Собиров Жобир Жамоловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Тўдакўл сув омборининг балиқчиликдаги аҳамияти ва гидробиологик ҳолати», 03.00.06–Зоология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.1.PhD/В274.
Илмий раҳбар: Мирабдуллаев Искандар Мирбатирович, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Зоология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Гулистон давлат университети, PhD.03/30.12.2019.B.91.01.
Расмий оппонентлар: Кузметов Абдулахмет Раймбердиевич, биология фанлари доктори, доцент; Каримқулов Абдулла Тожибоевич, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: текислик сув ҳавзалари яйлов аквакультураси шароитидаги балиқчилик аҳамияти, шу жумладан, текислик балиқчилик сув ҳавзаларининг гидробиологик хусусиятларини ва ов ихтиофаунасининг балиқ хўжалигидаги аҳамиятини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
сувнинг сифат кўрсаткичлари, фитопланктон, зоопланктон, бентос организмлар сифат ва миқдор кўрсаткичининг йиллик динамикаси комплекс асосланган;
балиқ маҳсулдорлик кўрсаткичлари ва яйлов аквакультураси шароитида балиқ етиштириш технологияларини ишлаб чиқиш такомиллаштирилган;
сув омборига ўтказилган балиқ чавоқларининг ўсиш кўрсаткичлари очиб берилган;
сув ҳавзаси маҳсулдорлиги, ўтказилган балиқ чавоқлари сони ва сифат меъёрларига боғлиқлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тўдакўл сув омборининг балиқчиликдаги аҳамияти ва гидробиологик ҳолати бўйича олинган илмий натижалар асосида:
сув омборлари яйлов аквакультураси шароитида етиштирилаётган балиқлар тўдасини шакллантириш мақсадида бир ёзлик карп ва ўсимликхўр балиқлар чавоғини ўтказиш меъёрлари “Golden Lake Fish” МЧЖ, “Ғиждувон Шўркўл” МЧЖ ва “Пешку балиқ” МЧЖ тасарруфидаги балиқчилик ҳўжаликларида жорий қилинган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 28 ноябрдаги 02/032-3940-сон маълумотномаси). Натижада сув ҳавзаларидаги балиқ маҳсулдорлигини 3–5 кг/га дан 50–60 кг/гача, балиқ етиштириш ҳамда овлаш ҳажмини эса 36–42% га ошириш имконини берган;
яйлов аквакультурасида табиий озуқа организмларининг миқдори ва уларнинг сифат кўрсаткичлари яхшилаш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Навоий вилояти Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасида амалиётга жорий қилинган (Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2019 йил 28 ноябрдаги 04-02/8-1218-сон маълумотномаси). Натижада вилоят сув ҳавзаларидаги гидробионтлари биохилма-хиллигини сақлаб қолишг имконини берган;
сув ҳавзасидаги табиий озуқа базасининг сифат ва миқдор жиҳатдан ривожланиш динамикасига асосланган ҳолда карпсимон балиқлар ўтказиш тиғизлиги бўйича ишлаб чиқилган тавсия “Golden Lake Fish” МЧЖ сув ҳавзасида жорий этилган (“Ўзбекбалиқсаноат” уюшмасининг 2019 йил 10 декабрдаги 011/1566-сон маълумотномаси). Натижада 211 тонна карп, 145 тонна оқ дўнгпешона ва 178 тонна чипор дўнгпешона балиғини овлаш имконини берган.