Шарипов Эргаш Ориповичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Академик лицейларда математик анализ асосларини ўқитиш методикаси”, 13.00.02¬–Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (математика) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/Ped286.
Илмий раҳбар: Тажиев Мамарежаб, педагогика фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, Тошкент кимё-технология институти, Тошкент давлат педагогика университети, DSc.28.12.2017.Ped.01.09.
Расмий оппонентлар: Жабборов Насридин Мирзоодилович, физика-математика фанлари доктори, доцент; Абдуллаева Барно  Сайфутдиновна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: академик лицейларда математик анализ асосларини ўқитишнинг методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
математик анализ асосларини ўқитишнинг методик тизими (мақсади, мазмуни, шакли, воситаси ва усули)га ижодий ёндашув (ўқитувчининг инновацион фаолияти, ўқувчининг мустақил таълим олиши, англаш, хотирада сақлаш, қўллаш ва назорат)нинг таркибий қисмлари мазмуни ўқитувчи ва ўқувчининг ўзаро диалоги асосида аниқлаштирилган;
фанлараро ва ўқув мавзуларидаги таянч тушунчаларнинг алоқадорлик кўрсаткичлари (тури, моҳияти, таснифи, хусусияти) асосида теорема ва масалаларни мантиқий исботлаш мезонлари (тартиби, узвийлиги, қўлланиши) аниқлаштирилган;
дарсларни «Шахсга йўналтирилган таълим» технологиясига кўра лойиҳалаш босқичлари (лойиҳа алгоритми, ўқув модулининг матн сценарийси, ўзлаштиришни текшириш) математик анализ асосларига оид билимлар динамикасига (координацион фаоллик, ўқув фаоллиги, амалий фаоллик) устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
ижодий муҳит яратувчи креатив ёндашувлар (ўқитувчининг инновацион фаолияти, ўқувчининг мустақил таълим олиши, англаш, хотирада сақлаш, қўллаш ва назорат)га таянилган ҳолда, шунингдек, ўқитувчи ва ўқувчиларнинг турли фаолиятларини интеграциялаш асосида математик анализ асослари мавзуларини ўзлаштиришга оид илмий-методик тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Математика курсининг «Математик анализ асослари» бўлимини ўқитиш методикасини такомиллаштириш юзасидан ишлаб чиқилган назарий-методологик ва амалий таклифлар асосида:
ўқувчининг мустақил таълим олиши ва дарс жараёнини лойиҳалаштириш компонентларини математик анализ асосларини ўқитишнинг методик тизимига киритишга нисбатан ижодий ёндашувлар, яъни ўқитувчининг инновацион фаолияти, ўқувчининг мустақил таълим олиши ва ўзини ўзи баҳолашига оид назоратлар тизими, ўқитувчи ва ўқувчининг ўзаро диалогини таълим амалиётида қўллашга оид таклифлар асосида «Педагогик технология миллий моделининг таълим жараёнига татбиғи» (ISBN 979-9943-375-67-3) номли ўқув қўлланма нашр қилинган ва ўқув жараёнига татбиқ этилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 26 декабрдаги 89-03-4462-сон маълумотномаси). Ушбу ўқув адабиёти академик лицейларнинг ўқув-методик таъминотини бойитиш ҳамда «Математик анализ асослари» бўлимининг ўқувчилар томонидан ўзлаштирилиш имкониятларининг ошишига хизмат қилган;
математик анализ асосларини ўқитишнинг фанлараро ва ўқув мавзуларидаги таянч тушунчаларнинг алоқадорлик кўрсаткичлари асосида теорема ва масалаларни мантиқий исботлаш мезонларини аниқлаштириш, дарсларни «Шахсга йўналтирилган таълим» технологиясига кўра лойиҳалаш босқичлари, математик анализ асосларига оид билимларни ривожлантиришга қаратилган ҳамда интерфаол методлар ёрдамида дарс жараёнини такомиллаштириш бўйича таклифлардан Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тизимида 2007-2011 йилларга мўлжалланган фундаментал тадқиқотлар дастури доирасида ОТ-Ф8-208 рақамли  «Таълим муассасалари ўқув-тарбия жараёнига замонавий педагогик технологиялар ва илғор тажрибаларни жорий этишнинг илмий-назарий асослари» мавзусидаги фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 26 декабрдаги 89-03-4462-сон маълумотномаси). Ишлаб чиқилган таклиф ва тавсиялар фанлараро ва ўқув мавзулари ўртасидаги алоқадорликни мустаҳкамлаш, ўқитишнинг педагогик имкониятларини кенгайтириш ва таълим самарадорлигини ошириш имконини берган;
ижодий муҳит яратувчи креатив ёндашувлар (ўқитувчининг инновацион фаолияти, ўқувчининг мустақил таълим олиши, англаш, хотирада сақлаш, қўллаш ва назорат)га таянилган ҳолда, шунингдек, ўқитувчи ва ўқувчиларнинг турли фаолиятларини интеграциялаш асосида математик анализ асослари мавзуларини ўзлаштиришга оид илмий-методик тавсиялар асосида «Математик анализ асослари бўлими дарсларини лойиҳалаб ўқитиш технологияси» номли услубий қўлланма нашр қилинган ва ўқув жараёнига тадбиқ этилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 26 декабрдаги 89-03-4462-сон маълумотномаси). Мазкур тадқиқот натижалари академик лицейларда математик анализ асосларини ўқитиш методикасини илғор таълим технологиялари асосида такомиллаштириш ва лойиҳалаб ўқитиш орқали таълим самарадорлигини оширишга имконият яратган.