Норов Абдурахмон Убайдуллоевичнинг
фан доктори (DSс) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Умуртқа поғонаси канали дегенератив стенозининг клиникаси, диагностикаси ва жарроҳлик даволаш», 14.00.28–Нейрохирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.DSc/Tib246.
Илмий маслаҳатчи: Кариев Шухрат Маратович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган травматология ва ортопедия илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.28.02.2018.Tib.62.01.
Расмий оппонентлар: Чмутин Геннадий Егорович, тиббиёт фанлари доктори (Россия Федерацияси); Худойбердиев Қобил Турсунович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Агзамов Мансур Камолович, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент тиббиёт академияси.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг максади: умуртқа поғонаси канали дегенератив стенози билан касалланган беморларнинг клиник ва инструментал диагностикаси ҳамда дифференциал жарроҳлик даволаш тактикасини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор умуртқа поғонасининг барча қисмида дегенератив стенознинг нисбий ҳажми аниқланган;
касалликнинг эрта босқичларида ташхислаш имконини берувчи умуртқа канали дегенератив стенозининг жойлашуви ва тарқалишига кўра клиник кечишининг ўзига хос спинал, радикуляр, радикуломедулляр ва ишемик вариантлари аниқланган;
умуртқа канали юзасини ўлчаш учун такомиллаштирилган диагностика тартибини қўллаш дегенератив стенозни ишончли равишда аниқлаш ва жарроҳлик амалиёти тактикасини танлаш имкониятини ошириши исботланган;
умуртқа канали дегенератив стенозининг клиник кечиши ўхшаш бўлган касалликлардан фарқлаш ҳамда жарроҳлик усулида даволашга аниқ кўрсатма ва қарши кўрсатмаларни белгилаш учун дифференциал ташхислаш мезонлари тавсия этилган;
даволаш натижаларининг эрта, оралиқ ва узоқ муддатларда кескин яхшиланишига олиб келувчи ҳамда умуртқа канали дегенератив стенозининг жойлашиши, тарқалиши, компрессия йўналиши ва умуртқа поғонаси ҳаракат сегментининг турғунлигини инобатга олувчи дифференциал жарроҳлик даволаш тактикаси таклиф этилган;
умуртқа поғонаси канали дегенератив стенозини хирургик даволашда ишлаб чиқилган яра кенгайтиргич ва имплантларнинг қўлланилиши юмшоқ тўқималар травматизацияси, қон кетиш миқдори ва операция вақтини кескин камайиши ҳамда умуртқа поғонасининг мустаҳкам турғунлигини таъминлаб бериши исботланган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Умуртқа канали дегенератив стенози диагностикаси ва жарроҳлик усулида даволаш бўйича ўтказилган тадқиқот натижалари асосида:
«Спондилолистезни даволашда декомпрессив-стабилловчи жарроҳлик амалиётлари» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 8н-з/46-сон маълумотномаси). Унда ташхислаш алгоритми асосида дегенератив стенозни жарроҳлик усули билан даволашга дифференциал ёндашув кўрсатмалари белгилаб берилган;
«Умуртқа канали бел қисми дегенератив стенозини дифференциал жарроҳлик усули билан даволаш» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 8н-з/46-сон маълумотномаси). Услубий тавсиялар стеноз жараёнининг тарқалиши ва жойлашишига кўра умуртқа канали бел қисми дегенератив стенозини ташхислаш тартиби ва дифференциал жарроҳлик тактикасини белгилаб берган;
«Умуртқа канали бўйин қисми дегенератив стенозини жарроҳлик усулида даволаш» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 8н-з/46-сон маълумотномаси). Услубий тавсиялар стеноз жараёнининг тарқалиши ва жойлашишига кўра умуртқа канали бўйин қисми дегенератив стенозини ташхислаш алгоритми ва дифференциал жарроҳлик усулини белгилаб берган;
умуртқа канали дегенератив стенозини ташхислаш ва жаррохлик усулида даволашни ўрганиш жараёнида олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш тизимига, жумладан Бухоро ва Навоий вилоят кўп тармоқли тиббиёт марказлари ҳамда Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий марказининг Бухоро филиали амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 12 апрелдаги 8н-з/46-сон маълумотномаси). Ўтказилган илмий тадқиқот натижалари даволашнинг жарроҳлик усулини танлашни мукаммаллаштириш, ташхислаш ва даволаш натижаларининг яхшиланишига олиб келган.