Хусанова Онархон Ғайбуллаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Шимолий Фарғона водийси тик минтақалари тупроқ юза қатламларида тупроқ сувўтларининг тарқалиш хусусиятлари», 03.00.05–Ботаника (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.PhD/B161.
Илмий раҳбар: Алимжанова Холисхон Алимжановна, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ботаника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ботаника институти, Ўзбекистон Миллий университети, DSc.27.06.2017.B.39.01.
Расмий оппонентлар: Рахимова Ташханим, биология фанлари доктори, профессор; Бўриев Сулаймон, биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Шимолий Фарғона водийси тик минтақаларидаги тупроқ сувўтларининг хилма-хиллигини аниқлаш ва тарқалиш хусусиятларини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Шимолий Фарғона водийси тик минтақалари тупроқ альгофлорасининг таксономик таркиби аниқланган ҳамда 247 та тур ва тур хилларидан иборат бўлган замонавий рўйхати тузилган;
илк бор Ўзбекистон тупроқ альгофлораси учун янги бўлган 177 тур ва тур хиллари аниқланган;
Шимолий Фарғона водийси шарқий ва ғарбий қисмларидаги 89 тур альгофлора вакилларининг ўхшашлиги очиб берилган;
атмосфера ва тупроқ ҳарорати, тупроқнинг намлигига боғлиқ ҳолда турларни тик минтақалар бўйича мавсумий ривожланиш хусусиятлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Шимолий Фарғона водийси тик минтақалари тупроқлари альгофлораси бўйича олинган илмий натижалар асосида:
тупроқларини агрокимёвий таркибини идентификацияси учун фойдаланиладиган 177 турлар Наманган вилояти қишлоқ хўжалиги бошқармаси фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 11 мартдаги 02/020-152-сон маълумотномаси). Натижада Наманган вилоятида ўзлаштирилган майдонлар тупроқлари балл боннитетини тупроқ сувўтлар асосида аниқлаш ва локал ҳудудлардаги унумдорлиги паст тупроқларни идентификация қилиш имконини берган;
247 тур ва тур хиллардан иборат альгологик намуналардан ПЗ-20170921183 рақамли «Шимолий Туркистон Ботаник-географик райони доривор ўсимликларининг занг замбуруғлари ва уларнинг тарқалиш харитасини тузиш» мавзусидаги амалий лойиҳада доривор ўсимликлар ўсаётган тупроқлардаги сувўтларини аниқлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 19 мартдаги 4/1255-824-сон маълумотномаси). Натижада Зомин миллий табиат боғидаги 51 та доривор ўсимликларнинг тупроқ таркибидаги сувўтларини аниқлаш ва уларнинг рўйхатини тузиш имконини берган;
Шимолий Фарғона водийси тик минтақалари тупроқлари альгофлорасидан йиғилган 240 дан ортиқ альгологик намуналари ҳамда уларнинг доимий препаратлари Ботаника институтининг “Сув ҳавзалари сувўтлар флораси” ноёб объекти коллекциясига топширилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 19 мартдаги 4/1255-856-сон маълумотномаси). Натижада коллекциянинг “Ўзбекистон тупроқ сувўтлар флораси” фондини бойитган ва тупроқ микрофлорасини инвентаризациялаш, тупроқ сувўтларининг ягона маълумотлар базасини шакллантириш имконини берган.