Исабаева Машхура Мухиддиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Биологияни ўқитишда ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтириш тизими (5–9-синфлар мисолида)”, 13.00.02–Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (биология) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.PhD/Ped248.
Илмий раҳбар: Толипова Жамила Олимжоновна, педагогика фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, Тошкент кимё-технология институти, Тошкент давлат педагогика университети, DSc.28.12.2017.Ped.01.09.
Расмий оппонентлар: Шарипова Диляра Жуманиязовна, педагогика фанлари доктори, профессор; Абдуллаева Шахзода Абдуллаевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: биологияни ўқитишда ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтириш тизимини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтиришнинг концептуал асослари биология ўқитиш методикасининг қонуниятлари ва тамойиллари (илмийлик, кўргазмалилик, таълим-тарбия узвийлиги, онглилик, ўқитишни табақалаштириш ва индивидуаллаштириш, инсонпарварлаштириш) асосида аниқлаштирилган;
биологиядан дарс, дарсдан ташқари ишлар ва синфдан ташқари машғулотларда ўқитишнинг фаол методлари (таҳлилий, қиёсий, мантиқий, мустақил ишлаш, муаммоли изланиш) ва воситалари (дидактик тарқатмалар, ўқув-услубий қўлланма, мультимедиали ресурс воситаси) асосида соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтиришнинг методик тизими такомиллаштирилган;
ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини эгаллаганлик даражаси ностандарт тест топшириқлари (репродуктив, продуктив, адаптив ва креатив)дан фойдаланиш асосида аниқлаштирилган;
ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтиришнинг дидактик функциялари (билимларни тиклаш, билимларни янгилаш, билимларни коррекциялаш, билимларга амал қилиш, башорат қилиш) витаген, рефлексив, саломатликни сақлаш ва саноген тафаккурни ривожлантирувчи таълим технологиялари асосида такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Биологияни ўқитишда ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтириш тизими бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтиришнинг концептуал асослари ўқитиш методикасининг қонуниятлари ва тамойиллари ҳамда биологиядан дарс, дарсдан ташқари ишлар ва синфдан ташқари машғулотларда ўқитишнинг фаол методлари ва воситаларига оид таклиф ва тавсиялари Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йи 6 апрелдаги “Умумий ўрта ва ўрта махсус касб-ҳунар таълимининг давлат таълим стандартларини тасдиқлаш тўғрисида”ги 187-сон қарори билан тасдиқланган умумий ўрта таълим Давлат стандарти мазмунига сингдирилган (Республика таълим марказининг 2019 йил 16 декабрдаги 01/11-01/6-2628-сон маълумотномаси ). Натижада соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтириш тизими ўқувчиларда таҳлилий, қиёсий, мантиқий фикрлашни ҳамда уларнинг витаген ва саноген тафаккурини ривожлантириш имконини берган;
ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини эгаллаганлик даражаси ностандарт тест топшириқларига доир таклифларидан “Биологияни ўқитишда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини шакллантириш методикаси” (2012 й.) услубий қўлланмасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлигининг 2018 йил 20 июндаги 01-02/2-2-198-сон маълумотномаси). Мазкур методик таъминот биология ўқитувчилари ўқув машғулотларида соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтиришнинг мақсадга мувофиқ ташкил этиш учун амалий-методик асос бўлиб хизмат қилган;
ўқувчиларда соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтиришнинг дидактик функциялари  витаген, рефлексив, саломатликни сақлаш ва саноген тафаккурни ривожлантирувчи таълим технологияларига оид таклифларидан ФЗ-2016-0910202206 рақамли “Вояга етмаганлар орасида жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликка мойил ўқувчиларни тарбиялашнинг ижтимоий-педагогик технологиялари” мавзусидаги фундаментал лойиҳа доирасида амалиётга татбиқ этилган (Халқ таълими вазирлигининг 2018 йил 20 июндаги 01-02/2-2-198-сон маълумотномаси). Натижада ўқувчиларнинг соғлом турмуш тарзи кўникмаларини эгаллаш жараёнининг самарадорлигини ошириш ҳамда биология ўқитувчилари томонидан муаммога тааллуқли машғулотларни мақсадга мувофиқ ташкил этиш учун амалий-методик асос бўлиб хизмат қилган.