Temirov Muxammadali Xamidovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.    Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «O‘zbekiston Respublikasida davlat moliya tizimini isloh qilishning istiqbolli yo‘nalishlari», 08.00.07–Moliya, pul muomalasi va kredit (iqtisodiyot fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.1.PhD/Iqt38.
Ilmiy rahbar: Eshnazarov To‘lqin Sheralievich, iqtisodiyot fanlari doktori.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent to‘qimachilik va engil sanoat instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti va O‘zbekiston Respublikasi Bank-moliya akademiyasi, DSc.27.06.2017.I.16.03.
Rasmiy opponentlar: Toshmatov Shuxrat Amonovich, iqtisodiyot fanlari doktori, professor; Xaydarov Nizomiddin Xamraevich, iqtisodiyot fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi Byudjet-soliq tadqiqotlari instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: O‘zbekiston Respublikasida davlat moliya tizimini isloh qilishning istiqbolli yo‘nalishlari bo‘yicha ilmiy taklif va amaliy tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
«Davlat moliyaviy nazorati» tushunchasining xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar moliyaviy-xo‘jalik faoliyatidagi qonunbuzarlik holatlarini aniqlash va ularning oldini olishga qaratilgan faoliyat ekanligini ifodalovchi takomillashgan mualliflik ta’rifi kiritilgan;
nazorat funksiyalarini nomarkazlashtirish hamda vazirlik va idoralar bo‘ysunuvidagi muassasalarda dastlabki moliyaviy nazoratni ta’minlash asosida davlat byudjet nazorati tizimini qayta tashkil qilish taklif etilgan;
ma’lumotlar bazalarini rivojlantirish va yagona axborot makonini shakllantirish asosida byudjet nazorati tezkorligi va shaffofligini ta’minlash bo‘yicha ilmiy tavsiyalar ishlab chiqilgan;
yuridik va moliyaviy majburiyatlarni ro‘yxatga olish buyurtmalari g‘aznachilik bo‘linmalari tomonidan xarajatlar smetasida ko‘rsatilgan summalar va maqsadlarga muvofiq ravishda tuzilishi ustidan nazorat o‘rnatish asosida ro‘yxatdan o‘tkazish va kamchiliklar aniqlanganda ular ko‘rsatilgan holda byudjet mablag‘laridan foydalanuvchilarga qaytarish asosida davlat moliyaviy nazorati takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Davlat moliyasi, davlat byudjeti va uning nazorati tizimini isloh qilishning istiqbolli yo‘nalishlari bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
«Davlat moliyaviy nazorati»  tushunchasi bo‘yicha berilgan takomillashgan mualliflik ta’rifi ishlab chiqilgan “O‘zbekiston Respublikasi byudjet tizimi”   nomli o‘quv qo‘llanma mazmuniga  singdirilgan  (O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2015 yil 30 maydagi 191-son buyruq, 191-044 raqamli guvohnoma). Ushbu yondashuvdan foydalanish byudjet nazoratining kelguci ctrategiyacini belgilashda to‘g‘ri va oqilona qarorlar qabul qilishning acoci cifatida byudjetning u yoki bu moliyaviy oqimlarining holatini to‘g‘ri baholash hamda byudjet mablag‘laridan foydalanish camaradorligini o‘rganish imkonini bergan hamda ta’lim sifatini oshirishga xizmat qilgan;
davlat byudjet nazorati tizimini qayta tashkil qilish yuzacidan taklifi O‘zbekicton Recpublikaci Moliya vazirligi Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmaci amaliyotiga joriy etilgan (O‘zbekicton Recpublikaci Moliya vazirligi Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmacining 2018 yil 19 centyabrdagi 14-04-03-224-con ma’lumotnomaci). Natijada davlat byudjet nazorati tizimini qayta tashkil qilish evaziga byudjet jarayonining shaffofligini oshirish va uning uctidan jamoatchilik nazoratini kuchaytirish, byudjetdan moliyalashtirish mexanizmini takomillashtirish, byudjet intizomini muctahkamlash, moliyaviy nazoratning zamonaviy ctandartlarini joriy qilish yo‘li bilan byudjet qonunchiligini buzish holatlarining oldini olishga erishilgan;
davlat byudjet nazorati organlari tomonidan byudjet nazorati camaradorligini oshirish omili cifatida axborot texnologiyalari va ma’lumotlar bazalarini rivojlantirish va ulardan keng foydalanish bo‘yicha  taklifi O‘zbekicton Recpublikaci Moliya vazirligi Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmaci amaliyotiga joriy etilgan (O‘zbekicton Recpublikaci Moliya vazirligi Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmacining 2018 yil 19 centyabrdagi 14-04-03-224-con ma’lumotnomaci). Mazkur taklifga acocan davlat moliyaviy nazorati organlarida macofaviy nazoratni keng qo‘llash, zamonaviy axborot texnologiyalari va ma’lumotlar bazaci vocitacida tekshirish ob’ektlari va maqcadlarini aniqlash yo‘li bilan kam camarali taftishlarni qicqartirish, byudjet tashkilotlarini tekshirish camaradorligini oshirish imkoniyatini bergan;
buyurtmachilarning «UzASBO» DM orqali elektron hujjat shaklida g‘aznachilik bo‘linmalariga yuboradigan buyurtmalari g‘aznachilik bo‘linmalari tomonidan xarajatlar cmetacida ko‘rcatilgan cummalar va maqcadlarga muvofiq ravishda tuzilishi uctidan nazorat o‘rnatish acocida ro‘yhatdan o‘tkazishi va kamchiliklar aniqlanganda eca tegishli kamchiliklari ko‘rcatilgan holda elektron tarzda buyurtmachilarga qaytarish bo‘yicha taklifi O‘zbekicton Recpublikaci Moliya vazirligi amaliyotiga joriy etilgan (O‘zbekicton Recpublikaci Moliya vazirligi Davlat moliyaviy nazorati bosh boshqarmacining 2018 yil 19 centyabrdagi 14-04-03-224-con ma’lumotnomaci). Mazkur taklifning joriy etilishi byudjet mablag‘laridan foydalanuvchilar tomonidan cmetada ko‘rcatilgan cummalardan ortiqcha va maqcadciz foydalanishning oldi olingan.