Қўзиев Зафар Болтаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Таълим тизимида хизматлар ва тадбиркорлик фаолияти самарадорлигини ошириш”, 08.00.05–Хизмат кўрсатиш тармоқлари иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.1.PhD/Iqt23.
Илмий раҳбар: Пардаев Мамаюнус Қаршибоевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти, DSс.03/30.12.2019.I.18.01.
Расмий оппонентлар: Навруз-Зода Бахтиёр Негматович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Арабов Нурали Уралович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: олий таълим тизимида хизматлар ва тадбиркорлик фаолияти самарадорлигини ошириш билан боғлиқ жараёнларни такомиллаштиришга ва шу хизмат эвазига пул тушумини кўпайтиришга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
олий таълим тизимида таълим хизматлари ва тадбиркорлик фаолияти самарадорлигини бошқариш объектининг рақобатбардошлик омили, таълим тизимининг ўзига хос хусусиятлари ва даражалари бўйича кўрсаткичлари таснифи ишлаб чиқилган;
фаолиятни ташкил этиш бўйича бошқарув қарорлари қабул қилишнинг операцион бошқариш жараёни демографик, ижтимоий ва иқтисодий вазиятлар билан боғлиқ ташқи ҳамда кадрлар ва моддий-техник таъминотнинг ички муҳит омиллари таъсирини аниқлаш асосида такомиллаштирилган;
таълим хизматлари ва тадбиркорлик фаолиятини диверсификация қилиш асосида олий таълим муассасаларида бюджетдан ташқари маблағларни алоҳидалаштириш ва узоқ муддатли молиявий қўйилмаларни вақти-вақти билан индекслаштириш асосланган;
олий таълим тизимида бюджетдан ташқари маблағлар ҳисобидан тушган тушумларни фаолият турлари асосида туркумлаб, соф фойдани аниқлаш таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Таълим тизимида хизматлар ва тадбиркорлик фаолияти самарадорлигини ошириш бўйича ишлаб чиқилган илмий-назарий таклифлар ва амалий тавсиялар асосида:
олий таълим тизимида таълим хизматлари ва тадбиркорлик фаолияти самарадорлигини бошқариш объектининг рақобатбардошлик омили, таълим тизимининг ўзига хос хусусиятлари ва даражалари бўйича кўрсаткичлари таснифи Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 6 апрелдаги 315-сон бўйруғи билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тизимида 2019-2021 йилларга мўлжалланган таълим хизмати ва сервис соҳасини ривожлантириш дастури”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 17 октябрдаги 89-04-2173-сон маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш олий таълим тизимида таълим хизматлари ва тадбиркорлик фаолияти самарадорлигини баҳолаш учун татбиқ этилаётган кўрсаткичларни тизимлаштириш асосида уларнинг алоҳида йўналишлари бўйича самарадорликни аниқлаш имконини берган;
фаолиятни ташкил этиш бўйича бошқарув қарорлари қабул қилишнинг операцион бошқариш жараёни демографик, ижтимоий ва иқтисодий вазиятлар билан боғлиқ ташқи ҳамда кадрлар ва моддий-техник таъминотнинг ички муҳит омиллари таъсирини аниқлаш асосида такомиллаштириш таклифи Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 6 апрелдаги 315-сон бўйруғи билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тизимида 2019-2021 йилларга мўлжалланган таълим хизмати ва сервис соҳасини ривожлантириш дастури”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 17 октябрьдаги 89-04-2173-сонли маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш олий таълим муассасаларида бюджетдан ташқари маблағларни оширишнинг ички имкониятларини аниқлаш ва улардан фойдаланиш бўйича бошқарув қарорларини қабул қилиш усулларини такомиллаштириш имконини берган;
таълим хизматлари ва тадбиркорлик фаолиятини диверсификация қилиш асосида олий таълим муассасаларида бюджетдан ташқари маблағларни алоҳидалаштириш, узоқ муддатли молиявий қўйилмаларни вақти-вақти билан индекслаштириш тартиби Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 12 майдаги 414-сон бўйруқ билан тасдиқланган дастурни тайёрлашда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 17 октябрьдаги 89-04-2173-сонли маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш олий таълим муассасаларида бюджетдан ташқари маблағларнинг 3,5-5,0 фоизгача ошириш имконини берган;
олий таълим тизимида бюджетдан ташқари маблағлар ҳисобидан тушган тушумларни фаолият турлари асосида туркумлаб, соф фойдани аниқлаш бўйича таклифлардан Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 6 апрелдаги 315-сон бўйруғи билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тизимида 2019-2021 йилларга мўлжалланган таълим хизмати ва сервис соҳасини ривожлантириш дастури”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 17 октябрдаги 89-04-2173-сон маълумотномаси). Ушбу таклифлардан фойдаланиш республика олий таълим муассасалари фаолиятини ривожлантириш стратегиялари ва комплекс дастурларининг илмий асосланганлик даражасини оширишга хизмат қилган.