Буриев Аманулланинг
маъруза шаклидаги докторлик (DSс) диссертацияси  ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумот.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Темурийлар даври ёзма манбаларида Марказий Осиё тарихий географияси”, 07.00.08–Тарихшунослик, манбашунослик ва тарихий тадқиқот усуллари (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.4.DSc/Tar122.
Илмий маслаҳатчи: Абдуҳалимов Баҳром Абдураҳимович, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти, DSc.27.06.2017.Tar.44.01.
Расмий оппонентлар: Бобожонов Бахтиёр Мараимович, тарих фанлари доктори; Мадраимов Абдумажид Абдураимович, тарих фанлари доктори, профессор; Тожиева Зулхумор Назаровна, география фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Марказий Осиёнинг XIV-XV асрлардаги тарихий географиясини Темурийлар даври ёзма манбалари асосида ёритиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Амир Темур давлатининг ташкил топиши билан жаҳон сиёсий картасида янги маъмурий-ҳудудий ўзгаришлар юзага келгани, Осиё, Европа ва Африка қитъаларида кўп давлатлар сиёсий-маъмурий жиҳатдан Амир Темурга бўйсунгани, XV асрда Заҳириддин Бобур Афғонистон ҳудудида мустақил  давлат ташкил этгани асослаб берилган;
Шаҳарлар уч йўналишда – пойтахт шаҳарлар, Буюк ипак йўли бўйлаб барпо қилинган шаҳарлар ва Мовароуннаҳрнинг шимолий ва шарқий чегараларидаги мудофаа аҳамиятига молик шаҳарлар тизимида ривожлангани, Амир Темурнинг бевосита ташаббуси билан биринчи марта, Самарқанд шаҳри ва унинг яқин атрофи мисолида, шаҳар ва унинг атрофини  комплекс ривожлантириш тизими йўлга қўйилгани асослаб берилган;  
Буюк Ипак йўли, айниқса унинг Мовароуннаҳр-Хитой ва Мовароуннаҳр-Ҳиндистон тармоқлари бевосита Амир Темур томонидан қайта тиклангани,  Мирзо Шоҳрух ҳукмронлигида элчилик алоқалари денгиз йўли орқали Ҳиндистон ярим оролининг жанубий чеккаларини ҳам қамраб олгани исботлаб берилган;
Амир Темур ва Темурийлар даврида бутун салтанат бўйлаб қишлоқ хўжалигини ривожлантириш дастури доирасида янги суғориш тармоқлари яратилгани, суғорма деҳқончилик ривожлангани, мева ва полиз экинларининг сара  навлари яратилгани,   янги шаҳарлар барпо этилгани аниқ мисолларда кўрсатилган; бу даврдаги бунёдкорлик ишлари Темурийлар ренессанси учун бош омил бўлгани қайд асосланган;  
халқаро муносабатларда   Амир Темур ва авлодларининг изчил дипломатик сиёсати воситасида савдо-элчилик алоқалари кенгайгани ва  Евросиёда ягона иқтисодий макон шакллангани Темурийлар даври ёзма манбалари маълумотлари асосида исботлаб берилган;
илк бор Марказий Осиёнинг ХIV–ХV асрлардаги топонимик ҳолати, топонимларнинг умумий сони ва турлари, вақт кўламида топонимларнинг сақлангани, ўзгариши ва этимологияси, топонимларни ўрганишда ёзма манбаларнинг ўзига хос жиҳатлари ҳақида муҳим маълумотлар келтирилган.
Темурийлар давлати, ХIV–ХV асрларда Марказий Осиё, ХIV–ХV асрларда Марказий Осиёнинг этник ҳолати номли янги карталар  тузилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
“Темурийлар даври ёзма манбаларида Марказий Осиё тарихий географияси” номли илмий тадқиқот жараёнида эришилган натижалар асосида:
Амир Темур давлатининг ташкил топиши билан жаҳон сиёсий картасида янги маъмурий-ҳудудий ўзгаришлар асосида Темурийлар давлатининг янги харитаси ишлаб чиқилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 17 апрелдаги 3/1255-1182-сон ва Ўзбекистон Республикаси Ер ресруслари, геодезия, картография ва давлат кадастри давлат қўмитасининг 2019 йил 4 майдаги 02-08-3579-сон маълумотномалари). Харита “История Узбекистана. Эпоха Амира Темура и Темуридов” номли нашрда мазкур давлатнинг чегаралари ва маъмурий ҳудудий тузилишини самарали ёритишга хизмат қилган;
Амир Темур ва Темурийлар салтанати ҳудудидаги топонимлар бўйича ишлаб чиқилган илмий-изоҳли маълумотлар базаси Темурийлар тарихи давлат музейида олиб борилган “Амир Темур энциклопедиясини тузиш ва нашрга тайёрлаш” мавзуидаги амалий лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2019 йил 17 апрелдаги 3/1255-1182-сон маълумотномаси). Илмий-изоҳли маълумотлар базаси ўрганилаётган даврдаги 100 га яқин аҳоли манзилгоҳлари ва географик жой номларининг келиб чиқиши, тарихи ва бугунги локализациясини аниқлаштириш имконини берган;
Темурийлар давлатининг халқаро алоқалари географияси ҳамда савдо йўлларидаги божхоналар тарихига оид маълумотлар Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитаси буйруғи асосида чоп этилган “Божхона иши тарихи” номли илмий нашрда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитасининг 2019 йил 25 апрелдаги 04-05/3-03486-сон маълумотномаси). Олинган натижалар Амир Темур ва Темурийлар давлатида божхоналар фаолияти савдо йўллари фаолияти билан боғлиқ бўлгани ва хорижий мамлакатларга экспорт қилинган маҳсулотларни аниқлашга ҳисса қўшган;
Амир Темур ва Темурийлар давлатида бунёдкорлик ишлари, халқаро савдо-элчилик муносабатлари тарихи доирасида қўлга киритилган илмий янгиликлар 2000-2017 йиллар давомида Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг бир қатор телеканалларида эфирга узатилган махсус кўрсатувларда давомли тарзда бериб борилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2017 йил 28 мартдаги 05-15/1039-сонли хати). Эришилган натижалар республика ҳукуматининг Амир Темур ва Темурийлар тарихини тадқиқ этиш ва ёшлар ўртасида тарғиб қилишга қаратилган чора-тадбирларини самарали амалга оширишга ҳисса қўшган;
Ўзбекистон ҳудудидаги шу жумладан, Тошкент воҳаси тарихий жой номлари билан боғлиқ маълумотлар Тошкент шаҳар ҳокимлиги ҳузуридаги Географик объектларни номлаш ва қайта номлаш масалалари бўйича шаҳар комиссияси фаолиятида амалда фойдаланилган (Тошкент шаҳар ҳокими маҳкамасининг 2017 йил 25 майдаги 04-1126-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари Тошкент шаҳри ва вилоятидаги аҳоли манзилгоҳлари ҳамда табиий ландшафт билан боғлиқ жой номларига аниқ манбалар асосида аниқлик киритиш ва тиклаш имконини берган;
Темурийлар даври манбалари тадқиқи ҳамда уларнинг илмий-изоҳли таржималарини илмий муомалага киритиш йўналишида амалга оширилган ишлардан Ўзбекистон тарихи хрестоматиясининг XI–XV асрлар даврини ўз ичига олган қисмини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон тарихи. Хрестоматия. 2-жилд 2-китоб. XI–XV асрлар. – Т.: Фан, 2014. – 454 б.). Мазкур ёзма манбалардан таржималар Темурийлар давлатининг ижтимоий-сиёсий ҳолати, халқаро муносабатлар тарихи ҳамда Амир Темурнинг жаҳон тарихида тутган ўрнини ўрганишнинг аҳамиятини  оширишга хизмат қилади.