядро полиэдрози ва нозематоз касалликларига қарши профилактик чора тадбирларини ўтказиш бўйича тавсиянома» тасдиқланган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2018 йил 19 февралдаги 02/35-111-сон маълумотномаси). Натижада наслчилик уруғчилик станциясида Ипакчи 1 ва Ипакчи 2 зотларининг 89 қути уруғига препарат билан ишлов берилиб, қўшимча 1,8 кг наслли пиллалар олинган ва иқтисодий самарадорлик 1 қути қурт хисобидан 312413 сўмни ташкил этган;
тут ипак қуртини сифатини ошириш учун “Гренолид плюс” антисептик воситаси «Андижон наслли ипак қурти» МЧЖда жорий этилган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2018 йил 19 февралдаги 02/35-111-сон маълумотномаси). Натижада 30 қути Ипакчи 2 зотининг суперэлита тухумини препарат билан ишлов берилиш ҳисобига қўшимча 4,6 кг наслли пилла етиштирилиб, ундан қўшимча 2,3 қути элита тухуми олинган ва иқтисодий самарадорлик 241340 сўмни ташкил этган; 
тут ипак қуртини сариқ касаллигига чидамлилигини оширувчи «Фитобакс» препарати «Фарғона тут ипак қурти уруғчилиги» МЧЖда жорий этилган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2018 йил 19 февралдаги 02/35-111-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида биостимулятор билан Ипакчи 1 зотининг 117 қути элита тухумига ишлов берилиши, натижасида қўшимча 3,4 кг наслли пилла олинган ва қуртларни боқиш даврида касаллик белгилари камайиши имкони яратилган;
«Андижон наслли ипак қурти уруғи тайёрлов» МЧЖ корхонасида «Гренолид плюс» антисептик воситаси билан Ипакчи 1 ва Ипакчи 2 зотларининг 50 қути суперэлита уруғига ишлов беришда қўлланилган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2018 йил 19 февралдаги 02/35-111-сон маълумотномаси). Натижада ҳар 1 қути қуртдан қўшимча 4,0 кг дан пилла олинган ва иқтисодий самарадорлик 65400 сўмга тенг бўлган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish