Mamlakatimizda bugungi kunda sog‘lom turmush tarzi asosida yoshlarimizni mustaqil hayotga tayyorlash masalalariga, ta’lim sohasida ma’naviy va jismoniy sog‘lom avlodni tarbiyalash, ularda reproduktiv madaniyatni shakllantirish bo‘yicha tizimli ishlar amalga oshirilmoqda. Natijada, uzluksiz ta’lim tizimida yoshlarning reproduktiv madaniyatini shakllantirish mazmunini takomillashtirish, bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini bu jarayonga nazariy va metodik jihatdan tayyorlash imkoniyatlari kengayadi. Shulardan kelib chiqib, biz “Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining reproduktiv madaniyatini takomillashtirish tizimi” mavzusida ilmiy tadqiqot ishini olib bordik. Darhaqiqat, sog‘lom turmush tarzi bo‘yicha bilim, ko‘nikma va malakalarni boshlang‘ich sinfdan shakllantirish lozim. Buning uchun esa, dastavval bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini ushbu jarayonga tayyorlashimiz va ularning reproduktiv madaniyatini rivojlantirishimiz zarur. Agar o‘qituvchi o‘z o‘quvchisining sog‘ligini, sifatli bilim olishini, rivojlanib o‘sishini, ularning sog‘ligiga ziyon keltiruvchi zararli odatlardan himoya qila olmas ekan, u shaxs salomatligini muhofaza qila olmaydi. Vaholangki, ta’lim tizimi shaxs salomatligini shakllantiruvchi va mustahkamlovchi muhim bo‘g‘inlardan sanaladi. Shu nuqtai nazardan qaraganda oliy ta’lim muassasalari talabalari, ya’ni bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarning bilim va harakatlari aynan shu maqsad uchun yo‘naltirilishi, eng avvalo, ularning o‘zi ana shu sohada zaruriy bilim, amaliy ko‘nikma va malakalar bilan qurollangan bo‘lishi lozim.
Hozirda Prezidentimiz g‘oyalari asosida boshlang‘ich sinfdan to yuqori sinfgacha maktablarda “Tarbiya” darslari joriy etilyapti. “Tarbiya” darslarining ichida xam aynan reproduktiv salomatlik va reproduktiv madaniyat masalalari qo‘yilgan. Buning uchun xam ushbu jarayonga o‘qituvchi tayyor bo‘lishi kerak.
Tadqiqotlarimiz jarayonida “Talaba-yoshlarning reproduktiv madaniyatini takomillashtirish” modeli, “Talaba-yoshlarning reproduktiv madaniyatini shakllantirish” nomli o‘quv qo‘llanma, “Reproduktiv madaniyat asoslari” o‘quv kursi yaratildi va amaliyotda foydalanilmoqda. Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining reproduktiv madaniyatini takomillashtirish modeli asosida ishlab chiqilgan ta’lim muassasalarida reproduktiv madaniyatni keng targ‘ib qilishning huquqiy asoslariga oid taklif va tavsiyalar O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolarning reproduktiv salomatligini saqlash to‘g‘risida”gi Qonunning 13-moddasi 6-xatboshini shakllantirishda inobatga olingan.
Joriy yil 24 yanvar` kuni mamlakatimiz Prezidentining Oliy Majlisga Murojaatnomasida ham yoshlarning sog‘lom turmush tarzini keng qaror toptirish bo‘yicha qator vazifalar belgilab berildi. Mazkur murojaatnomani eshitib, fan va ta’limga oid rejalashtirilgan ulkan vazifalardan juda ta’sirlandim. “2020 yil – Ilm, ma’rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili” deb nomlanishi qalbimda soha rivoji uchun yanada katta maqsadlarni paydo qildi. Kelajakda ilmiy ishlarimni davom ettirib, nafaqat boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini, balki barcha o‘qituvchilarni ham shu jarayonga tayyorlash masalalarini ilmiy tadqiq etishni niyat qildim.
Nigora Kenjaboeva
Surxondaryo viloyati Xalq ta’limi
xodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish hududiy markazi
katta o‘qituvchisi