Туляганов Даврон Бахтияровичнинг
фан доктори (DSс) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Электрожароҳатлар диагностикаси ва хирургик даволашни такомиллаштириш», 14.00.40–Шошилинч тиббиёт (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.DSc/Tib288.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази.
Илмий маслаҳатчи: Фаязов Абдулазиз Джалилович, тиббиёт фанлари доктори.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса, ИК рақами: Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази, DSc.28.02.2018.Tib.63.01.
Расмий оппонентлар: Алексеев Андрей Анатольевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Хакимов Мурод Шавкатович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хаджибаев Фарход Абдухакимович, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: И.И. Джанелидзе номидаги Санкт-Петербург тез тиббий ёрдам илмий-тадқиқот институти (Россия Федерацияси).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: электрожароҳатли беморларни даволаш натижаларини шикастланиш чуқурлиги ва тарқалиш майдонини эрта ташхислаш ҳамда фаол жарроҳлик услубини жорий этиш орқали такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
электротермик шикастланганларни ташхислаш ва даволаш алгоритми ишлаб чиқилган;
клиник амалиётда соддалиги ва фойдаланиш қулайлиги билан ажралиб турадиган электр шикастланишларининг янги таснифи ишлаб чиқилган;
электр токининг таъсири остида шикастланган юмшоқ тўқималарнинг чуқурлик ва жароҳат майдонини олдиндан аниқлаш усули асосида жарроҳлик амалиётларини фаол қўллашнинг ижобий таъсири исботланган;
тажриба ҳайвонларида тери қоплами, мускул тўқимаси ва ички аъзоларга турли кучланишдаги электр токи таъсирида морфофункционал ўзгаришларнинг ўзига хос томонларини ўрганиш учун хизмат қиладиган паст ва юқори вольтли электр жароҳатлар in vivo тажриба моделлари ишлаб чиқилган;
чуқур электротермик жароҳатларда тери, тери ости ёғ ва мушак тўқималарида микроциркулятор ўзгаришларни маҳаллий даволашда анъанавий ва синтетик вақтинчалик яра қопламаларидан фойдаланишда морфологик ўзгаришлар ўрганилган ва уларни қўллашда тўқималарнинг тикланиш жараёнининг тезлашиши аниқланган;
қиёслаш йўли билан электр жароҳати олган беморларни комплекс даволаш ва жарроҳлик услубини танлаш мезонлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Электр жароҳатларни ташхислаш ва жаррохлик даволаш тактикасини такомиллаштиришни баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Куйиш касаллигини комплекс инфузион даволашда Сукцинасолни қўллаш» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 27 декабрдаги 8н-з/255-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсияномада маҳаллий дори воситаси Сукцинасолнинг эндоген интоксикацияси даражасини камайиштириши ва липидлар пероксидацияси жараёнини секинлаштиришга ҳизмат қилган.
Электр жароҳатларни ташхислаш ва жарроҳлик даволаш тактикасини такомиллаштиришга қаратилган тадқиқот натижалари соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази ва унинг филиалларига жорий қилинган. Олинган натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши электротермик жарохатини олган беморларда ташхислаш ва даволаш сифатини яхшилашга, шунингдек, актив хирургик тактикада синтетик вақтинчалик қопламаларининг қўлланилиши, анъанавий тактикага нисбатан, аутотрансплантантнинг битиш даражасини 87,4% дан 95,2% гача ошишига, ампутация ва экзартикуляция каби операцияларни 55,8% дан 9,8% гача сезиларли даражада камайишига ва шифохонада даволаниш давомийлигини 41,1±12,3 дан 37,7±10,4 кунгача камайтиришга имкон берган.