Хожиева Шахло Хазратовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номли): “Чўлпон шеъриятида поэтик тафаккурнинг янгиланиш тамойиллари”, 10.00.02–Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация  мавзуси  рўйхатга  олинган  рақам: В2019.1.PhD/Fil717.
Илмий раҳбар: Шодмонов Нафас Намозович, филология фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, PhD.30.05.2018.Fil.70.01.
Расмий оппонентлар: Наим Каримов, филология фанлари доктори, профессор, академик; Ўраева Дармон, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети.    
Диссертация йўналиши:  назарий ва амалий аҳамиятга  молик.
II. Тадқиқот мақсади: Чўлпон шеъриятида миллий поэтик тафаккурнинг янгиланиш тамойилларини илмий-назарий асосда очиб беришдан иборат.    
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ижтимоий-адабий муҳит ва индивидуал ижодий тафаккур Чўлпон шеъриятидаги поэтик янгиланишнинг асосий омилларидан экани ХХ аср бошлари жаҳон адабиёти контекстида очиб берилган;
фольклоризмларнинг стилизацион, аналитик каби типларидан, оддий ҳамда мураккаб кўринишларидан маҳорат билан фойдаланилгани, диний-мифологик образлар ва макон тимсоллари (жаннат, ризвон, ҳур, пари, кавсар),  мифологик образлар стилизацияси (жин, алвасти, дев, шайтон) ва рамзий образлар (бойқуш, булбул)дан истифода этилгани, шоир шеъриятининг янгиланишида ўзбек халқ оғзаки ижодининг таъсири кучли бўлгани исботланган;
Алишер Навоий, Увайсий, Фурқат каби буюк шоирларнинг поэтик мазмун, поэтик образ ва поэтик шаклга доир ижодий анъаналари Чўлпон томонидан такомилга етказилгани ҳамда бойитилгани далилланган;
Чўлпон шеъриятидаги поэтик образ янгиланишида рус ва Европа адабиёти ижодий тажрибаларининг адабий-эстетик таъсири илмий-назарий жиҳатдан асосланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
“Чўлпон шеъриятида поэтик тафаккурнинг янгиланиш тамойиллари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Чўлпон шеърияти янгиланишида поэтик мазмундаги ўзгаришлар асосий ўрин тутиши ижтимоий-адабий муҳит ва индивидуал ижодий тафаккур билан чамбарчас боғлиқ экани ХХ аср бошлари жаҳон адабиёти контекстида ёритилганига доир илмий хулосалардан Самарқанд давлат университетидаги 5.1.17-рақамли “Шарқ мумтоз адабиётида комил инсон концепцияси” мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 28 июндаги 89-03-2626-сон маълумотномаси). Натижада бадиий образ янгиланишида мумтоз поэтик анъаналарнинг ўрни, Шарқ ва дунё адабиёти намояндалари билан ижодий тажриба алмашинуви поэтик шакл янгиланишининг адабий-эстетик манбаи экани, шеъриятда поэтик жанр ва вазн янгиланиши билан боғлиқ матнлар Шарқ мумтоз сўз санъатида комил инсон концепциясини асослаш бўйича муайян хулосалар чиқариш имконини берган;
Чўлпон шеъриятида поэтик образ янгиланишида рус ва Европа адабиётидаги ижодий тажрибалар таъсирига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Қатағон қурбонлари хотираси давлат музейи ва ҳудудлардаги олий таълим муассасалари тузилмасида Қатағон қурбонлари хотираси музейларини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 2017 йил 22 ноябрдаги 936-сон қарори асосида Қатағон қурбонлари хотираси давлат музейининг “Миллий уйғониш ҳаракати, унинг намоён бўлиши ва амалий йўналишлари” номли 2-бўлими ҳамда “1937–1938 йиллардаги сиёсий қатағонлар” номли 7-бўлими экспозицияларини бойитиш, шунингдек, вилоятлардаги олий таълим муассасалари тузилмаларида ташкил этилган Қатағон қурбонлари хотираси музейлари экспозициясининг “Миллий уйғониш ҳаракати, унинг намоён бўлиши ва амалий йўналишлари” мавзуидаги 2-бўлимини яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Қатағон қурбонлари хотираси давлат музейининг 2019 йил 28 июндаги 104-сон маълумотномаси). Натижада Чўлпон шеърияти мисолида Туркистонда шаклланган, тараққий этган ва мустамлака сиёсати натижасида тугатилган миллий уйғониш адабиёти, унинг Ватан ва миллат ҳаётида тутган ўрни, миллий адабиётимизнинг ХХ аср бошларидаги янгиланиши масалаларини амалий ёритиш имконияти яратилган;
ижодкор шеъриятидаги янгиланишнинг асосий тамойилларидан бири мумтоз шеъриятимизнинг бой тажрибаси экани Чўлпон назмий асарларида  Алишер Навоий, Увайсий, Фурқат каби салафлари анъаналарининг бойитилишига оид илмий-назарий хулосалардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси томонидан Исҳоқхон Ибрат, Ҳамид Олимжон ва Зулфия, Эркин Воҳидов, Абдулла Орипов, Иброҳим Юсупов, Муҳаммад Юсуф ижод мактабларида ўтилган маҳорат дарсларида, шунингдек, ижодий семинарларда фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2019 йил 1 июлдаги 01-03-01/766-сон маълумотномаси). Натижада ижод мактабларида таҳсил олаётган истеъдодли ёшларда китобхонлик маданияти ошган, уларнинг ХХ аср бошларидаги миллий шеъриятимизда кечган поэтик янгиланиш жараёни ҳақидаги тасаввурлари кенгайган ҳамда Чўлпон адабий меросига доир билим ва кўникмалари мустаҳкамланган.