Кушакова Гулнора Эгамкуловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ёшларда толерантлик тафаккурини шакллантириш технологияси (олий таълим муассасалари мисолида)”, 13.00.01–Педагогика назарияси. Педагогика таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам В2017.1.PhD/Ped25.
Илмий раҳбар: Мусурманова Айниса, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган ташкилот номи:  Жиззах давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи,ИК рақами: Самарқанд давлат университети,  PhD.03/30.01.2020.Ped.02.06.
Расмий оппонентлар: Махмудов Мэлс Ҳасанович, педагогика фанлари доктори, профессор; Қаҳҳорова Матлуба Манноповна, фалсафа  фанлари доктори.
Етакчи  ташкилот: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: олий таьлим муассасаларида ёшлар толерантлик тафаккурини шакллантиришнинг педагогик ва инновацион  технологияларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий  янгилиги:
Ўзбекистонда  толерантлик тушунчасининг тарихий шаклланиш босқичлари (қадимги тамадун, ислом маданияти, ўрта аср маданияти, мустақиллик даври) толерантлик ғоялари таҳлилига (тарихий-тадрижий, ижтимоий, илмий-педагогик) устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
ёшларда толерантлик тафаккурини шакллантириш талаблари (комплекслилик, тарбия тамойилларининг тенглиги) ўқув жараёни ва маънавий-маърифий тадбирлар мазмуни (илмий-назарий, ташкилий, таълим менежменти, педагогик ҳамкорлик) такомиллаштирилган;
педагогик йўналишдаги олий таълим муассасаларида ўқитиладиган ижтимоий-гуманитар фанлар тузилмасини ёшларнинг толерантлик тафаккурини шакллантириш ва шахс хусусияти (етук, фаол, етакчи, баркамол) интеграцияси бўйича такомиллаштириш зарурати асосланган;
толерант шахсни шакллантириш концепцияси  олий таълим муассасалари ва фуқаролик жамияти институтлари ҳамкорлигининг педагогик мотивацияси омиллари (жараён, натижалилик, баҳоланиш, зиддиятдан қочиш) ва тамойилларини (устуворлик, самарадорлилик, йўналганлик, асослилик) аниқлаштириш асосида ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ёшларда толерантлик тафаккурини шакллантириш технологияси  бўйича олинган илмий натижалар асосида:
педагогик йўналишдаги олий таълим муассасаларида ўқитиладиган ижтимоий-гуманитар фанлар тузилмасини такомиллаштириш, ёшларнинг толерантлик тафаккурини шакллантириш ва шахс хусусияти интеграциясига оид таклифлардан Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 30 мартдаги 281-сонли буйруғи билан тасдиқланган “Талаба-ёшларнинг  мафкуравий иммунитетини ва ғоявий бардошлилигини мустаҳкамлаш бўйича услубий тавсиялар”, “Талаба-ёшларда миллий ўзликни англаш, миллий  қадриятлар ва анъаналар ҳамда умуминсоний қадриятларга нисбатан чуқур ҳурмат ва эҳтиромда бўлиш туйғуларини ривожлантириш бўйича услубий тавсиялар”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 27 июндаги 89-02-1240-сон маълумотномаси). Натижада ижтимоий фанлар мазмуни ёшларда толерантлик тафаккурини шакллантиришга оид тушунчалар билан  такомиллаштирилган;
ёшларда толерантлик тафаккурини шакллантириш талаблари ўқув жараёни ва маънавий-маърифий тадбирлар мазмунига оид  таклифлар асосида Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил  23 августдаги 600-сонли буйруғи билан тасдиқланган “Ахборот ва мураббийлик соатлари” машғулотлари учун намунавий режа”сини ишлаб чиқилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 27 июндаги 89-02-1240-сон маълумотномаси). Натижада ёшларнинг соғлом иммунитетини ривожлантириш, толерантлик тафаккурининг шаклланганлик даражасини белгиловчи мезонлар асосида олий таълим муассасаларида “Ёшлар толерантлик маркази” фаолиятини ташкил этишга эришилган.
Ўзбекистонда  толерантлик тушунчасининг тарихий шаклланиш босқичлари, толерантлик ғоялари таҳлилига оид тавсиялардан  Республика Маънавият ва маърифат марказининг П3-20170930374 рақамли “Жамиятда диний экстремизм ва терроризмга қарши ижтимоий профилактика механизмларини такомиллаштириш” мавзусидаги давлат грантини амалга оширишда фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2019 йил 14 майдаги 0209/518-19-сон маълумотномаси). Натижада ёшларнинг толерантлик тарғиботига доир илғор педагогик ва инновацион  технологияларни қўллаш, шахслараро муносабатларга киришиш, миллатлар, маданиятлар, эътиқодлар, урф-одатлар, динлараро ва мафкуралараро ижтимоий муносабатларни мувозанатда сақлаб туришга оид билимлари ортган.
толерант шахсни шакллантириш концепцияси, олий таълим муассасалари ва фуқаролик жамияти институтлари ҳамкорлигининг педагогик мотивацияси омиллари  ва тамойилларига доир таклифлар Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг “Бир оилада эзгу мақсадлар сари” шиори остидаги тарғибот тадбирлари режасининг 1-, 2-бандларини шакллантиришда фойдаланилган (Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг 2019 йил 24 сентябрдаги 1-19/165-сон маълумотномаси). Фестивал доирасида талаба ёшларнинг ташаббуслари билан ташкил этилган тадбирлар ҳамда “Ватандошларимиз онгида кўп миллатли ягона оила туйғусини мустаҳкамлаш” мавзусидаги маҳорат дарслари, семинар-тренинглар ёшлар ўртасида миллатлараро муносабатларни мустаҳкамлашга, бағрикенглик, ҳурфикрлилик, ҳамжиҳатлик туйғуларининг шаклланишига хизмат қилган.