Шомуротова Ширин Хажиевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Олий таълим муассасаларида “Комплекс бирикмалар кимёси” фанини ўқитиш методикасини такомиллаштириш”, 13.00.02–Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (кимё) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.4.PhD/Ped1212.
Илмий раҳбар: Абдуллаева Барно Сайфутдиновна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, Тошкент кимё-технология институти, Тошкент давлат педагогика университети, DSc. 28.12.2017.Ped.01.09.
Расмий оппонентлар: Бабаев Туйғун Мирахмедович, кимё фанлари доктори, профессор; Шоймардонов Тоймурод, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: инновацион ёндашувлар асосида талабаларнинг комплекс бирикмалар кимёси фанига доир назарий, лаборатория, семинар ва мустақил таълим материалларни ўзлаштириш фаоллиги ва кўрсаткичларини оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кимё таълимини ахборотлаштириш шароитида инновацион технологиялардан самарали фойдаланиш орқали талабалар тайёргарлик сифатига қўйиладиган компетенциявий мезонлар (ташкилий-таълимий-бошқарув шароитлари) такомиллаштирилган;
олий таълим муассасаларида талабаларга комплекс бирикмалар кимёси фани бўйича таълим бериш сифати мотивацион, мустақил фикрлаш, креативлик, моделлаштириш мезонлари бўйича илмий методик тавсиялар ишлаб чиқиш асосида аниқлаштирилган;
кимё таълимида талабаларнинг инновацион-педагогик воситалардан самарали фойдаланиш механизми касбий фаолиятга оид параметрларни аниқлаштириш, фаол ахборот алмашиниш ўқув материалларини тизимлаштириш кўникмаларини ривожлантириш асосида аниқлаштирилган;
олий таълим муассасаларида “Комплекс бирикмалар кимёси” фанидан талабаларнинг ўзлаштириш кўрсаткичини белгиловчи индикаторлар (ўқитиш сифати, талабалар билими ва битирувчилар сифати, АКТ қўллаш ва бошқа кўрсаткичлар) таълим жараёнида фаолликнинг ошишини рефлексив далиллаш асосида такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Олий таълим муассасаларида “Комплекс бирикмалар кимёси” фанини ўқитиш методикасини такомиллаштириш бўйича олинган илмий нaтижaлар асосидa:
кимё таълимини ахборотлаштириш шароитида инновацион технологиялардан самарали фойдаланиш орқали талабалар тайёргарлик сифатига қўйиладиган компетенциявий мезонларига оид таклифларидан “Kimyo” номли ўқув қўлланмани ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 28 июндаги 434-сонли буйруғи, 434-179 рақамли гувоҳнома). Натижада, мaзкур кoмпетенциялaр acocидa тaлaбaлaрнинг ўзлаштирилган билим, кўникмa вa мaлaкaлaрни aмaлдa қўллaй oлишини ривoжлaнтиришга эришилган;
олий таълим муассасаларида талабаларга комплекс бирикмалар кимёси фани бўйича таълим беришнинг мотивацион, мустақил фикрлаш, креативлик, моделлаштириш мезонлари бўйича илмий-методик тавсиялари асосида “Комплекс бирикмалар кимёси” номли ўқув қўлланмани ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 20 июлдаги 654-сон буйруғи, 654-187 рақамли гувоҳнома). Натижада, “Комплекс бирикмалар кимёси” фaнини ўқитиш caмaрaдoрлигини oшириш, талабалaрнинг “Комплекс бирикмалар кимёси” фaнигa бўлгaн қизиқиши, ижoбий мунocaбaти вa ўқув фaoллигини oшириш, ўқув машғулотларини иннoвaциoн кўринишдa тaшкил қилишгa имкoн ярaтилгaн;
кимё таълимида талабаларнинг инновацион-педагогик воситалардан самарали фойдаланиш механизми касбий фаолиятга оид параметрларни аниқлаштириш, фаол ахборот алмашиниш ўқув материалларини тизимлаштириш кўникмаларини ривожлантириш ҳамда олий таълим муассасаларида комплекс бирикмалар кимёси фанидан талабаларнинг ўзлаштириш кўрсаткичини белгиловчи индикаторлар таълим жараёнида фаолликнинг ошишини рефлексив далиллашга оид таклиф ва тавсиялар асосида “Ekologik kimyo” номли дарслик ишлаб чиқилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 2 майдаги 394-сон буйруғи, 394-274 рақамли гувоҳнома). Тадқиқот натижалари бўлажак кимё ўқитувчиларининг компетенцияларини шакллантиришга хизмат қилган.