Мамажонов Бохадиржон Солижоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кекса ва катта ёшдаги беморларда бел умуртқалари остеохондрозини комплекс хирургик даволаш», 14.00.22–Травматология ва ортопедия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Tib224.
Илмий раҳбар: Худайбердиев Қобил Турсунович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган травматология ва ортопедия илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.28.02.2018.Tib.62.01.
Расмий оппонентлар: Крутько Александр Владимирович, тиббиёт фанлари доктори (Россия Федерацияси); Шатурсунов Шахайдар Шаалиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент тиббиёт академияси.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: катта ва кекса ёшдаги беморларда умуртқа поғонасида кечадиган инволютив ва дегенератив жараёнларни инобатга олган ҳолда бел умуртқалари остеохондрозини хирургик даволаш тактикасини ишлаб чиқиш орқали даволаш натижаларини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
катта ва кекса ёшдаги беморларда бел умуртқалари остеохондрозининг клиник кўриниши ва патогенезининг ўзига хос хусусиятини ўрганиш асосида дегенератив жараённинг «ўтиб борувчи каудал оқсоқлик» синдроми ва кучайиб борувчи дегенератив стеноз ҳолати эканлиги аниқланган;
катта ва кекса ёшдаги беморлар умуртқа равоқлари ва бўғим ўсиқларининг иккиламчи гипертрофияга учраши сабабли бўғим боғлов функцияси бузилишининг ривожланиши исботланган;
катта ва кекса ёшдаги беморларда рентгенологик ва МРТ маълумотларига хос бўлган бел умуртқалари остеохондрозининг клиник кўринишлари аниқланган;
катта ва кекса ёшдаги беморларда ўтказиладиган хирургик услубларига сурункали, қайталанувчи ва сурункали-қайталанувчи шаклларини инобатга олган ҳолда кўрсатмалар таклиф этилган;
ташрих жараёнида юмшоқ тўқималар иккиламчи жароҳатланишининг олдини олиш ва хирургик амалиётидан кейинги даврда мушакларда иккиламчи чандиқлар бўлишини ҳамда рефлектор оғриқ синдромини хосил бўлишини камайтириш учун ретрактор (жарохат кенгайтиргич) таклиф қилинган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Катта ва кекса ёшдаги беморларда бел умуртқалари остеохондрозини комплекс даволаш орқали даволаш натижаларини яхшилашга бағишланган тадқиқот бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Кекса ва катта ёшдаги кишиларда бел остеохондрозини хирургик даволашни оптимизациялаш» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 27 декабрдаги 8н-р/380-сон маълумотномаси). Таклиф этилган тавсияларни амалиётга қўллаш беморларни даволашдан кейинги даврларда ўрганишда, уларнинг клиник-функционал ҳолатини кундалик ҳаёт фаолиятига боғлиқ ҳолда баҳолаш, бошқа қўшимча текшириш ва даволаш услубларига эҳтиёж бор ёки йўқлигини таҳлил қилишни, беморлар ҳолатини баҳолашни ташкиллаштиришга ҳамда даволаш натижаларини ўрганишни осонлаштиришга имкон берган;
кекса ва катта ёшдаги кишиларда бел остеохондрозини хирургик даволашда «Умуртқанинг L3-L4, L4-L5 сегментларда операция учун яра кенгайтиргич»га (№FAP 00817, 2013 йил) Интеллектуал мулк агентлигининг фойдали моделга патенти олинган. Ушбу яра кенгайтиргич юмшоқ тўқималарнинг камроқ жароҳатланишини таъминлаш имконини берган;
кекса ва катта ёшдаги кишиларда бел остеохондрозини хирургик даволашда «Умуртқанинг L5-S1 сегментларда операция учун яра кенгайтиргич»га (№FAP 00818, 2013 йил) Интеллектуал мулк агентлигининг фойдали моделга патенти олинган. Ушбу яра кенгайтиргич хирургик амалиётни ўтказишни осонлаштириш имконини берган;
кекса ва катта ёшдаги беморларда бел остеохондрозини комплекс хирургик даволаш натижаларини яхшилаш бўйича бажарилган диссертация натижалари соғлиқни сақлаш амалий фаолиятига, жумладан, Андижон давлат тиббиёт институти клиникаси, Андижон вилояти кўп тармоқли тиббиёт бирлашмасининг травматология ва нейрохирургия бўлимлари ва Наманган вилояти кўп тармоқли тиббиёт бирлашмаси травматология-ортопедия ва нейрохирургия бўлими фаолиятига (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 27 декабрдаги 8н-р/380-сон маълумотномаси) татбиқ этилган. Олинган натижалар ўтказилган хирургик муолажаларининг узоқ муддатдаги салбий натижаларни 97,8%га камайтиришга ва реабилитация муддатларини 1 ойдан 6 ойгача қисқартиришга имкон яратган.