Аталыкова Гульжазира Шурахановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон ва Қозоғистон фуқаролик судловида болани фарзандликка олиш тўғрисидаги ишлар бўйича суд иш юритуви», 12.00.04–Фуқаролик процессуал ҳуқуқи. Хўжалик процессуал ҳуқуқи. Ҳакамлик жараёни ва медиация (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3 PhD/Yu306.
Илмий раҳбар: Хабибуллаев Давлатжон Юлчибаевич, юридик фанлар номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/30.12.2019.Yu.22.01.
Расмий оппонентлар: Эгамбердиев Эминжон, юридик фанлар доктори, профессор; Хазратқулов Одилбек Турсунович, юридик фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Юристлар малакасини ошириш маркази.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: болани фарзандликка олиш бўйича ишларни кўриб чиқишни ҳар томонлама таҳлил қилиш, фарзандликка олиш бўйича ишларни кўриб чиқиш билан боғлиқ масалаларни тартибга солувчи қонунчиликни такомиллаштириш юзасидан таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқиш, шунингдек болани фарзандликка олиш процессуал тартибини самарали норматив тартибга солишнинг назарий асослари юзасидан таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ўзбекистон Республикаси норезидентининг фарзандликка олиш ҳақидаги аризаси ўрта бўғин судларида самарали кўриб чиқилиши лозимлиги асослантирилган;
Ўзбекистон Республикаси норезидентлари бўлган фарзандликка олувчи шахслар томонидан тақдим этиладиган ҳужжатларни легализация қилиш ва уларга апостиль қўйиш мажбуриятини ҳуқуқий нормада мустаҳкамлаш исботланган;
фарзандликка олишни оила қонунчилигини инобатга олиб, даъво ишини юритиш тартибида бекор қилиш қоидасини белгилаш лозимлиги асослантирилган;
фарзандликка олишнинг асослилиги ва фарзандликка олинаётган боланинг манфаатларига мувофиқлиги тўғрисидаги хулосани судга тақдим этиш мажбурияти халқ таълими муассасаларининг зиммасига юклатилиши лозимлиги асослаб берилган;
фарзандликка олиш бўйича суд жараёнига фарзандликка олинаётган боланинг ота-онаси (отаси ёки онасини)ни ишда иштирок этиш учун жалб қилиниши лозимлиги асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга қарши курашнинг ташкилий-ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалари асосида:
Ўзбекистон Республикаси фуқароси бўлган болани фарзандликка олишни истовчи Ўзбекистон Республикаси ҳудудидан ташқарида доимий яшаётган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, чет эл фуқаролари ёки фуқаролиги бўлмаган шахслар фарзандликка олиш тўғрисидаги аризани фарзандликка олинаётган боланинг яшаш (турган) жойидаги тегишинча Қорақалпоғистон Республикаси фуқаролик ишлари бўйича судига, фуқаролик ишлари бўйича вилоят ёки Тошкент шаҳар судига бериши тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал кодексининг 298-моддаси иккинчи қисмида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитасининг 2019 йил 30 октябрдаги 06-14/22204-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф Ўзбекистон Республикаси норезидентлари томонидан фарзандликка олиш тўғрисидаги ишларни кўриш самарадорлигини оширишга хизмат қилади;
чет эл фуқаролари бўлган ёки фуқаролиги бўлмаган фарзандликка олувчи шахслар томонидан тақдим этиладиган ҳужжатлар белгиланган тартибда легализация қилиниши ёхуд уларга белгиланган тартибда апостиль қўйилган бўлиши кераклиги тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал кодексининг 300-моддаси бешинчи қисмида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитасининг 2019 йил 30 октябрдаги 06-14/22204-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф Ўзбекистон Республикаси норезидентлари томонидан тақдим этиладиган ҳужжатларни легализация қилиш ва уларга апостиль қўйиш қоидасини мустаҳкамлашга хизмат қилади;
фарзандликка олишни бекор қилиш тўғрисидаги ишларни кўриб чиқиш ва ҳал этиш даъво ишларини юритиш тартибида ҳамда оила тўғрисидаги қонун ҳужжатларида кўрсатилган асослар бўйича амалга оширилиши тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал кодексининг 304-моддасида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитасининг 2019 йил 30 октябрдаги 06-14/22204-сон хати). Мазкур таклиф фарзандликка олишни бекор қилиш масаласини ҳуқуқий тартибга солишга хизмат қилади;
ишни суд муҳокамасига тайёрлаш вақтида судьянинг боланинг манфаатларидан келиб чиқиб, фарзандликка олинаётган боланинг ота-онаси (отаси ёки онаси)ни ишда иштирок этиш учун жалб қилиш масаласини ҳал қилиши лозимлиги тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг 2013 йил 11 декабрдаги 21-сон «Судлар томонидан фарзандликка олиш ҳақидаги ишлар бўйича қонунчиликни қўллаш амалиёти тўғрисида»ги қарорининг 5-бандида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий судининг 2019 йил 28 ноябрдаги ПЛ-68-19-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф фарзандликка олиш тўғрисидаги ишларни ҳал этишда фарзандликка олинаётган бола отаси ёки онасининг фикрини инобатга олишга хизмат қилади;
фарзандликка олишда суд боланинг ўзини судда иштирок этиш учун жалб қилишга ҳақли эканлиги тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг 2013 йил 11 декабрдаги 21-сон «Судлар томонидан фарзандликка олиш ҳақидаги ишлар бўйича қонунчиликни қўллаш амалиёти тўғрисида»ги қарорининг 6-бандида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий судининг 2019 йил 28 ноябрдаги ПЛ-68-19-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф фарзандликка олиш тўғрисидаги ишларни ҳал этишда фарзандликка олинаётган боланинг манфаатларини инобатга олишга хизмат қилади.