Sayt test rejimida ishlamoqda

Джуманов Санжарбек Абдуразаковичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш тизими асосий йўналишларининг ривожланиши тарихи (1991–2015 йй.)”, 07.00.01–Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.PhD/Tar281.
Илмий раҳбар: Саидов Илхомжон Муҳиддинович, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, Қорақалпоқ ижтимоий фанлар илмий-тадқиқот институти, DSc.27.06.2017.Tar.01.04.
Расмий оппонентлар:  Расулов Абдулла Нуритдинович, тарих фанлари доктори, профессор; Мўминова Гавҳар Эсоновна, тарих фанлари доктори.
Етакчи ташкилот номи: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш тизими асосий йўналишларининг 1991–2015 йиллардаги  ривожланиш тарихини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мустақиллик арафасида соғлиқни сақлаш соҳасида юзага келган муаммолар, хусусан, экологик танглик, пахта яккаҳукмронлиги, турли хилдаги кимёвий воситаларнинг қўлланилиши натижасида республикада турли хил касалликларнинг кўпайиб кетганлиги ҳамда ХХ асрнинг 80-йилларида юқумли касалликлар шифохоналари моддий техника базасининг талаб даражада бўлмаганлиги оқибатида республика юқумли касалликларнинг тарқалиш ўчоғи бўлиб қолганлиги очиб берилган;
соғлиқни сақлаш тизимини асосий йўналишлари сифатида аҳоли орасида тиббий профилактикани кучайтириш, она ва болаликни ҳимоя қилиш, дори воситалари билан таъминлаш, шошилинч тез тиббий ёрдам марказларини ташкил қилиш ҳамда  тиббиёт соҳаси учун кадрларни тайёрлаш кабилар белгилаб олиниб, уларни ривожлантиришга қаратилган ислоҳотларни амалга оширилиши жараёнидаги ютуқ ва камчиликлар ёритилган;
оналик ва болаликни муҳофаза қилиш борасида амалга оширилган ишлар, жумладан, мамлакатда шу пайтга қадар амалда бўлган оналар ва болалар соғлиғини сақлашнинг анъанавий услубларидан фарқ қилувчи янги усуллари (перинатал марказлар, перинатал ёрдамнинг ҳудудийлаштирилиши, неонотолог (янги туғилган чақалоқлар бўйича мутахассислар) қўлланилаётганлиги очиб берилган;
соғлиқни сақлаш тизимининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланган  фармацевтика соҳасида импорт ўрнини босадиган маҳаллий дори ва тиббий воситаларнинг янги турларини ишлаб чиқилишига қаратилган саъй-ҳаракатлар ҳамда ҳукумат дастурлари доирасида хорижий ҳамкорликни амалга оширилиши аҳолининг бу соҳага бўлган эҳтиёжларини қоплашга хизмат қилаётганлиги ёритилган.
соғлиқни сақлаш тизимининг асосий йўналишларидан бири ҳисобланган  фармацевтика соҳасида импорт ўрнини босадиган маҳаллий дори ва тиббий воситаларнинг янги турларини ишлаб чиқилишига қаратилган саъй-ҳаракатлар ҳамда ҳукумат дастурлари доирасида хорижий ҳамкорликни амалга оширилиши аҳолининг бу соҳага бўлган эҳтиёжларини қоплашга хизмат қилаётган бўлса-да, сўнгги йилларда юзага келган ҳолат соғлиқни сақлаш тизимида туб ислоҳотар ўтказиш заруриятини келтириб чиқарганлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш тизими асосий йўналишларининг ривожланиши тарихи бўйича олинган илмий натижалар асосида:
тиббиёт ходимларини тайёрлаш мақсадида малака ва касбий маҳоратни ошириш, профилактика муассасалари, даволаш диагностика ишларини ривожлантириш вазифалари ҳамда фармацевтика буюмларининг катта қисми республикада ишлаб чиқарилиши йўлга қўйилганлиги ҳақидаги натижалардан Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги, Самарқанд вилоят соғлиқни сақлаш бошқармаси тасарруфидаги «Маънавият ва маърифат» бўлимининг 2017 йилга мўлжалланган йиллик иш режасини амалиётга татбиқ этиш доирасида фойдаланилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 21 февралдаги 84-з/19-сон маълумотномаси) Бу аҳоли орасида мунтазам тиббий кўрикдан ўтиш, кишиларнинг саломатлик дастурларига нисбатан кўникма ҳосил қилишларига ёрдам берган;
тиббиёт соҳасидаги ислоҳотлар ва уларнинг натижалари бўйича олинган хулосалардан Тошкент тиббиёт академияси томонидан тайёрланаётган «Тиббиёт тарихи» дарслигининг мустақиллик даври тиббиёти тарихини ёритишда фойдаланилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 21 февралдаги 84-з/19-сон маълумотномаси). Натижада талабаларнинг тиббиёт соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотлар туб моҳиятини тўла қонли тушиниб етишлари учун имкон берган;
тиббиёт соҳасида амалга оширилган ислоҳотлар, хусусан, аҳолини юқори сифатли тиббий ёрдам билан таъминлашнинг йўлга қўйилганлиги, оналар ва болалар соғлиғини сақлаш тадбирлари натижасида ривожланишда нуқсони бор болаларнинг туғилиши камайганлиги, ўткир юқумли касалликларнинг олди олинганлиги, турли инфекциялар, юқумли касалликларнинг кириб келишига қарши тизимли ишлар амалга оширилганлиги ҳақидаги янги илмий маълумотлардан Самарқанд давлат бирлашган тарихий-меъморий ва бадиий музей қўриқхонасининг Ўзбекистон маданияти тарихи давлат музейининг «Мустақиллик» экспозициясини бойитишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2017 йил 22 ноябрдаги 01-11-08-6547-сон маълумотномаси) Бу мамлакатимизда мустақиллик йилларида амалга оширилган ислоҳотлар, хусусан, унинг таркибий қисми бўлган соғлиқни сақлаш соҳасида амалга оширилган ислоҳотлар ва уларнинг натижаларини англашга хизмат қилган;
мустақиллик йилларида соғлиқни сақлаш тизимида олиб борилган ислоҳотлар ва уларнинг Ўзбекистон тараққиётидаги аҳамияти борасидаги илмий хулосалардан STV телеканали билан биргаликда «Саломатлик сарҳади» номли кўрсатув сценарийсини тайёрлашда фойдаланилган (STV телеканалининг 2017 йил 4 мартдаги 147-сон маълумотномаси). Натижада кўрсатув мамлакатимизда соғлиқни сақлаш тизимида олиб борилаётган ислоҳотларни ва бу борадаги ташаббусларни телетомошабинларга тўғри ҳамда холисона етказишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish