Насирдинова Ёркиной Абдумухтаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбек фольклори ва мумтоз адабиёти намуналари француз тилида (Реми Дор таржималари асосида)», 10.00.06–Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.2.РhD/Fil158.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик институти, Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети, Ўзбекистон Миллий университети, DSc.27.06.2017.Fil.21.01.
Илмий раҳбар: Холбеков Муҳаммаджон Нуркасимович, филология фанлари доктори, профессор.
Расмий оппонентлар: Халлиева Гулноз Искандаровна, филология фанлари доктори; Ширинова Раима Хакимовна, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Реми Дор томонидан француз тилига таржима қилинган ўзбек фольклори ва мумтоз адабиёти намуналарини қиёсий тадқиқ қилиш ҳамда таржимон маҳоратини ёритиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
француз шарқшунослигида шаклланган ўзбек адабиёти тадқиқи борасида бажарилган илмий тадқиқот ва таржимачилик ишларини биринчи марта комплекс таҳлил қилиш натижасида шарқшуносларнинг адабий жараёнини ҳаққоний ёритишга қаратилган илмий қарашлари очиб берилган;
«Нурали» достонининг французча таржимаси биринчи марта аслият билан қиёсий ўрганилиши натижасида эпик турга хос «сажъ» санъати француз насрининг «poéme prose» жанрига мувофиқ келиши асосланган;
ўзбек эпосига хос бўлган бармоқ шеърий вазни таржимада француз силлабик шеър тизимидаги муқобил варианти асосида берилганлиги исботланган;
ўзбек болалар тез айтишларининг логопедик жиҳати бўлган товушдошлик хоссаларини француз тилида фонетик жиҳатдан қайта яратишнинг имкониятлари  мавжудлиги далилланган;
мумтоз адабиёт жанри бўлган «муаммо» санъати француз адабиётидаги «энигма», «логогриф» каби жанрлар билан қиёсланганда уларнинг семантик жиҳатдан ўхшаш ва шаклан фарқлилиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбек фольклори ва мумтоз адабиётини француз тилидаги бадиий аксини тадқиқ этиш жараёнида олинган хулоса ва амалий таклифлар асосида:
ўзбек фольклори ва мумтоз адабиётини француз тилига таржима қилишда Реми Дорнинг таржимонлик маҳоратини ўрганиш билан боғлиқ натижалардан Франциянинг Ўзбекистондаги элчихонаси, маданий ва таълимий ҳамкорлик бўлими илмий фаолиятида фойдаланилган (Франция элчихонасининг 2018 йил 18 майдаги маълумотномаси). Тадқиқот натижаларини жорий қилиш ўзбек-француз адабий алоқалари тараққиётига муайян даражада хизмат қилган;
мустақиллик йиллари ўзбек-француз адабий алоқалари тараққиётини тадқиқ этиш давомида олинган натижалардан Ўзбекистон ёзувчилар уюшмасининг Халқаро алоқалар ва таржима бўлимининг илмий фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон ёзувчилар уюшмасининг 2018 йил 31 майдаги 01-03/680-сон маълумотномаси). Натижалар ҳозирги кунда шарқшунослик соҳасида фаолият кўрсатаётган француз олим, таржимон ҳамда тадқиқотчилар билан Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси ўртасида ижодий ҳамкорлик ўрнатишга хизмат қилган;
«Нурали» ўзбек халқ достонининг француз тилига таржимаси билан боғлиқ натижалардан Андижон вилоят тарихи ва маданияти давлат музейи тарихий фондини бойитишда ҳамда экспозицияларини ташкил этишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2018 йил 1 майдаги 01-11-08-3895-сон маълумотномаси). Ўзбек халқ достонининг француз тилига таржимасига оид маълумотлар музей тарихий фондини адабий манбалар билан бойитишга ҳамда ҳорижий сайёҳларга ўзбек фольклори ҳақида маълумот олишларига хизмат қилган;
тез айтиш ва мақоллар таржимаси ҳамда уларга доир натижалардан Андижон вилояти телерадиокомпаниясининг «Ижод гулшани», «Кичкинтой», «Маънавият сарчашмаси» каби туркум кўрсатув ва эшиттиришларни тайёрлашда фойдаланилган (Андижон вилояти телерадиокомпаниясининг 2018 йил 5 апрелдаги 20-21/17-сон маълумотномаси). Ўқувчилар томонидан ижро этилган ўзбек тез айтиш ва мақолларининг икки тилда – француз ҳамда ўзбек тилларида ижро этилиши, уларнинг чет тилини ўрганишдаги педагогик аҳамиятига оид тадқиқот натижаларининг баёни кўрсатув ва радиоэшиттиришларнинг мазмунли тайёрланишига, таълимий, тарбиявий аҳамиятини ошишига хизмат қилган.