Sayt test rejimida ishlamoqda

Jo‘raev Husniddin Oltinboyevichning
fan doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon


I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Integratsiyalashgan mediata’lim tizimini yaratishda muqobil energiya manbalari qurilmalaridan foydalanish», 13.00.02–Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (fizika) (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.2.DSc/Ped39.
Ilmiy maslahatchi: Qahhorov Siddiq Qahhorovich, pedagogika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Buxoro davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Qoraqalpoq davlat universiteti, Nukus davlat pedagogika instituti, Urganch davlat universiteti, DSc.28.12.2017.Ped.20.02.
Rasmiy opponentlar: Djoraev Muxamatrasul, pedagogika fanlari doktori, professor; Qurbonov Mirzaahmad, pedagogika fanlari doktori, professor; Kamalov Amangeldi Bazarbaevich, fizika-matematika fanlari doktori, dotsent.
Etakchi tashkilot: Qarshi davlat unversiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: ta’lim jarayonida muqobil energiya manbalari qurilmalaridan o‘quv vositasi sifatida foydalanish asosida integratsiyalashgan mediata’lim tizimini yaratish metodikasini takomillashtirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
muqobil energiya manbalariga oid o‘quv materiallarining integrativ tavsifi tabiiy va muqobil energiya manbalari o‘quv fanlarining implisitlik xossalarini (mazmuniy-axboriy, operatsion-faoliyatli, tashkiliy-uslubiy) belgilash asosida mediata’lim texnologiyalari turlariga (dastlabki media, bosma media, elektrli media, mass-media, raqamli media) ustuvorlik berish asosida aniqlashtirilgan;
integratsiyalashgan mediata’lim tizimini yaratishdagi kompetensiyaviy komponentlar (tayanch va xususiy) o‘qitish vositalarini aniqlash hamda tabiiy va muqobil energiya manbalari fanlarining  praksiologik va didaktik (kognitiv, psixomotorik, affektiv) maqsadlarining identiv xususiyatlariga ko‘ra mediapedagogik mahorat (axborotlarni yaratish, tahlil etish, tanqidiy qarash) refleksiv yondashuv asosida takomillashtirilgan;
o‘rta maxsus kasb-hunar ta’limi tizimida muqobil energiya manbalarini o‘qitish texnologiyasi modeli ta’lim beruvchi (axborotlarni izlash, tahlil qilish, taqdim qilish) va ta’lim oluvchilarning (topshiriqlarni mediata’lim vositalaridan foydalanib bajarish, kompetensiyalarni egallash, ijodiy ishlarni yaratish) faoliyatini loyihalash tartibini qo‘llash asosida takomillashtirilgan;
o‘quvchilarga tabiiy va muqobil energiya manbalariga oid o‘quv materiallarini integratsiyalashgan mediata’lim tizimida o‘qitish metodikasi innovatsion texnologiyalar («Veb-kvest»  (Web Quest), «QR-kod») va interaktiv dasturiy vositalarni (o‘quv elementlari, variativ o‘quv topshiriqlari, savollar, ko‘rgazmalar va texnik vositalar) bosqichli va maqsadli loyihalash asosida takomillashtirilgan;
tabiiy va muqobil energiya manbalariga oid mavzularni integratsiyalab o‘qitish tizimi (tabiiy fanlar mavzulari, integrativ o‘quv materiallari, o‘qitish vositalari) muqobil energiya manbalari qurilmalaridagi jarayonlarni modellashtirish asosida o‘quvchilarning kreativ kompetentligi rivojlantirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Integratsiyalashgan mediata’lim tizimini yaratishda muqobil energiya manbalari qurilmalaridan foydalanish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
muqobil energiya manbalariga oid o‘quv materiallarining integrativ tavsifi, tabiiy va muqobil energiya manbalari o‘quv fanlarining implisitlik tizimi asosida ishlab chiqilgan o‘quv materillari kasb-hunar kollejlarining 3520201 – Elektr jihozlari va tarmoqlarini montaj qilish va xizmat ko‘rsatish” yo‘nalishlari mutaxassisliklari uchun  “Muqobil energiya manbalari” nomli darslik ishlab chiqilgan va ta’lim jarayoniga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2016 yil 6 apreldagi 137-buyrug‘i, 137-065-son guvohnomasi). Mazkur o‘quv materillar kasb-hunar kollejlarida o‘qitiladigan tabiiy va muqobil energiya manbalari o‘quv fanlariga mos ta’limning ilmiylik darajasini va integrativ potensiali oshirishga xizmat qilgan;
integratsiyalashgan mediata’lim tizimini yaratishdagi kompetensiyaviy komponentlar o‘qitish vositalarini aniqlash asosida tabiiy va muqobil energiya manbalari fanlarining  praksiologik va didaktik maqsadlarining identiv xususiyatlariga ko‘ra mediapedagogik mahoratni oshirishga oid taklif va tavsiyalar “Kasb ta’limi metodikasi” nomli darslik ishlab chiqilgan va ta’lim jarayoniga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2015 yil 21 avgustdagi 303-buyrug‘i, 303-002-son guvohnomasi). Ushbu metodik tavsiyalar o‘quvchilarning bilish qobiliyati, kreativ kompetentliligi va fikrlash dinamikasining oshishiga xizmat qilgan;
o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi tizimida muqobil energiya manbalarini o‘qitish texnologiyasi modeli, o‘quv materiallarini integratsiyalashgan mediata’lim tizimida innovatsion texnologiyalar va interaktiv dasturiy vositalar asosida o‘qitish metodikasiga oid tavsiyalar ITD-4-01 raqamli “Quyosh energiyasi hisobiga ishlovchi past haroratli qurilmalarning optimal, takomillashtirilgan variantlarini yaratish, ularning issiqlik-fizikaviy, texnik va texnologik tavsiflarini tadqiq qilish” (2012-2014 yy.) amaliy tadqiqot loyihasini bajarishda foydalanilgan (Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazining 2017 yil 26 iyuldagi XR-03/05-50-son ma’lumotnomasi). Natijada  integratsiyalashgan mediata’lim tizimida o‘qitish metodikasi takomillashtirilgan va o‘quvchilarning ijodiy faolligini oshishiga, ularning yaxlit ilmiy dunyoqarashini  shakllantirishga xizmat qilgan;
tabiiy va muqobil energiya manbalariga oid mavzularni integratsiyalab o‘qitish tizimi, muqobil energiya manbalari qurilmalaridagi jarayonlarni modellashtirish asosida o‘quvchilarning kreativ kompetentliligini rivojlantirishga doir o‘quv materiallar A-13-3 raqamli “Qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini yanada takomillashtirish va ulardagi jarayonlarni modellashtirishni tadqiq qilish” (2015-2017 yy) amaliy tadqiqot loyihasini bajarishda foydalanilgan (Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2019 yil 18 iyuldagi 89-03-2803-son ma’lumotnomasi).  Mazkur loyiha asosida yaratilgan o‘quv materiallar o‘quvchilarning intellektual salohiyatini oshirishga, aqliy va kreativ  faoliyatini faollashtirishga xizmat qilgan.

Yangiliklarga obuna bo‘lish